Η συνέντευξη του Κολοκοτρώνη, σε Ιταλό δημοσιογράφο από τη φυλακή στην Ύδρα ενώ ο Ιμπραήμ έκαιγε τα πάντα

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Την άνοιξη του 1825 ο Ιταλός φιλέλληνας, λόγιος και δημοσιογράφος Ιωσήφ Πέκκιο, επισκέφθηκε την επαναστατημένη Ελλάδα εκ μέρους του Φιλελληνικού Κομιτάτου της Αγγλίας προκειμένου να διερευνήσει κατά πόσο αξιοποιήθηκαν τα δάνεια που είχαν δοθεί στην ελληνική κυβέρνηση.  Το πιο συγκλονιστικό τμήμα της αναφοράς του είναι η συνέντευξη που πήρε από τον Γέρο του Μοριά, τον οποίο η κυβέρνηση του Κουντουριώτη είχε φυλακίσει στην Ύδρα.

Ο Ιταλός δημοσιογράφος

Όταν ο Πέκκιο βρισκόταν στην Ελλάδα, την άνοιξη του 1825, ο Ιμπραήμ είχε αποβιβαστεί στην Πελοπόννησο και οι Έλληνες είχαν τις πρώτες ήττες από τα στρατεύματά του.

Ο Πέκκιο κυρίως επισκέφθηκε το Ναύπλιο, την πρωτεύουσα της ελεύθερης Ελλάδας, όπου είχε την ευκαιρία να μιλήσει με πολλούς σημαντικούς παράγοντες της κυβέρνησης, όπως ο Λάζαρος Κουντουριώτης, που ως Πρόεδρος του Εκτελεστικού ήταν επικεφαλής της, ο Μαυροκορδάτος, ο Κωλέττης και ο Παπαφλέσσας. Επίσης συναντήθηκε με τον Καραϊσκάκη και τον Κανάρη.

Ο Ιταλός δημοσιογράφος έπεισε τον Λάζαρο Κουντουριώτη να τον αφήσει να επισκεφθεί τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. Ο Γέρος του Μοριά είχε φυλακιστεί στο μοναστήρι του Προφήτη Ηλία στην Ύδρα μαζί με δέκα συντρόφους του κατά το δεύτερο εμφύλιο της επανάστασης.

Όταν παραδόθηκε ήταν συντετριμμένος εξαιτίας του θανάτου του πρωτότοκου και αγαπημένου του γιου, Πάνου, που είχε σκοτωθεί στον εμφύλιο από Έλληνες.

Η φυλάκιση του Κολοκοτρώνη στην Ύδρα μετά την δολοφονία του γιού του. Τι είπε όταν τον απελευθέρωσαν

Όμως, ο Πέκκιο βρήκε τον Κολοκοτρώνη έτοιμο να ριχθεί και πάλι στον Αγώνα. Ο Ιμπραήμ είχε ξεκινήσει την εκστρατεία του στην Πελοπόννησο και ο Γέρος γνώριζε ότι οι Έλληνες θα τον χρειάζονταν ξανά για να τους ηγηθεί.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Πέκκιο καταγράφει ότι οι πολλοί στρατιώτες που τον φρουρούσαν, του συμπεριφέρονταν με σεβασμό.

Ο Γέρος του Μοριά

Έτσι περιγράφει ο Ιταλός δημοσιογράφος τον Κολοκοτρώνη:

«Ακτένιστα και άσπρα τα μαλλιά του έπιπτον εις αμφοτέρους τους ώμους του και ανακατεύοντο μπροστά με την άτακτον γενειάδα, την οποίαν μετά την αιχμαλωσίαν του είχεν αφήση να αυξήση εις ένδειξιν πένθους και εκδικήσεως. Η μορφή του είναι άξεστος, ρωμαλέα. Τα μάτια του γεμάτα φωτιάν, το πολεμικόν και άγριον πρόσωπόν του ωμοίαζε με γέρικον απότομον βράχον».

Ο Γέρος τον ρώτησε να μάθει τα τελευταία νέα από τον πόλεμο. Ο Πέκκιο του είπε ότι ύστερα από τις ήττες των Ελλήνων (Σφακτηρία-Κρεμμύδι) οι Αιγύπτιοι ετοιμάζονταν να καταλάβουν και το Ναβαρίνο. Ο Κολοκοτρώνης τότε αποκρίθηκε στον Ιταλό ότι για να νικηθούν οι Αιγύπτιοι δεν χρειάζονταν παρά άνδρες.

Συνόδευσε τα λόγια αυτά με μία κίνηση σαν να πυροβολούσε, λέγοντας:

« -Για να βαρούν τα τουφέκια!»

Και συνέχισε

«–Ξέρετε ποιος έδωσε τη νίκη στους Αιγυπτίους; Η ενότης της διοικήσεώς των, ενώ οι Έλληνες χάθηκαν με τη μανία που έχει καθένας να κουμαντάρη χωρίς να ξέρη!»

Τα “παράσημα”

Ενώ ο Γέρος του Μοριά είχε σηκώσει το χέρι του και έκανε ότι πυροβολούσε, ο Ιταλός παρατήρησε μία ουλή από σπαθιά στο βραχίονα. Τον ρώτησε πως έλαβε το «τιμητικόν αυτό παράσημον» και ο Κολοκοτρώνης απάντησε:

«Δεν είνε το μόνο παράσημο που έχω στο κορμί μου». Και του έδειξε μίαν άλλη ουλή από πυροβολισμό στον άλλο βραχίονα, μία τρίτη ουλή στο δεξί στήθος και τέταρτη στα πλευρά.

Ενώ ο Κολοκοτρώνης μιλούσε για τα πολεμικά του τραύματα έπαιζε νευρικά με το κομπολόι του, σηκωνόταν και καθόταν, ανήσυχος, ταραγμένος, σαν να φοβόταν κάποιον εχθρό. Προφανώς αναθυμόταν τους τραυματισμούς του στις μάχες που έδωσε για την απελευθέρωση της πατρίδας.

“Πέταξα στη θάλασσα κάθε παράπονό μου..”

Και ο Πέκκιο κλείνει το απόσπασμα της αναφοράς του για τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη με την απελευθέρωσή του λίγες μέρες αργότερα. Ο Ιταλός ήταν στο Ναύπλιο όταν έφθασε εκεί ο Γέρος του Μοριά για να αναλάβει επικεφαλής του στρατού και να σταματήσει τον Ιμπραήμ.

«Ο Κολοκοτρώνης αναμφιβόλως δεν είναι κοινός άνθρωπος. Μετ’ ολίγας ημέρας απελύθη και έγινε πανηγυρικώς δεκτός εις Ναύπλιον. Κατά την στιγμήν της συμφιλιώσεώς του με την κυβέρνησιν, απήντησεν αυτοσχεδίως εις τον λόγον τον οποίον εξεφώνησε κάποιος εκ των επισήμων. Εις την άξεστον απάντησίν του είναι αξία σημειώσεως η παράγραφος εις την οποίαν είπε:

– Στο ταξείδι μου από την Ύδρα έως εδώ πέταξα στη θάλασσα κάθε παράπονό μου. Κάμετε το ίδιο και σεις και θάψετε μέσα σε εκείνο το λάκκο τα μίση και τας διαφοράς σας.  Αυτός θα είνε ο θησαυρός που θα κερδίσετε!

 Ωμίλει την στιγμήν εκείνην εις την πλατείαν του Ναυπλίου, όπου οι κάτοικοι έσκαπταν από πολλών ημερών με την ελπίδα (συχνή εις την Ελλάδα) ότι θα εύρισκον θησαυρόν τινά».

Η αναφορά του Ιωσήφ Πέκκιο εκδόθηκε αρχικά στα ιταλικά στο Λουγκάνο το 1826 με τίτλο «Έκθεσις των συμβάντων εν Ελλάδι κατά την άνοιξιν του 1825». Η ελληνική μετάφραση του αποσπάσματος για τον Κολοκοτρώνη προέρχεται από το κείμενο του Κώστα Καιροφύλα στο  Ημερολόγιον της Μεγάλης Ελλάδος του 1931.