Η τρομοκρατική επίθεση στο σπίτι του Ανδρέα Συγγρού μετά το «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν». Πως έγινε βουλευτής μετά το σκάνδαλο των Λαυρεωτικών και συμβούλευε τον Τρικούπη

Είναι οξύμωρο σε μια χώρα που δεν διέθετε χρηματιστήριο, χιλιάδες πολίτες της να χάσουν την περιουσία τους επενδύοντας σε μετοχές “φούσκες”. Τα περιφημα  Λαυρεωτικά ξεκίνησαν ως μια τεράστια ξένη επένδυση στα μεταλλεία του Λαυρίου, αλλά κατέληξαν σε τεράστιο οικονομικό σκάνδαλο. 

Ένας από αυτούς που βγήκε αλώβητος ήταν ο τραπεζίτης Ανδρέας Συγγρός, ο οποίος κατείχε μετοχές της μεταλλευτικής εταιρείας και άερχισε να πουλά μαζικά. Είχε δημιουργηθεί η φήμη ότι στα ορυχεία είχε βρεθεί χρυσός και όσοι θα είχαν δικαιώματα θα γίνονταν πλούσιοι. Ο “θησαυρός” ήταν ανύπαρκτος και από την κρίση που δημιουργήθηκε ο Συγγρός κατάφερε να αυξήσει τα κέρδη του. Χιλιάδες μικροεπενδυτές έχασαν τα πάντα, καθώς η αξία της μετοχής μηδένισε και η χρηματιστηριακή φούσκα χρεώθηκε στον Ανδρέα Συγγρό. Παρόλα αυτά δεν επηρεάστηκε η πορεία του και στη συνέχεια κατάφερε να εκλεγεί βουλευτής με το κόμμα του Τρικούπη. Θεωρούταν μάλιστα ο ισχυρότερος άνθρωπος στην Ελλάδα μετά τον βασιλιά Γεώργιο. Είχε άμεσες σχέσεις και συνομιλίες μαζί του, ενώ παράλληλα πολλές φορές του έστελνε και υπομνήματα.

“Η πτώχευση θέλει τέχνη”

Το 1893, ενώ στην εξουσία βρισκόταν ο Τρικούπης, η χώρα αντιμετωπίζει βαθιά οικονομική κρίση. Η κυβέρνηση δεν μπορεί να πάρει νέα δάνεια για να πληρώσει τα παλιά  και έτσι η χώρα οδηγείται στη χρεοκοπία. Εκτός από τον πρωθυπουργό κατηγορίες δέχτηκε και ο Τρικούπης, επειδή ήταν ένας από τους σύμβουλους του ενώ παράλληλα είχε τη φήμη του κερδοσκόπου τραπεζίτη.

Ο Ανδρέας Συγγρός είχε γράψει στα απομνημονεύματα του ότι είχε συμβουλεύσει τον Τρικούπη να αποφύγει τη χρεοκοπία, με τρόπους που ήταν διατεθειμένος να του εξηγήσει.

“Του μίλησα με το θάρρος της αφιλοκερδούς φιλίας μας. Του είπα ότι και η πτώχευση θέλει την τέχνη της”, έγραφε

Ο Τρικούπης ήθελε να δώσει και άλλες εγγυήσεις στους δανειστές και να τους υποσχεθεί ένα ποσοστό αποπληρωμής 30%. Ο Συγγρός όμως γνωρίζοντας πολύ καλά την ψυχολογία των δανειστών του έδωσε άλλες συμβουλές, όπως γράφει στα απομνημονεύματα του:

“Επέμεινα να μην δηλώσουμε κανένα ποσοστό και να μην βάλουμε χέρι στις εγγυήσεις των δανείων που για μένα δεν είχε καμία σημασία. Τον συμβούλευα να τους πούμε απλούστατα:

“Δυστυχώς επτωχεύσαμεν. Ελάτε να συσκεφθούμε με ειλικρίνεια για το τι μπορούμε να σας πληρώνουμε και από πότε μπορούμε να αρχίσουμε τις πληρωμές”. Και όπως έδειξε η ιστορία ο Τρικούπης τον άκουσε…

Η τρομοκρατική επίθεση στο σπίτι του

Η πτώχευση έφερε την ελληνική κοινωνία αντιμέτωπη με μια τεράστια ανθρωπιστική κρίση. Ο κόσμος ήταν εξοργισμένος. Το όνομα του Ανδρέα Συγγρού ακουγόταν παντού αρνητικά  και τελικά έγινε στόχος τρομοκρατικής επίθεσης. Τη νύχτα της 14^ης προς τη 15^η  Δεκεμβρίου του 1893 άγνωστοι πέταξαν δυναμίτη στην αυλή του μεγάρου του Συγγρού. Η έκρηξη ισχυρή συγκλόνισε το κέντρο της Αθήνας. Ο Συγγρός περιέγραφε την έκρηξη στα Απομνημονεύματα του.

“Κατά της 2 το πρωί, ξύπνησα από τον μεγάλο κρότο, σαν να εκπυρσοκρότησε πυροβόλο όπλο, και αισθάνθηκα τα θεμέλια της οικίας μου να σείονται. Σηκώθηκα αμέσως, είδα ότι ευτυχώς όλοι ήταν σώοι και ξανάπεσα στο κρεβάτι, επιφυλασσόμενος το πρωί να μάθω τι συνέβη”.

Ο Συγγρός ειδοποίησε τον αστυνομικό διευθυντή, Μπαϊρακτάρη,ο οποίος έφτασε στο σπίτι του με τον αστυνόμο Τσακίρη για να ελέγξουν την περιοχή. Ωστόσο δεν βρήκαν τίποτα. Είχε δημιουργηθεί μόνο ένα ρήγμα στον περίβολο στης κατοικίας ενώ είχαν σπάσει τα τζάμια ενός θερμοκηπίου που υπήρχε στον κήπο.

Ο Συγγρός στα Απομνημονεύματα του έγραφε ότι για τη διάσωσή του έστειλε συγχαρητήριο τηλεγράφημα ακόμη και ο σουλτάνος της Τουρκίας.

“Ήρθε η αστυνομία και έκανε ανακρίσεις, αλλά δεν ανακάλυψε τον ένοχο. Κατόπιν ειπώθηκε ότι η επίθεση ήταν πολιτικό τέχνασμα για να με εκφοβίσουν και να πάψω την υποστήριξή μου προς τον Τρικούπη. Οι επισκευές της οικίας μου μου στοίχισαν λίγες δραχμές. Μεταξύ των συγχαρητηρίων τηλεγραφημάτων για τη σωτηρία μου ήταν και του Σουλτάνου Χαμίτ…του πονηρού.»

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: Xρεοκοπία, golden boys και «μεγαλόψυχοι» δανειστές, της Ελλάδας. Η πρώτη Τρόικα που ήρθε στην χώρα και επέβαλε τους όρους της, ακυρώνοντας τη βουλή