7 Ιανουαρίου 1919. Οι πρώτοι Έλληνες στρατιώτες αποβιβάστηκαν στην Οδησσό, ύστερα από την απόφαση του Βενιζέλου να ενισχύσει την εκστρατεία των δυτικών κατά των μπολσεβίκων.
Οι Μπολσεβίκοι είχαν υπό την κυριαρχία τους τις μεγάλες πόλεις, αλλά στην ύπαιθρο οι τσαρικές και αντικομμουνιστικές δυνάμεις πρόβαλλαν ικανή αντίσταση. Οι μεγάλες χώρες της Δύσης αποφάσισαν να επέμβουν στο πλευρό των αντεπαναστατών.
Διοικητής της ελληνικής αποστολής ήταν ο στρατηγός Κωνσταντίνος Νίδερ, ενώ στο εκστρατευτικό σώμα συμμετείχαν διακεκριμένα στελέχη του στρατού που αργότερα έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην πολιτική σκηνή, όπως ο Γεώργιος Κονδύλης και ο Νικόλαος Πλαστήρας.
Πολλοί ιστορικοί θεωρούν αυτήν την επιλογή του Βενιζέλου αποτυχημένη, καθώς αναφέρουν πως έστειλε δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες σε έναν πόλεμο σκοπιμότητας “αδικαιολόγητο και πρόχειρα προετοιμασμένο”. Η ελληνική συμμετοχή στην εκστρατεία της Κριμαίας, όπως έμεινε στην ιστορία, διήρκεσε 6 μήνες και ήταν η πρώτη ελληνική στρατιωτική επέμβαση εκτός των εθνικών συνόρων. Οι συνολικές απώλειες των Ελλήνων έφτασαν τους 398 νεκρούς και 657 τραυματίες.
Ελληνικός στρατός στην Οδησσό. ΠΗΓΗ: Wikipedia
Η απόφαση του Βενιζέλου
Τέλη 1918. Τα κανόνια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου μόλις είχαν σωπάσει και οι μεγάλοι νικητές της Αντάντ ετοιμάζονταν για την Σύνοδο Ειρήνης στο Παρίσι, με σκοπό την ανακατάταξη του παγκόσμιου χάρτη. Ταυτόχρονα, μεγάλες χώρες της Δύσης, όπως η Αγγλία και η Γαλλία, επιχειρούσαν την εισβολή στη Ρωσία και την υποστήριξη του αντι-μπολσεβίκικου τοπικού στρατού, με στόχο την ανατροπή της Οκτωβριανής Επανάστασης. Η ανάγκη για ενίσχυση του μετώπου γινόταν ολοένα και πιο επιτακτική, καθώς ο Ερυθρός Στρατός απέκρουε την μία επίθεση μετά την άλλη.
Προπαγανδιστική αφίσα του Λευκού Στρατού για την επέμβαση στην επαναστατημένη Ρωσία
Το αντάλλαγμα θα ήταν η υποστήριξη της Γαλλίας στις εθνικές διεκδικήσεις της Ελλάδας σε Ανατολική Θράκη και Μικρά Ασία. Το δέλεαρ ήταν μεγάλο. Συνυπολογίζοντας την ισχυρή ελληνική παρουσία στις περιοχές της μεσημβρινής Ρωσίας (σημερινή Ουκρανία), όπου επρόκειτο να εγκατασταθούν οι ελληνικές δυνάμεις, απάντησε θετικά.
Η εκστρατεία της Κριμαίας
Γαλλικά και ελληνικά πολεμικά πλοία στην Οδησσό. 1919 (Πηγή: Wikipedia)
Το κάλεσμα των Μπολσεβίκων στους Έλληνες στρατιώτες
Κατά τη διάρκεια των ένοπλων συγκρούσεων, οι μπολσεβίκοι κυκλοφόρησαν προκήρυξη υπό τον τίτλο “Ακτήμονες όλων των χωρών ενωθείτε“, απευθυνόμενη στους Έλληνες στρατιώτες “που ανέθεσε η πλουτοκρατία να πνίξουν την κοινωνική επανάσταση στη Ρωσία“. Η προκήρυξη έγραφε:
“Σύντροφοι σας είπαν ότι σας προσκαλεί ο ρωσικός λαός για να τον σώσετε από τους ληστές και κακούργους μπολσεβίκους που σκοτώνουν και ληστεύουν τους ειρηνικούς κατοίκους και πως εδώ δεν θα πολεμήσετε αλλά θα καταδιώξετε συμμορίες για να επιβάλετε την τάξη, από φιλότιμο και ευγνωμοσύνη για την άλλοτε βοήθεια του αδελφού ρωσικού λαού στην επανάστασή σας του 1821.
Τώρα ξέρετε πως αυτά είναι ψεύδη. Δεν σας προσκάλεσε ο λαός αλλά ο άσπονδος εχθρός του, η πλουτοκρατία. Σας προσκάλεσαν οι πλουτοκράτες για να συνεχίσουν να βυζαίνουν το αίμα του λαού. Σας προσκάλεσαν όχι για αστυνομική υπηρεσία αλλά για να κάνετε πόλεμο σωστό. Τώρα ξέρετε ότι οι Μπολσεβίκοι είναι εργάτες και χωρικοί και ονομάστηκαν έτσι ή κομμουνιστές για να διακρίνονται από τους άλλους κοινωνιστές, των πουλημένων στους πλουτοκράτες“.
Με μνεία στον Πυθαγόρα, τον Πλάτωνα, τον Χριστό, τον Μαρξ και τον Έγγελς, η προκήρυξη κατέληγε με την παραίνεση “ας φανούμε άξιοι της τιμής μας και του ένδοξου παρελθόντος μας, ας αδελφωθούμε με το στρατό της κομμουνιστικής Ρωσίας. Ζήτω η κοινωνική επανάσταση της Ρωσίας“, “Ζήτω ο παγκόσμιος κομμουνισμός“. Το κείμενο επιμελήθηκε όπως αναφέρεται και στην υπογραφή η “Ελληνική κομμουνιστική Ομάδα Οδησσού“.
Το τέλος της εκστρατείας
Στις ελληνικές παροικίες του Κιέβου, Χερσώνας και Νικολάγιεφ, όπου ήταν η έδρα του ελληνικού προξενείου σημειώθηκαν μεγάλες διαρπαγές. Τα αρχεία κάηκαν, τα έπιπλα κλάπηκαν ή καταστράφηκαν, ενώ οι προξενικές σφραγίδες αφαιρέθηκαν και τα οικήματα αποδόθηκαν σε άλλους ενοικιαστές. Τα δε οικήματα και εμπορεύματα επιφανών Ελλήνων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν καταφέρνοντας να διαφύγουν κατά τις στρατιωτικές επιχειρήσεις λεηλατήθηκαν και καταστράφηκαν ολοσχερώς. Οι ευημερούσες ελληνικές κοινότητες της Γεωργίας και της Κριμαίας χάθηκαν απ’ τον χάρτη…
Διαβάστε ακόμα στη “ΜτΧ”: Η άδοξη εκστρατεία του ελληνικού στρατού στην Ουκρανία για την ανατροπή των μπολσεβίκωνΑκολουθήστε την mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr