του συνεργάτη μας, ιστορικού ερευνητή Στέφανου Μίλεση
Την περίοδο της κατοχής συνέβη ένα αιματηρό περιστατικό με πρωταγωνίστρια την επώνυμη χορεύτρια του θεάτρου Μπέλλα Σμάρω.
Την εκρηκτική αυτή γυναίκα, πυροβόλησε ένας ερωτευμένος Ιταλός Αξιωματικός του Επιτελείου, του επίσης γνωστού απατεώνα κερδοσκόπου στρατηγού Τζελότο. Ο Ιταλός που την πυροβόλησε στη συνέχεια αυτοκτόνησε. Στις εφημερίδες της εποχής δεν συναντούμε καμιά πληροφορία διότι ο αυτόχειρας ανήκε στις κατοχικές δυνάμεις.
Ο Δημήτρης Γατόπουλος στο βιβλίο του «Ιστορία της κατοχής» (Εκδοτικός Οίκος «Μέλισσα»), μας περιγράφει το πώς εξελίχθηκε το ερωτικό δράμα της δημοφιλούς χορεύτριας με τον Ιταλό αξιωματικό.
Η άγνωστης καταγωγής διεθνής χορεύτρια
Ο Μπέλλα Σμάρω εμφανίστηκε στην Ελλάδα κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1930 ως ήδη πετυχημένη χορεύτρια με διεθνή καριέρα σε Αγγλία, Γαλλία και Ιταλία. Ο Μιχάλης Ροδάς, γνώστης της θεατρικής και καλλιτεχνικής κίνησης εκείνης της εποχής κατέγραψε για την Μπέλλα Σμάρω τις αμφιβολίες για την καταγωγή της «… την διεκδικούν η Συρία και ο Βόσπορος μα επικρατέστερη μου φαίνεται πως είναι η Κωνσταντινούπολη. Δεν είναι γνωστόν αν είναι απόλυτα ελληνικής καταγωγής…».
Η γυναίκα της Ανατολής
Κατά τον Ροδά η Μπέλλα Σμάρω ήταν πιθανότατα Αρμένισσα και λιγότερο Ελληνίδα της Ανατολής. Αρχικά εμφανίστηκε ως χορεύτρια σε διάφορα κέντρα της Κωνσταντινούπολης και της Συρίας και στη συνέχεια βρέθηκε στην Ευρώπη όπου σημείωσε επιτυχίες στα πιο αριστοκρατικά καμπαρέ.
Μετρίου αναστήματος, μελαχρινή, με εξωτικά μάτια και συναρπαστικό σώμα, χόρευε μαγεύοντας τους άνδρες. Με τέτοια προσόντα δεν άργησε να σταδιοδρομήσει στο κέντρο «Όασις» Ζαππείου.
Ακολούθησαν εμφανίσεις την περίοδο της κατοχής στην Εθνική Λυρική Σκηνή όπου χόρεψε στην «Εύθυμη Χήρα» το Λέχαρ.
Από την παράσταση “Εύθυμη Χήρα” του 1944 (Πηγή: Εθνική Λυρική Σκηνή)
Από «Εύθυμη χήρα» έγινε τραυματισμένη χήρα
Το έτος 1942 – 43 που η Μπέλλα Σμάρω μάγευε με τις κινήσεις της στην «Εύθυμη χήρα» (Die lustige Witwe) ένας Ιταλός αξιωματικός την περίμενε στο σχόλασμα. Μια ώρα μετά τη λήξη της παράστασης η Μπέλλα Σμάρω έγινε γνωστό πως μεταφέρθηκε στην κλινική Γερουλάνου στην οδό Χαριλάου Τρικούπη, με δύο σοβαρά τραύματα στην κοιλιά που προκλήθηκαν από πυροβόλο όπλο.
Η σχέση της με τον Ιταλό Αξιωματικό
Η Μπέλλα Σμάρω σύντομα έγινε γνωστό πως διατηρούσε σχέσεις με τον Ιταλό που υπηρετούσε στην Επιμελητεία και φαίνεται πως τον είχε παρασύρει σε οικονομικές ατασθαλίες με την υπηρεσία του. Η Μπέλλα Σμάρω ήταν γυναίκα που δύσκολα μέχρι τότε ανήκε σε έναν μόνο άνδρα. Στις πιέσεις του Ιταλού να βγουν του απάντησε κάποια φορά πως θα έβγαινε με φίλες της να παίξει χαρτιά.
Ο Ιταλός της το απαγόρευσε και ακολούθησε σφοδρά λογομαχία μεταξύ τους. Αποτέλεσμα αυτής ήταν ο Ιταλός να την πυροβολήσει δύο φορές και στη συνέχεια να αυτοκτονήσει. Οι Ιταλοί από την πλευρά τους ισχυρίζονταν πως ο αξιωματικός τους παραδόθηκε σε αυτούς και τον μετέφεραν στην Ιταλία υπό κράτηση.
Κανείς δεν έμαθε το λόγο και τελικώς επικράτησε να λέγεται πως ο Ιταλός είχε ξοδέψει χρήματα της επιμελητείας δηλαδή χρήματα που είχε υπεξαιρέσει.
Ο αγώνας της να ζήσει
Όλα έδειχναν πως η Μπέλλα Σμάρω θα έχανε τη ζωή της από ακατάσχετη αιμορραγία. Χαροπάλευε για μέρες ενώ κάποια στιγμή κυκλοφόρησε στην Αθήνα η είδηση πως πέθανε! Ο χειρούργος Σμπαρούνης – Τρίκορφος, ένας από τους διαπρεπέστερους ιατρούς της εποχής, ήταν εκείνος που της έσωσε τη ζωή.
Ο ιατρός εγκαταστάθηκε στην κυριολεξία στην κλινική Γερουλάνου παρακολουθώντας από κοντά την χορεύτρια. Για να απομακρυνθεί ο κίνδυνος χρειάστηκε να περάσουν οκτώ μήνες! Έγιναν αλλεπάλληλες εγχειρήσεις στην κοιλιά για να καταφέρει η Μπέλλα Σμάρω να επανέλθει στη ζωή.
Η επιστροφή της στη σκηνή
Μετά την έξοδό της από την κλινική έκανε την πρώτη της εμφάνιση στο θέατρο «ΡΕΞ». Μερικοί πίστεψαν πως ο κόσμος θα την αποδοκίμαζε λόγω της σχέσης που διατηρούσε με τον Ιταλό. Αλλά ο κόσμος γέμισε το θέατρο και τη χειροκρότησε και την υποδέχθηκε θερμά.
Ο Ροδάς κατέγραψε ότι ο κόσμος την εποχή εκείνη ήταν ανεκτικός σε σχέσεις «ευκαιρίας» που πολλές γυναίκες έκαναν για να επιβιώσουν. Στη συνέχεια εμφανίστηκε και στο «Λυρικό» σε μια επιθεώρηση του θεατρικού συγκροτήματος της Σοφίας Βέμπο.
Η επανεμφάνιση της Μπέλλας Σμάρω στο “ΡΕΞ” έλαβε πανηγυρικό χαρακτήρα παρά τους φόβους αντιποίνων. (Πηγή: Στέφανος Μίλεσης)
Ο Αμερικανός ταγματάρχης
Το σπίτι της Μπέλλας Σμάρω βρισκόταν στην οδό Πινδάρου στη ρίζα του Λυκαβηττού. Όταν ο πόλεμος τελείωσε έκανε δεσμό με έναν Αμερικανό Ταγματάρχη ο οποίος κάθε βράδυ σκόρπιζε τριαντάφυλλα και γαρύφαλλα στα διάφορα κέντρα, που αυτή τη φορά λειτουργούσαν για να υποδεχθούν συμμάχους.
Η Μπέλλα Σμάρω είχε επιστρέψει στη σκηνή του «Όασις» όπου παρουσίαζε τον λεγόμενο “διασυμμαχικό χορό”! Κάθε βράδυ γινόταν πραγματικός συνωστισμός. Ο Αμερικανός την είδε και γοητεύτηκε. Σύντομα την ζήτησε σε γάμο με την προϋπόθεση όμως ότι θα ζούσαν στις ΗΠΑ.
Η Μπέλλα δέχθηκε να τον ακολουθήσει. Ακολούθησε η τελευταία αποχαιρετιστήρια εμφάνισή της στο αθηναϊκό κέντρο «Μαϊάμι». Η Μπέλλα Σμάρω χόρεψε το γνωστό βαλς «του Δουνάβεως» και αμέσως μετά έγινε η γαμήλια τελετή. Αυτή ήταν η τελευταία παρουσία της στην Ελλάδα και η τελευταία αναφορά των ελληνικών εφημερίδων για εμφανίσεις της σε ελληνικές σκηνές.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 οι εφημερίδες την ανέσυραν στη μνήμη εκείνων που την είχαν προλάβει την κατοχή, με αφιερώματα σε συνέχειες γύρω από τις περιπέτειές της. Ο μυθικός βίος της συνεχίστηκε αργότερα και στις ΗΠΑ όχι μόνο με τις εμφανίσεις της αλλά και διότι καταπιάστηκε με τις επιχειρήσεις του συζύγου της.
Για την καταγραφή της ζωής της δεν αρκεί μια μόνο ιστορία. Χρειάζονται πολλές, όπως οι συνέχειες που κυκλοφορούσαν στις εφημερίδες της δεκαετίας του ’60 με τις περιπέτειές της.
(Πρώτη φωτογραφία ανάρτησης: Από την θεατρική παράσταση “Η Εύθυμη χήρα” πρεμιέρα 2 Δεκεμβρίου 1942, Εθνικό θέατρο, Αθήνα. Πηγή: Εθνική Λυρική Σκηνή).
Ακολουθήστε την mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr