Η βεντάλια ως σύμβολο κοινωνικής καταξίωσης. Η αρχαιοελληνική ονομαζόταν Ριπίς και η κινέζικη έγινε μόδα στην Ευρώπη

Οι βεντάλιες, ήταν κατά την αρχαιότητα διακοσμητικό έργο τέχνης, αλλά και τρόπος έκφρασης της θρησκείας μέσα από τις απεικονίσεις. Πέρασε από πολλούς διαφορετικούς λαούς, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. 

Αρχικά, χρησιμοποιήθηκε σε ζεστά κλίματα, όπως η Αίγυπτος και η Ασσυρία και χρησιμοποιούνταν ως εντομοαπωθητικό μέσο. Στην Ινδική γλώσσα Χίντι, η βεντάλια αποδίδεται με τη λέξη «pankha» που σημαίνει «ένα φτερό» ή «το φτερό ενός πουλιού».

Στην Κίνα, η εναλία συνδέθηκε με μυθικούς και ιστορικούς χαρακτήρες. Στα κινέζικα, βεντάλια, σημαίνει κάτι που θα ταράξει τον αέρα. Το κινέζικο σύμβολο, δείχνει φτερά κάτω από μια στέγη.

Τα υλικά για την κατασκευή της βεντάλιας, ήταν αρχικά το ξύλο, το δέρμα, μεγάλα φύλλα από δέντρα, αλλά και φτερά πουλιών, όπως στρουθοκάμηλου.

Οι βεντάλιες στην αρχαία Ελλάδα 

Η παραδοσιακή αρχαιοελληνική βεντάλια ονομαζόταν Ριπίς, επειδή δημιουργούσε ριπές τεχνητού αέρα. Η ριπίδα ήταν μονόκομματη, δηλαδή δε δίπλωνε και είχε χερούλι. Οι περισσότερες, είχαν στρογγυλό σχήμα ή έμοιαζαν με φύλλο φοίνικα και το χρώμα τους ήταν συνήθως λευκό, γαλάζιο, πράσινο ή χρυσό.

Στην αρχαία Ελλάδα, οι πρώτες βεντάλιες, εμφανίστηκαν περίπου τον 5ο αιώνα π. Χ και ήταν φτιαγμένες από τεντωμένο λινό ύφασμα. Αρχικά, δεν ήταν αποδεκτές. Ο Ευριπίδης, χαρακτήρισε τη χρήση της, ως βαρβαρική συνήθεια. Παρόλα αυτά, η βεντάλια έγινε σύμβολο του Έρωτα, του μικρού φτερωτού θεού, γιου της Αφροδίτης.

Σταδιακά άρχισε να γίνεται αρεστό από την κοινωνία. Οι αρχαίες Αθηναίες κρατούσαν βεντάλιες από φτερά παγωνιού που τα έφερναν έμποροι από την Φοινίκη και τα μακρινά λιμάνια.

Στην Κίνα έγινε σύμβολο κοινωνικής καταξίωσης

Στην αρχαία Αμερική, χρησιμοποιήθηκαν από τους Αζτέκους και τους Μάγια. Μεταξύ των Αζτέκων, οι βεντάλιες χρησιμοποιήθηκαν για την απεικόνιση εμπόρων. Οι Παράκας της Νότιας Αμερικής, οι σημερινοί Περουβιανοί, άφησαν κειμήλια από βεντάλιες με φτερά, στις μούμιες των ταφών τους.

Οι Ασσύριοι και οι Αιγύπτιοι αριστοκράτες, ανάγκαζαν τους σκλάβους και τους υπαλλήλους τους, να χρησιμοποιούν τη βεντάλια κάνοντας τους αέρα. Στον τάφο του Τουταγχαμών, βρέθηκαν χρυσές βεντάλιες από φτερά στρουθοκαμήλων.

Στην Κίνα, οι βεντάλιες ήταν σημαντικές για τις κοινωνικές τάξεις. Εάν ένα άτομο είχε ιδιαίτερη θέση στην κοινωνία θα του παρεχόταν συγκεκριμένος τύπος βεντάλιας. Οι κινέζικες βεντάλιες, είναι αποτελούμενες από δέκα ραβδιά και ένα παχύ χαρτί που τοποθετούσαν πάνω συμβολικά, το οικογενειακό τους δέντρο.

Οι κινεζικοί ζωγράφοι επεξεργάστηκαν πολλά σχέδια διακοσμήσεων βεντάλιας όπως ελεφαντόδοντο, κόκκαλο, μαργαριτάρι, σανταλόξυλο ή κοχύλι και ήταν χαραγμένα και καλυμμένα με χαρτί ή ύφασμα. Οι πιο πρόσφατα γνωστές κινεζικές βεντάλιες είναι ένα ζευγάρι φτιαγμένες από μπαμπού, που χρονολογούνται από το 2ο π.Χ αιώνα.

Στην Κίνα, η διπλωμένη βεντάλια ήταν στη μόδα κατά τη διάρκεια της δυναστείας των Μιγκ, μεταξύ των ετών των 1368 και των 1644. Η περιοχή Χάγκτζου, ήταν το κέντρο διπλώματος και παραγωγής της βεντάλιας.

Οι βεντάλιες της Ιαπωνίας

Το ακομεόγκι, η ιαπωνική βεντάλια, δημιουργήθηκε τον 6ο αιώνα. Αυτές ήταν βεντάλιες που κατείχαν οι αριστοκράτες της περιόδου Χεϊάν, που ντύνονταν τυπικά. Στην Ιαπωνία σήμερα, χρησιμοποιούνται από τους ιερείς Σίντο καθώς και στο επίσημο κοστούμι του ιαπωνικού δικαστηρίου. Επίσης, χρησιμοποιούνται από τον αυτοκράτορα και την αυτοκράτειρα κατά τη διάρκεια του γάμου και είναι λαμπρές και χρωματισμένες εντυπωσιακά.

Η βεντάλια στην αριστοκρατική Ευρώπη

Κατά τον 16ο αιώνα η διπλωμένη βεντάλια, που εισήχθη από την Κίνα, έγινε δημοφιλής στην Ευρώπη. Αυτές οι βεντάλιες, επιδεικνύονταν στα πορτρέτα των ευγενών γυναικών της εποχής. Η βασίλισσα Ελισάβετ της Αγγλίας χρησιμοποιούσε και τους δύο τύπους βεντάλιας που διακοσμούνται με το πομ πομς, καθώς επίσης και την παλαιότερη άκαμπτη βεντάλια, που διακοσμείται συνήθως με τα φτερά και τα κοσμήματα. Αυτές οι βεντάλιες κρέμονταν συχνά από τις φούστες των κυριών και επιδείκνυαν τα χρωματισμένα φύλλα, συχνά με ένα θρησκευτικό ή κλασσικό θέμα.

Τον 18ο αιώνα, οι βεντάλιες έφθασαν σε έναν υψηλό βαθμό της καλλιτεχνίας και φτιάχνονταν σε όλη την Ευρώπη συχνά από τους ειδικευμένους βιοτέχνες, είτε στα φύλλα είτε τα ραβδιά. Οι διπλωμένες βεντάλιες από δαντέλλα, μετάξι, ή περγαμηνή ήταν διακοσμημένες και χρωματισμένες από τους καλλιτέχνες.

Στο 19ο αιώνα στη δύση, έχει ειπωθεί ότι στα δικαστήρια της Αγγλίας και της Ισπανίας, οι βεντάλιες χρησιμοποιήθηκαν σαν ένας μυστικός κώδικας μηνυμάτων.

Αρχική εικόνα: PxHere

Διαβάστε ακόμη στην “ΜτΧ”: Οι Γάλλοι ανακάλυψαν το μολύβι για στρατηγικούς λόγους όταν πολεμούσαν εναντίον της Αγγλίας, της Ισπανίας, της Πρωσίας και της Αυστρίας! Τι σημαίνουν τα γράμματα και ο αριθμοί στα μολύβια