Η στρατιωτική επέμβαση που κατέπνιξε την Άνοιξη της Πράγας. Ο μεταρρυθμιστής γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Τσεχοσλοβακίας, συνελήφθη, διεγράφη και απασχολήθηκε στην Υπηρεσία Δασοπονίας

Τις πρώτες μέρες του 1968 ανέλαβε γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Τσεχοσλοβακίας ο Αλεξάντερ Ντούμπσεκ, μετά από μια περίοδο αμφισβήτησης στο πρόσωπο του προκατόχου του, Αντονίν Νοβότνυ.

Το φθινόπωρο του 1967 οι τσεχοσλοβάκοι φοιτητές είχαν πραγματοποιήσει κινητοποιήσεις ζητώντας βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης στις εστίες.

Όμως, το βασικό αίτημα που υπέβοσκε ήταν η πολιτική φιλελευθεροποίηση της χώρας, όπου κυριαρχούσε η λογοκρισία και ο γραφειοκρατικός συγκεντρωτισμός, με σημαντικές επιπτώσεις και στην οικονομία. Οι διαμαρτυρίες κατεστάλησαν βίαια και ο Νοβότνι επικρίθηκε στο εσωτερικό του κόμματος, ενώ έχασε και την υποστήριξη της Μόσχας.

Ο διάδοχός του, Ντούμπσεκ, συμμεριζόταν την ανάγκη να γίνουν αλλαγές και σχεδίασε ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που παρουσιάστηκε τον Απρίλιο και είχε ως κεντρική ιδέα τον «σοσιαλισμό με ανθρώπινο πρόσωπο».

Θεμελιώδης κίνηση ήταν η κατάργηση της λογοκρισίας, η οποία αντιμετωπίστηκε με ενθουσιασμό από τους φοιτητές και τους διανοούμενους και επέτρεψε τη δημοσίευση κειμένων που ασκούσαν κριτική στο κομμουνιστικό καθεστώς.

Το κυριότερο από αυτά ήταν το Μανιφέστο των 2.000 λέξεων του συγγραφέα Λούντβικ Βάκιουλικ, ο οποίος υποστήριζε μεταξύ άλλων ότι η Τσεχοσλοβακία θα έπρεπε να υπερασπιστεί ακόμη και με τη βία το δικαίωμά της να διαμορφώνει το σοσιαλιστικό της πρόγραμμα στο εσωτερικό της χώρας.

Για το Κρεμλίνο, αυτή ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Εκπρόσωποι της Τσεχοσλοβακίας συναντήθηκαν στη Δρέσδη με αξιωματούχους του Κόμματος από την ΕΣΣΔ, τη Βουλγαρία, την Ουγγαρία, την Πολωνία και την Ανατολική Γερμανία.

Οι «Πέντε της Βαρσοβίας» άσκησαν πιέσεις να σταματήσει το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα και άρχισε να διαφαίνεται η απειλή της βίαιης επέμβασης. Στις αρχές Αυγούστου έγινε μια ακόμη ανάλογη συνάντηση στην Μπρατισλάβα, χωρίς αποτέλεσμα.

Επισήμως, δεν ανακοινώθηκε το αδιέξοδο, αλλά η απόφαση για τη χρήση των όπλων είχε ληφθεί από τις δυνάμεις του Συμφώνου της Βαρσοβίας.

Στις 20 Αυγούστου 1968 εκδηλώθηκε η «Επιχείρηση Δούναβης». Περισσότεροι από 200.000 στρατιώτες από τη Σοβιετική Ένωση και άλλες χώρες του Συμφώνου της Βαρσοβίας εισέβαλαν στην Πράγα προκειμένου να καταπνίξουν την εξέγερση.

Ο Ντούμπσεκ ζήτησε από τον κόσμο να μην αντισταθεί, ωστόσο δεν αποτράπηκαν οι οδομαχίες και οι αιματηρές συγκρούσεις, με συνέπεια να χάσουν τη ζωή τους 98 Τσεχοσλοβάκοι και 50 στρατιώτες του Συμφώνου της Βαρσοβίας.

Ο γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Αλεξάντερ Ντούμπσεκ συνελήφθη και μεταφέρθηκε στη Μόσχα. Διατηρήθηκε για λίγους μήνες ακόμη στην ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος της Τσεχοσλοβακίας και το 1970 διεγράφη. Η λογοκρισία επανήλθε.

Τα επόμενα χρόνια απασχολήθηκε στον Οργανισμό Δασοπονίας στη Μπρατισλάβα της Σλοβακίας, απ΄ όπου καταγόταν.

Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας:  Youtube

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Το φιλί στο στόμα των συντρόφων Μπρέζνιεφ και Χόνεκερ. Μια εθιμοτυπική διαδικασία που δήλωνε την ισχύ και την αλληλεγγύη του ανατολικού μπλοκ