Η τεράστια αρκούδα των σπηλαίων ξεπερνούσε τα 2,5 μέτρα ύψος, αλλά εξοντώθηκε από τους Νεάτερνταλ. Απολιθώματά της εντοπίστηκαν στο Πέραμα Ιωαννίνων. Πώς ανακαλύφθηκε

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι κάτοικοι του χωριού Πέραμα Ιωαννίνων, αναζητούσαν ένα φυσικό καταφύγιο για να γλιτώσουν από τους βομβαρδισμούς των γερμανικών αεροπλάνων.

Ανέβηκαν στον λόφο Γκορίτσα, όπου βρήκαν μια σπηλιά γεμάτη σταλαγμίτες και σταλακτίτες. Ήταν δίπλα στην λίμνη Παμβώτιδα. Μόλις τελείωσε ο πόλεμος, ο ερασιτέχνης σπηλαιολόγος Κωνσταντίνος Κασβίκης, φωτογράφησε για πρώτη φορά κάποια σημεία του σπηλαίου, τα οποία δημοσιεύτηκαν στον τύπο της εποχής.

Κάτοικοι της περιοχής έλεγαν ότι το σπήλαιο είχε εντοπιστεί ήδη από το 1900, αλλά ο μπέης Χολιάσης Εφέντης το έκλεισε για λόγους ασφαλείας.

Το σπήλαιο όμως παρέμενε ανεξερεύνητο. Για να προχωρήσει κάποιος στο εσωτερικό του έπρεπε να συρθεί στο έδαφος για περίπου 100 μέτρα. Ο κόσμος φοβόταν και του προκαλούσε δέος. Έτσι, για χρόνια ήταν ξεχασμένο, μέχρι που στις αρχές της δεκαετίας του 50 ένα μικρό αγόρι το έφερε και πάλι στην επιφάνεια. Το “ανακάλυψε” ενώ έπαιζε με άλλα παιδιά πάνω στον λόφο.

Όπως αναφέρει δημοσίευμα της εποχής, πριν ακόμη προλάβουν να φτάσουν στο σημείο ειδικοί σπηλαιολόγοι για την εξερεύνησή του και την προστασία του, το σπήλαιο λεηλατήθηκε από τους πρώτους επισκέπτες που έσπευσαν να κόψουν σταλακτίτες και σταλαγμίτες για να στολίσουν τα σπίτια και τις αυλές τους.

Το σπήλαιο του Περάματος εξερευνήθηκε για πρώτη φορά από τους ιδρυτές της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας (Ε.Σ.Ε.), Ιωάννη και Άννα Πετροχείλου.

Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα για το σπήλαιο, οι μεγαλοπρεπείς διάδρομοι και οι φυσικά στολισμένοι θάλαμοι παρέπεμπαν στα παλάτια θεών και έτσι αφιερώθηκε στον θεό Πλούτωνα και στην Περσεφόνη.

Οι δυο σπηλαιολόγοι το χαρτογράφησαν, ώστε να μπορέσει να γίνει τουριστικό αξιοθέατο.

Το Σπήλαιο Περάματος ανήκει στα ασβεστολιθικά σπήλαια. Διαθέτει 19 είδη σταλακτιτών και σταλαγμιτών, ενώ τα περισσότερα σπήλαια έχουν 6 έως 10 είδη σταλακτιτών και σταλαγμιτών. Μέσα στο σπήλαιο υπάρχουν επίσης, και μικρές λιμνούλες.

Το σπήλαιο χρονολογείται πριν από περίπου ενάμιση εκατομμύριο χρόνια, όταν τα νερά της λίμνης Παμβώτιδας κάλυπταν όλη την πόλη των Ιωαννίνων. Ο λόφος Γκορίτσα ήταν μια νησίδα που είχε σχηματιστεί από ανθρακικά άλατα, κυρίως σκελετικά υπολείμματα θαλάσσιων οργανισμών, που με το πέρασμα των χρόνων μετατράπηκαν σε ασβεστολιθικό πέτρωμα.

Η αρκούδα των σπηλαίων

Το 1956 ο Ιωάννης και η Άννα Πετροχείλου εντόπισαν στο εσωτερικό του σπηλαίου απολιθώματα από την σπηλαία άρκτο (Ursus spelaeus). Η σπηλαία άρκτος είναι από τις μεγαλύτερες αρκούδες που υπήρξαν. Το βάρος έφτανε τον μισό τόνο και ύψος μεγαλύτερο από δυόμιση μέτρα. Εκτιμάται ότι τέτοιου είδους αρκούδες έζησαν την περίοδο του Άνω Πλειστοκαίνου, πριν δηλαδή από 10 χιλιάδες έως 100 χιλιάδες χρόνια.

Τότε οι αρκούδες χρησιμοποιούσαν τα σπήλαια κατά τη διάρκεια της χειμερινής νάρκης, αλλά και για τη γέννηση των μικρών τους. Έζησαν κυρίως στην Δυτική Ευρώπη ωστόσο τα απολιθώματα των οστών της στην Ήπειρο δείχνουν ότι επιβίωσαν σε αρκετά σπήλαια στην Ελλάδα.

Στον ελλαδικό χώρο ίχνη της αρκούδας των σπηλαίων έχουν βρεθεί ακόμα στην Αριδαία, τη Μηλιά Γρεβενών, στο σπήλαιο Πετραλώνων, στο Διμήνι Μαγνησίας, στο Εμποριό της Χίου, στη Σκοτεινή Θαρρουνίων της Εύβοιας, στο Απήδημα Λακωνίας και στην ευρύτερη περιοχή της Αρεόπολης στην Ανατολική Μάνη.

Στο σπήλαιο του Περάματος βρέθηκαν οστά του μετακρανιακού σκελετού, σκέτα δόντια, αλλά και δόντια σε τμήμα της άνω γνάθου. Η Άννα Πετροχείλου ανέφερε σε κείμενό της «στο σπήλαιο Περάματος βρήκα για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1956 δόντι σπηλαίας άρκτου».

Οι περισσότερες αρκούδες των σπηλαίων φαίνεται πως εξοντώθηκαν πριν την τελευταία περίοδο των παγετώνων. Η αναπληρώτρια καθηγήτρια Παλαιοντολογίας του τμήματος Γεωλογίας στο Α.Π.Θ Ευαγγελία Τσουκαλά, υποστηρίζει ότι ο άνθρωπος του Νεάντερταλ εξολόθρευσε την αρκούδα των σπηλαίων στην προσπάθεια να προστατευτεί από το δριμύ ψύχος. Έτσι ήρθε αντιμέτωπος με τη γιγαντιαία αρκούδα, κυρίως όταν αυτή ήταν σε λήθαργο, άρα αδύναμη, μισοναρκωμένη και ανίκανη να αμυνθεί.

Στο σπήλαιο ο Ιωάννης Πετρόχειλος βρήκε επίσης ένα νέο είδος δολιχόποδων ή αλλιώς γρύλων των σπηλαίων, που ονομάστηκε “Dolichopod Petrochilozi” προς τιμήν του σπηλαιολόγου.

Θεωρείται ένα από τα ομορφότερα σπήλαια των Βαλκανίων έκταση 14.800 τ.μ. Είναι το πρώτο σπήλαιο στην Ελλάδα που αξιοποιήθηκε τουριστικά. Οι επισκέπτες ξεναγούνται σε μια διαδρομή συνολικά 1.100 μέτρων.

Η θερμοκρασία στο εσωτερικό είναι 18°C, ενώ η υγρασία φτάνει το 100%.

Το σπήλαιο είναι ανοιχτό καθημερινά 9:00- 17:00 με εισιτήριο 7€ (κανονικό), 5,50€ (ομαδικό) και 3,50€ (φοιτητικό-μαθητικό) (τηλ. 26510 81521 & 81650).

Όλες οι πτήσεις drone ανεβαίνουν με την υποστήριξη του καταστήματος DJI Store Greece που διαθέτει και υποστηρίζει με επίσημο σέρβις τα κορυφαία μοντέλα Phantom και Mavic. Μάθε να πετάς στην Σχολή εκπαίδευσης Drone pilot school

Διαβάστε επίσης στη ΜτΧ: To σπήλαιο όπου ο Οδυσσέας τύφλωσε τον κύκλωπα Πολύφημο. Παραμένει αναξιοποίητο αν και έχει πλούσιο διάκοσμο. Στο παρελθόν λειτούργησε ως αποθήκη κρασιών και υπήρξε καταφύγιο για τους κατατρεγμένους