Η σύγκρουση Κρητικών με Μανιάτες ξεκίνησε από μια παρεξήγηση για τη μεταφορά των αποσκευών στον Πειραιά. Πως έγινε η αιματοχυσία με τρεις νεκρούς και τραυματίες

του Στέφανου Μίλεση από το Πειραιόραμα

Ένα ταξίδι από τον Πειραιά προς κάθε νησιωτικό ή στεριανό προορισμό ή και αντιστρόφως στα τέλη του 19ου αιώνα στις αρχές του 20ου, αποτελούσε μια πραγματική Οδύσσεια. Oι περισσότεροι χερσαίοι προορισμοί εκτελούνταν ακόμα με πλοία, καθώς το οδικό δίκτυο ήταν ανύπαρκτο, ενώ οι σιδηροδρομικές μεταφορές ήταν υποτυπώδεις. 

Η ταλαιπωρία του ταξιδιού συνδυαζόταν και με την προσπάθεια επιβίβασης στο πλοίο ή αποβίβασης από αυτό. Πρώτα, ο ταξιδιώτης έπρεπε να βρει τρόπο να φτάσει στο σταθμό του Θησείου ή της Ομονοίας για να επιβιβαστεί στο σιδηρόδρομο Αθηνών – Πειραιώς και να κατευθυνθεί προς το λιμάνι του Πειραιά. Τα πλοία δεν πλεύριζαν στο λιμάνι, αλλά απείχαν από τις προβλήτες τόσο όσο χρειάζονταν για να καθίσταται αναγκαία η περίφημη μεταφορά επιβατών και αποσκευών με βάρκες.

Πριν όμως από την επιβίβαση στις βάρκες, προηγείτο η έρευνα στις αποσκευές, καθώς τότε εφαρμόζονταν τα περίφημα «Διαπύλια Τέλη», ένας φόρος που αποτελούσε το κυριότερο δημοτικό έσοδο. Αφορούσε προϊόντα που μπορούσε να αγοράσει κάποιος στην Αθήνα ή στον Πειραιά, αλλά δεν επιτρεπόταν να τα εξάγει εκτός των ορίων των δύο πόλεων. Στην περίπτωση εξαγωγής τους, που ήταν συνηθισμένη, καθώς η λίστα περιελάμβανε μεγάλο αριθμό προϊόντων, επιβαλλόταν ένα μικρό τέλος. Γι΄ αυτό το μικρό τέλος γινόταν ενδελεχής έρευνα είτε από τελωνοφύλακες μέσα στο λιμάνι είτε από υπαλλήλους του Δήμου στον σιδηροδρομικό σταθμό.

Ακτή Μιαούλη, 1900

Οι αχθοφόροι άρπαζαν τις αποσκευές για να πάρουν πελάτες

Όταν ο επιβάτης έφτανε στον σιδηροδρομικό σταθμό στον Πειραιά, αναγκαζόταν να υποστεί έρευνα των αποσκευών του είτε επί τόπου στον σταθμό είτε αμέσως μετά από τους τελωνοφύλακες στις αποβάθρες του λιμανιού. Στη συνέχεια, έπρεπε να αποφασίσει με ποιο πλοίο θα ταξιδέψει, καθώς τα βαπόρια τότε ήταν τελείως διαφορετικά ως προς την τιμή, την ταχύτητα και στα ενδιάμεσα λιμάνια. Μετά την επιλογή του καραβιού ερχόταν η σειρά του αχθοφόρου, ο οποίος άρπαζε υποχρεωτικά τη βαλίτσα από το χέρι του ταξιδιώτη για να του ελαφρύνει τα χέρια και την τσέπη. Ο επιβάτης έπρεπε να πληρώσει δέκα δραχμές αχθοφορικά δικαιώματα, ακόμα κι αν στο χέρι του κρατούσε μια ομπρέλα. Ο αχθοφόρος πολλές φορές άρπαζε τα πράγματα και έτρεχε προς την πλευρά που ήθελε να επιβιβάσει τον ταξιδιώτη. Παρά την όποια επιλογή του ταξιδιώτη, προσπαθούσε να τον πείσει να την αλλάξει, παρουσιάζοντας ανύπαρκτα μειονεκτήματα για το πλοίο που επέλεξε ή ανύπαρκτα πλεονεκτήματα για το πλοίο που ο ίδιος πρότεινε. Αν τον έπειθε θα έπαιρνε τα «μεσιτικά».

Ακτή Μιαούλη, 1903

Όταν ο ταξιδιώτης κατάφερνε να μείνει πιστός στην απόφασή του έπρεπε να περάσει και από τον βαρκάρη. Μόλις πλησίαζε οι αχθοφόροι έτρεχαν να αρπάξουν τη βαλίτσα από το χέρι του, να την πετάξουν μέσα στη βάρκα, ώστε να ακολουθήσει υποχρεωτικά και ο επιβάτης. Οι αχθοφόροι συνεργάζονταν με τους βαρκάρηδες για συγκεκριμένα πλοία. Οι βαρκάρηδες, όπως και οι αχθοφόροι, είχαν πειστεί από τις εταιρείες ώστε να προτείνουν συγκεκριμένο πλοίο ο καθένας. Γι αυτό και ήταν συχνές οι παρεξηγήσεις.

Η παρεξήγηση που κατέληξε σε αιματοχυσία

Διαβάστε ακόμη στη “ΜτΧ”: Οι μάχες των βαρκάρηδων του Πειραιά για να πάρουν πρώτοι τους επιβάτες από τα πλοία. Πραγματικές μάχες από τους βιοπαλαιστές. Καρτέρια, μαχαίρια και αγωνία για το μεροκάματο