Η στυγνή δολοφονία της ακτιβίστριας που ήταν πρώτη στη λίστα θανάτου της Ονδούρας. Αγωνίστηκε για το περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα και εκτελέστηκε στο σπίτι της

“Όποιος πεθαίνει αγωνιζόμενος για τη ζωή, δεν πεθαίνει ποτέ”, φώναζαν χιλιάδες πολίτες στην κηδεία της Μπέρτα Κάσερες. Για την ακτιβίστρια της οικολογίας, η προστασία της φύσης ήταν αλληλένδετη με τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Γεννήθηκε στην μικρή πόλη Λα Εσπεράνσα στην Ονδούρα και μεγάλωσε στο καθεστώς βίας που βίωσε ολόκληρη η Κεντρική Αμερική τη δεκαετία του ’70. Η Μπέρτα Κάσερες έμαθε την έννοια της δικαιοσύνης από τη μητέρα της, μια μαία, που φιλοξενούσε και φρόντιζε στο σπίτι τους πρόσφυγες απ’ το Ελ Σαλβαδόρ. Σπούδασε παιδαγωγική στο πανεπιστήμιο κι έγινε δασκάλα. Στα φοιτητικά της χρόνια ήταν ιδρυτικό μέλος του Συμβουλίου Λαϊκών και Ιθαγενών Οργανώσεων της Ονδούρα (COPINH). Αγωνίστηκε και βραβεύτηκε για τα δικαιώματα των γυναικών και των ιθαγενών, τους αγώνες της κατά της παράνομης υλοτομίας, κατά των μεγαλοιδιοκτητών γης και των στρατιωτικών βάσεων των ΗΠΑ στη γη των ιθαγενών.

Η προστασία της φύσης ήταν ο αγώνας της για τη ζωή

Η προστασία της φύσης ήταν βαθιά ριζωμένη στην ταυτότητα της φυλής της, των ιθαγενών Λένκα, της πολυπληθέστερης ομάδας ιθαγενών της Ονδούρας. Από το 2006 αγωνιζόταν με κοινότητες ιθαγενών ενάντια στην κατασκευή φραγμάτων για τα οποία είχε παραβιαστεί ο νόμος υποχρεωτικής διαβούλευσης με την τοπική κοινωνία. Ο αγώνας της έγινε ακόμη πιο εντατικός όταν έγινε γνωστό το σχέδιο για το υδροηλεκτρικό φράγμα Αγουά Ζάρκα στον ποταμό Γουαλκαρκάκε, ιερός για τους ιθαγενείς και ζωτικός για την επιβίωσή τους. Το φράγμα κόστους 50 εκατομμυρίων θα στερούσε νερό από εκατοντάδες κατοίκους της περιοχής και έτσι ουσιαστικά θα τους εκτόπιζε από την περιοχή.

«Θεωρούμε τους εαυτούς μας θεματοφύλακες της φύσης, της γης και ιδίως των ποταμών, όπου σύμφωνα με την παράδοσή μας κατοικούν τα πνεύματα των γυναικών και είμαστε εμείς οι γυναίκες οι φρουροί τους», έλεγε στο BBC η Μπέρτα Κάσερες το 2015 όταν της απονεμήθηκε το Βραβείο Γκόλτμαν, ένα από τα πιο γνωστά αμερικανικά βραβεία για την προάσπιση του περιβάλλοντος.

Οι απειλές για τη ζωή της και η δολοφονία 

Παρά τις απειλές ενάντια στη ζωή της και της οικογένειας της, ο αγώνας της Μπέρτα Κάσερες δικαιώθηκε και το 2013 κατάφερε να βάλει φρένο στην κατασκευή του τεράστιου έργου υδροηλεκτρικού φράγματος. Η επιτυχία της συνέχισε να την κάνει στόχο. Κέρδισε μάλιστα προστατευτικά μέτρα από τη Διαμερικανική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τα οποία υποχρέωναν την κυβέρνηση της χώρας της να την έχει υπό προστασία. Η ακτιβίστρια ωστόσο ζούσε χωρίς αυταπάτες. Σε συνέντευξη της το 2013 στο Al Jazzera είχε δηλώσει ότι γνώριζε ότι το όνομα της ήταν στην πρώτη θέση της λίστας θανάτου που διέθετε ο στρατός.

” Θέλω να ζήσω. Υπάρχουν πολλά που ακόμα θέλω να κάνω σ’ αυτόν τον κόσμο […]είμαι ευάλωτη… Όταν θελήσουν να με σκοτώσουν, θα το κάνουν.” Ήξερε ότι ο θάνατος την καραδοκεί. Τραγική ειρωνεία υπήρξε ότι η θανατηφόρα εισβολή στο σπίτι της της έγινε στις 3 Μαρτίου, καθώς ξημέρωνε η ημέρα των γενεθλίων της. Η Μπέρτα Κάσερες όχι μόνο δε βρισκόταν υπό την προστασία του κράτους, αλλά δεχόταν πιέσεις από όσους υποστηρίζουν τον μεταλλευτικό τομέα και τις υδροηλεκτρικές εταιρίες.

Βρισκόταν στο σπίτι της, στη μικρή πόλη Λα Εσπεράνσα όταν άκουσε θορύβους.

Στο σπίτι της φιλοξενούσε τον μεξικάνο ακτιβιστή Γκουστάβο Κάστρο. Όταν άκουσε τη Κάσερες να φωνάζει “Ποιος είναι εκεί;” συνειδητοποίησε ότι κάτι κακό συνέβαινε. ‘Ήταν ο μόνος αυτόπτης μάρτυρας της δολοφονίας. Πυροβόλησαν 3 φορές την Μπέρτα Κάσερες και την τραυμάτισαν θανάσιμα.  Ο μεξικανός οικολόγος ακτιβιστής απειλήθηκε με ένα πιστόλι στο κεφάλι. Κατάφερε να γλυτώσει όταν απότομα έστριψε το κεφάλι του και η σφαίρα τον τραυμάτισε στο αυτί και στο χέρι του. Οι δράστες θεώρησαν ότι ήταν νεκρός και τον παράτησαν

Έζησε στη χώρα με το μεγαλύτερο δείκτη δολοφονιών οικολόγων

Η αστυνομία υποστήριξε πως η ακτιβίστρια σκοτώθηκε από κλέφτες, “αλλά γνωρίζουμε όλοι πως ήταν για τον αγώνα της” υπέρ του περιβάλλοντος, δήλωσε η μητέρα της, η Μπέρτα Φλόρες, στο τηλεοπτικό δίκτυο Globo. Η κυβέρνηση της Ονδούρας προσπάθησε να εκφοβίσει τον μοναδικό αυτόπτη μάρτυρα. Έτσι όταν ο Γκουστάβο Κάστρο ετοιμαζόταν να αναχωρήσει αεροπορικά, με τη συνοδεία του Μεξικανού πρέσβη, η αστυνομία τον συνέλαβε στο αεροδρόμιο και τον μετέφερε στη Λα Εσπεράνσα, όπου ανακρίθηκε. Του επέβαλαν περιοριστικά μέτρα τα οποία έληξαν στις 31 Μαρτίου, όταν και κατάφερε να γυρίσει στη χώρα του.

Η δολοφονία της Μπέρτα Κάσερες δεν ξάφνιασε. Έγινε σε μία χώρα που σύμφωνα με το British Global Witness έχει το μεγαλύτερο δείκτη στον κόσμο για δολοφονίες ακτιβιστών οικολόγων. Χαρακτηριστικά μέσα σε μία τετραετία από το 2010-2014 δολοφονήθηκαν 101 ακτιβιστές για το περιβάλλον. Στις δολοφονίες το παρατηρητήριο θεωρεί ότι έχει συμβάλει το κακό σύστημα δικαιοσύνης και η σχεδόν συνολική ατιμωρησία για τα εγκλήματα κατά των ακτιβιστών.

«Ο αγώνας της Μπέρτα μας, δεν αφορούσε μόνο το περιβάλλον, αλλά ήταν αγώνας για την αλλαγή του συστήματος, αγώνας ενάντια στον καπιταλισμό, το ρατσισμό και την πατριαρχία», έτσι ολοκλήρωσε τον επικήδιο της μία από τις κόρες της ακτιβίστριας. Σήμερα τα τέσσερα παιδιά της και η οικογένεια της αποζητούν δικαιοσύνη για τη δολοφονία της Μπέρτα Κάσερες. Kατηγορούνται 8 ύποπτοι. Ανάμεσα τους είναι ένας άνδρας ο οποίος εργάζεται για την Desarrollos Energeticos (DESA), την τοπική εταιρεία που βρισκόταν πίσω από το πρόγραμμα που η Κάσερες κατάφερε να μπλοκάρει.

Πηγή αρχικής φωτογραφίας: Wikipedia

Διαβάστε ακόμη στη “ΜτΧ”: «Oταν ηττηθεί το ISIS θα ξυρίσουν τα γένια τους και θα κάνουν σαν μην έχει συμβεί τίποτα». H συγκλονιστική μαρτυρία της γυναίκας που έγινε σκλάβα του σεξ και τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης