Οι τυραννοκτόνοι Αρμόδιος και Αριστογείτων ήταν ερωτικό ζευγάρι που σκότωσε τον τύραννο Ιππία για λόγους ερωτικής αντιζηλίας. Γιατί ο λαός τους τίμησε ως ήρωες και ποια άλλα σενάρια κυκλοφορούν για τα κίνητρά τους

Ο Αρμόδιος και ο Αριστογείτων έμειναν στην ιστορία ως τυραννοκτόνοι, καθώς το 514 π.Χ δολοφόνησαν τον Ίππαρχο.

Ήταν ο ένας από τους τρεις γιους του τυράννου Πεισιστράτου που τον διαδέχθηκαν στην εξουσία όταν έφυγε από τη ζωή το 527 π.Χ.

Μαζί με τα αδέλφια του, Ιππία και Θετταλό πήραν τα ηνία της πόλης των Αθηνών, αλλά ο βίαιος τρόπος διακυβέρνησής τους δυσαρέστησε τους Αθηναίους. Οι σκληροί Πεισιστρατίδες όπως ονομάστηκαν οι διάδοχοι του Πεισιστράτου, ήταν στο στόχαστρο των πολιτών, οι οποίοι περίμεναν μια ευκαιρία για να τους εκδιώξουν.

Το ερωτικό σκάνδαλο 

Ο Αρμόδιος και ο Αριστογείτων είχαν ερωτικό δεσμό. Ο Αρμόδιος ήταν νεαρός σε ηλικία, ενώ ο Αριστογείτων μεγαλύτερος.

Στην αρχαιότητα οι ερωτικές σχέσεις μεταξύ ανδρών ήταν κοινωνικά αποδεκτές και συνηθισμένες.

Το ίδιο και οι ίντριγκες. Έτσι δημιουργήθηκε ένα σκάνδαλο μεταξύ Αρμόδιου, Αριστογείτονα και Ίππαρχου όταν ο τελευταίος διεκδίκησε ερωτικά τον  Αρμόδιο.

Μάλιστα, σύμφωνα με τις πηγές (Θουκυδίδης, ιστορία ) τον πίεζε να εγκαταλείψει τον Αριστογείτονα και να γίνει εραστής του.

Ο Αρμόδιος όχι μόνο δεν δέχτηκε, αλλά τα εξομολογήθηκε όλα στον σύντροφό του.

Ο Ίππαρχος με τη σειρά του αποφάσισε να εκδικηθεί για την απόρριψη.

Προσέβαλε δημόσια την αδελφή του Αρμόδιου και την έδιωξε από την πομπή των Παναθηναίων, ως «ανάξια για τέτοια τιμή», κάτι που ήταν μεγάλη ντροπή για την εποχή.

Μετά από αυτό, ο Αρμόδιος και ο Αριστογείτων αποφάσισαν να σκοτώσουν τον Ίππαρχο και μάλιστα κατά τη διάρκεια της πομπής των Μεγάλων Παναθηναίων, όπως είχε κάνει κι εκείνος με τη νεαρή κοπέλα που ντρόπιασε.

Οι δύο εραστές δεν διάλεξαν τυχαία την ημέρα της δολοφονίας, καθώς τότε, λόγω της μεγάλης γιορτής, ήταν η μόνη περίοδος που επιτρεπόταν να κυκλοφορούν οπλισμένοι οι Αθηναίοι στον δρόμο.

Έτσι δεν θα κινούσαν υποψίες.

Η δολοφονία

Ο Αρμόδιος και ο Αριστογείτων βρίσκονταν στον Κεραμεικό και συγκεκριμένα στο Λεωκόρειο ιερό, όταν είδαν έναν άνδρα που του είχαν εκμυστηρευτεί το σχέδιό τους, να μιλά συνωμοτικά στον Ιππία.

Πίστεψαν ότι τους πρόδωσε και αποφάσισαν να δράσουν άμεσα και χωρίς σχέδιο για να προλάβουν πριν τους συλλάβουν οι άντρες του Ιππία.

Έτσι επιτέθηκαν ξαφνικά στον Ίππαρχο και τον σκότωσαν.

Ο Αρμόδιος, που ήταν εκείνος που έδωσε το μοιραίο χτύπημα στον τύραννο, συνελήφθη και δολοφονήθηκε επί τόπου.

Ο Αριστογείτων οδηγήθηκε για ανάκριση.

Οι πηγές δεν είναι σαφείς για το αν τον σκότωσαν ή αν υπέκυψε σε βασανιστήρια, πάντως πέθανε κι εκείνος μετά από λίγες ώρες.

Παρόλο που τα κίνητρα των δραστών ήταν ερωτικά, ονομάστηκαν τυραννοκτόνοι και αποθεώθηκαν από τους Αθηναίους ως σωτήρες που απάλλαξαν την πόλη από την τυραννία. Βέβαια, το πολίτευμα άλλαξε αργότερα και οι δύο φίλοι ηρωποιήθηκαν τέσσερα χρόνια αργότερα.

Ίσως για να τονιστεί η αξία της Δημοκρατίας και να μειωθεί η αξία του ρόλου της Σπάρτης στην ανατροπή των τυράννων. Άλλωστε η Δημοκρατία και η ενότητα είχαν ανάγκη από ήρωες.

Μάλιστα, προς τιμήν τους κατασκευάστηκαν από τον Αντήνορα δύο μεγάλα χάλκινα αγάλματα που τοποθετήθηκαν στον χώρο της αρχαίας αγοράς.

Σύμφωνα με σύγχρονους ιστορικούς ήταν οι μόνοι θνητοί της εποχής που είχαν αυτή την τιμή.

Όλα τα άλλα αγάλματα που αναφέρονται είναι για θεούς.

Τυραννοκτόνοι ή προσβεβλημένοι εραστές;

Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, η ιστορία διέφερε ως προς τον διάδοχο που ερωτεύτηκε τον Αρμόδιο.

Όπως αναφέρει στην «Αθηναίων Πολιτεία», ο τρίτος αδελφός, ο Θετταλός ήταν εκείνος που διεκδίκησε ερωτικά τον Αρμόδιο.

Ήταν ένας σκληρός και άγριος νεαρός ο οποίος δεν δέχτηκε την απόρριψη και έδιωξε την αδελφή του Αρμόδιου από τα Παναθήναια ντροπιάζοντας την.

Η εκδοχή αυτή αναδεικνύει το ζευγάρι σε πραγματικούς τυραννοκτόνους, πο οποίοι σκοτώνοντας τον Ίππαρχο θέλησαν να περιορίσουν τις αυθαιρεσίες των κυβερνώντων τιμωρώντας τον κακομαθημένο Θετταλό και τα αδέλφια του.

Σύμφωνα με τους μελετητές, επικρατέστερη είναι η εκδοχή του Θουκυδίδη.

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Η ερωτική ζωή των αρχαίων μέσα από τις αγγειογραφίες. Οι παλλακίδες, οι πόρνες, οι θεϊκοί έρωτες και η παιδεραστία στην Αρχαία Ελλάδα.