Οι Βρετανοί συνεργάζονται με τους Τουρκοκύπριους και κάνουν τα στραβά μάτια στην ένοπλη δράση τους εναντίον της ΕΟΚΑ

Η έκρηξη του αγώνα της ΕΟΚΑ, τον Απρίλιο του 1955, με μοναδικό αίτημα την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα προκάλεσε τη ριζοσπαστικοποίηση των Τουρκοκυπρίων. 

Οι Βρετανοί αποικιοκράτες που κινητοποίησαν τους Τουρκοκυπρίους κατά το διαίρει και βασίλευε, βρήκαν έναν αξιόπιστο σύμμαχο για την καταπολέμηση των «τρομοκρατών».

Στις αρχές του 1956 δημιουργήθηκε η τουρκοκυπριακή εξτρεμιστική οργάνωση Volkan. Η τελευταία δραστηριοποιήθηκε κυρίως με τοποθετήσεις βομβών σε ελληνοκυπριακούς στόχους.

Μετεξέλιξη της οργάνωσης αυτής ήταν η ΤΜΤ (Turk Mukavamet Teskilati / Τουρκική Οργάνωση Άμυνας), η οποία ιδρύθηκε ως αντίβαρο της ΕΟΚΑ και στελεχώθηκε από αξιωματικούς του Τουρκικού Στρατού, οι οποίοι έφθασαν μυστικά στο νησί.

Ο Ραούφ Ντενκτάς, δήλωσε πολλά χρόνια αργότερα («London Times», 20 Ιανουαρίου 1980): «Όλοι, συμπεριλαμβανομένων των αγγλικών υπηρεσιών, πίστευαν ότι εγώ ήμουν ο αρχηγός, που αποφάσιζα τα πάντα! Όμως δεν ήμουν. Οι επικεφαλής της ΤΜΤ ήταν αξιωματικοί από την Τουρκία».

Ο σταδιακός εξοπλισμός και η αποθράσυνση των Τουρκοκυπρίων απολάμβανε την ανοχή και τη στήριξη των Βρετανών. Στις συγκρούσεις που σημειώνονταν, οι βρετανικές Αρχές επικαλούνταν συχνά άγνοια ή παρέβλεπαν ακόμη και φόνους Ελληνοκύπριων πολιτών.

Σοβαρά επεισόδια έγιναν στη Λάρνακα στις 24 και 25 Μαΐου 1956.

Οι Τουρκοκύπριοι της πόλης, οπλισμένοι με μαχαίρια και λοστούς, εξήλθαν από τις δύο τουρκοκυπριακές συνοικίες και συνεπλάκησαν με Ελληνοκυπρίους, οι οποίοι και αντεπιτέθηκαν. Τραυματίστηκαν συνολικά επτά Τούρκοι και έξι Έλληνες. Τη νύχτα οι Βρετανοί επέβαλαν απαγόρευση κυκλοφορίας και προχώρησαν σε συλλήψεις αποκλειστικά και μόνο Ελληνοκυπρίων.

Το καλοκαίρι των 1956 πύκνωσαν οι πληροφορίες για ενεργότερη ανάμειξη της Τουρκίας. Σύμφωνα με πληροφορίες της ΕΟΚΑ, στην Τουρκία προετοιμάζονταν, υπό την καθοδήγηση Τούρκων αξιωματικών, ομάδες ανορθοδόξου πολέμου.

Σκοπός ήταν να κατέβουν στην Κύπρο και να αναλάβουν δράση κατά των Ελληνοκυπρίων.

Στις 6 Αυγούστου 1956, το τουρκικό πλοίο «Σιλιβρί» κατέπλευσε στο λιμάνι της Αμμοχώστου, κατάφορτο με όπλα και πυρομαχικά, χωρίς καμία παρενόχληση από τη βρετανική διοίκηση.

Παράλληλα, χιλιάδες μέλη της τουρκοκυπριακής μειονότητας έσπευσαν να στελεχώσουν το περιβόητο Επικουρικό Σώμα και εξελίχθηκαν σε ανηλεείς διώκτες των Ελληνοκυπρίων.

Από το τέλος του 1956 ως τον Αύγουστο του 1958 προσήχθησαν ενώπιον των βρετανικών δικαστηρίων περίπου 600 Τουρκοκύπριοι επικουρικοί αστυνομικοί με την κατηγορία της «υπέρβασης καθήκοντος». Παρ’ ότι όλοι τους σχεδόν βαρύνονταν με κατηγορίες φόνου, λεηλασίας και κλοπών, αθωώνονταν λόγω «έλλειψης στοιχείων».

Ιδιαίτερα κατά το 1957, η βρετανοτουρκική συνεργασία έγινε απροκάλυπτη. Ακόμη και ο βρετανικός Τύπος αποκάλυπτε λεπτομέρειες, αφού δεν τηρούσαν πλέον ούτε τα προσχήματα.

Τούρκοι επικουρικοί αστυνομικοί μετέβαιναν στην Τουρκία, υπό την ανοχή της βρετανικής διοίκησης, όπου εκπαιδεύονταν στη χρήση όπλων. Τουρκικά πλοιάρια εκφόρτωναν όπλα και πυρομαχικά στη Χρυσοχού, την Λάπηθο και τον κόλπο της Αμμοχώστου, τα οποία προωθούντο στα τουρκοκυπριακά χωριά.

Τουρκοκύπριοι αστυνομικοί χρησιμοποιούσαν ανεμπόδιστα υπηρεσιακά οχήματα για να καταδιώκουν Έλληνες ή να ρίχνουν φυλλάδια της ΤΜΤ. Συχνά, μάλιστα, εντοπίσθηκαν να συμμετέχουν ως καθοδηγητές στους βανδαλισμούς ελληνικών περιουσιών.

Επανειλημμένα, μέλη της ΤΜΤ συνελήφθησαν για κατοχή όπλων και βομβών, χωρίς να υποστούν τις προβλεπόμενες συνέπειες.

Το αποκορύφωμα ήταν όταν στις 12 Ιουνίου 1958 συνελήφθησαν από βρετανική περίπολο δύο επικουρικοί Τουρκοκύπριοι αστυνομικοί , οι οποίοι μετέφεραν βόμβα. Αφέθηκαν ελεύθεροι. Για το ίδιο αδίκημα ο Ευγόρας Παλληκαρίδης οδηγήθηκε στην αγχόνη. Τελικά οι Άγγλοι πέτυχαν το στόχο τους. Ανέδειξαν άλλη μια δύναμη στο νησί πυο δεν είχε εκδηλώσει φιλοδοξίες ανεξαρτητοποίησης. Πολύ σύντομα το σχέδιο τους επιβραβεύθηκε, καθώς η Κύπρος διαιρέθηκε με τη βία.

Νίκος Γιαννόπουλος

ιστορικός

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: Ο γάιδαρος που παραδόθηκε στον Άγγλο κυβερνήτη της Κύπρου, όταν αυτός κάλεσε τους μαχητές της ΕΟΚΑ να παραδοθούν με τα χέρια ψηλά και τη φράση: «I surrender»…