Οι σκοποί έμοιαζαν σαν χιονάνθρωποι και δένονταν στα βράχια για να μην πέσουν στους γκρεμούς. Ο συγκλονιστικός πόλεμος στις παγωμένες Άλπεις. Χιλιάδες Ιταλοί και Αυστριακοί θάφτηκαν από τις χιονοστιβάδες

Απόσπασμα από το βιβλίο: «Ο παράγων καιρός. Όταν τα στοιχεία της Φύσης αλλάζουν τον ρου της Ιστορίας», Erik Durschmied, εκδόσεις Ενάλιος.

Στις 13 Δεκεμβρίου του 1916, 274 αξιωματικοί και άνδρες του 1^ου τάγματος Βασιλικών Φρουρών θάφτηκαν κάτω από 1 εκατομμύριο κυβικά μέτρα χιονιού και άλλοι 63 αγνοούμενοι δεν βρέθηκαν ποτέ.

Στην αρχή του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Ιταλία ήταν σύμμαχος της Αυστρίας και της Γερμανίας όμως οι Σύμμαχοι της προσέφεραν σημαντικά ανταλλάγματα και η Ρώμη άλλαξε στρατόπεδο.

Δεν υπολόγισαν όμως τον καιρό και την αποφασιστικότητα των χωρικών του Τιρόλου να υπερασπιστούν τις εστίες τους, όπως είχαν κάνει οι παππούδες τους απέναντι στα στρατεύματα του Ναπολέοντος.

Η υπεροχή των ιταλικών στρατευμάτων ήταν συντριπτική. Σχεδόν 800.000 άνδρες απλώθηκαν σε ένα ορεινό μέτωπο 350 χιλιομέτρων με σκοπό να καταλάβουν τις περήφανες κορυφές που υπερασπίζονταν μόλις 40.000 αυστριακοί στρατιώτες και χωρικοί με το παραδοσιακό φτερό Spielhahn στο κασκέτο.

Κάθε χωριό σχημάτισε έναν λόχο και εξέλεγαν λοχαγό τον δήμαρχο ή τον πανδοχέα. Πήραν στους ώμους τα τουφέκια που είχαν για το κυνήγι και ανέβηκαν στις κορυφές, γνωρίζοντας ότι στις πλαγιές που υπερασπίζονταν βρίσκονταν οι οικογένειες και τα λιβάδια τους.

Οι Τιρολέζοι δεν εγκατέλειπαν ούτε σπιθαμή εδάφους και υπάρχουν αμέτρητες ιστορίες ανδρείας και αυτοθυσίας απέναντι στην υπεροπλία των Ιταλών και την αγριάδα της φύσης. Όσοι φύλαγαν σκοπιά δένονταν σε βράχια για να μην πέσουν σε γκρεμούς χιλίων μέτρων και άλλοι κατέβαιναν με σχοινιά σε απόκρημνες πλαγιές με σκοπό να πιάσουν καρτέρι ως ελεύθεροι σκοπευτές.

O Αυχένας του Αίματος

Φονική ήταν η μάχη που δόθηκε για το Κολ Ντι Λάνα, το οποίο οι Ιταλοί ονόμασαν «Αυχένα του Αίματος» (Col di Sangue), μια κορυφή ύψους 2.462 μέτρων που είχε μάλλον αμφίβολή στρατηγική σημασία.

Πιθανό οι Ιταλοί να επεδίωκαν την κατάκτησή της για συμβολικούς λόγους. Πράγματι το συγκεκριμένο ύψωμα έγινε σύμβολο.

Στα τέλη Οκτωβρίου του 1915, 24 τάγματα Αλπινιστών είχαν εξανεμιστεί κατά τις αλλεπάλληλες εφόδους. Ανέβαιναν στις πλαγιές φωνάζοντας «Εμπρός Σαβοϊα» (Avanti Savoia) και έπεφταν πάνω στα πυρά των βασιλικών φρουρών και τα συρματοπλέγματα που ήταν λίγα μέτρα μακριά από τις γραμμές τους,

Οι Αυστριακοί είχαν δημιουργήσει απίθανα καταφύγια στο χείλος του γκρεμού μέσα από τα οποία περνούσε και νερό. Έσκαβαν σήραγγες στο βουνό και μετέφεραν μέσα ξυλεία. Απέξω οι Ιταλοί βομβάρδιζαν ακατάπαυστα.

Όμως η έκθεση στις καιρικές συνθήκες ήταν θανάσιμη και το έργο των αχθοφόρων πραγματικός άθλος. Στα ανοιχτά σημεία ήταν εκτεθειμένοι στους ελεύθερους σκοπευτές και στα στενά στις κατολισθήσεις και τις χιονοθύελλες. Στερέωναν συρματόσχοινα από τον έναν γκρεμό στον άλλο και μετακινούσαν φορτία με χειροκίνητα βαρούλκα. Περνούσαν κατακόρυφα βράχια κρατημένοι ο ένας από τον άλλον με σχοινιά δεμένα σε γκρεμούς και τα πόδια τους να κρέμονται στον αέρα με φορτίο 30 κιλών στην πλάτη.

Στις 7 Νοεμβρίου 1915 το ιταλικό πυροβολικό εξαπέλυσε μια μαζική ομοβροντία στις αυστριακές θέσεις και ταυτόχρονα, ένα τάγμα Αλπινιστών σκαρφάλωσε σαν τις γάτες στην κορυφή.

Όσοι Αυστριακοί είχαν επιβιώσει από τις οβίδες αμύνθηκαν με σφαίρες, ξιφολόγχες, φτυάρια και γροθιές! Λίγη ώρα αργότερα, οι συμπατριώτες τους που ήταν κάτω στην πλαγιά, είδαν μια ιταλική σημαία να κυματίζει στην κορυφή του αιματοβαμμένου όρους.

Ένας αυστριακός λοχαγός μάζεψε όσους άντρες μπορούσαν να κρατήσουν όπλο και μόλις άρχισε να νυχτώνει σκαρφάλωσαν σαν αγριοκάτσικα στην κορυφή, αψηφώντας τα ιταλικά πυρά. Ένα αγόρι όρμηξε πάνω σε μια χειροβομβίδα για να σώσει τους συντρόφους του και ένας 70χρονος  σύρθηκε από βράχο σε βράχο για να πετάξει μια χειροβομβίδα σε ένα πολυβολείο.

Οι Αυστριακοί ανακατέλαβαν το ύψωμα. Τον Φεβρουάριο του 2016 ο καιρός είχε βελτιωθεί και οι Ιταλοί σχεδίασαν νέα επίθεση. Σε αυτά τα βουνά όμως ο καιρός αλλάζει από στιγμή και ξαφνικά, μια γκρι μπλε μάζα κατέβηκε από την πλαγιά καταπλακώνοντας 341 Ιταλούς στρατιώτες.

Την άνοιξη οι Ιταλοί άλλαξαν τακτική και άρχισαν να σκάβουν σήραγγες για να ανατινάξουν το βουνό.

Στις 17 Απριλίου η κορυφή του Κολ Ντι Λάνα θρυμματίστηκε στην κυριολεξία και μετατράπηκε σε κρατήρα διαμέτρου 100 μέτρων. Σώθηκε μόνο ένας από τους βασιλικούς εθνοφρουρούς ο οποίος εκσφενδονίστηκε στον αέρα και προσγειώθηκε στα κλαδιά ενός δένδρου.

Μετά την κατάληψη της κορυφής έβαλαν στόχο τα υψώματα Τσίμα ντι Κάμπο (3.480 μ) και Κενιχσπίτσε (3.800) και επεδίωξαν να εκμεταλλευτούν το καλοκαίρι για να  μεταφέρουν τα πολεμοφόδια.  Στις 14 Αυγούστου μια μεγάλη φάλαγγα ανέβαινε τον Αυχένα Φαλτσαρέγκο όταν ξέσπασε βροχή.

Μία οβίδα ήταν αρκετή για να παρασύρει τη λάσπη και να προκληθεί μια κατολίσθηση που παρέσυρε ολόκληρη την πλαγιά πάνω στο μονοπάτι που διέσχιζαν οι άμοιροι στρατιώτες. Συνολικά, 258 άνδρες και 14 κανόνια θάφτηκαν κάτω από  βράχους εκατομμυρίων τόνων.

Στην περιοχή Μαρμολάντα οι Αυστριακοί είχαν δημιουργήσει μια υπόγεια πόλη. Τον Δεκέμβριο το χιόνι ήταν τόσο παχύ που ήταν αδύνατο να φθάσει φάλαγγα ανεφοδιασμού στην κορυφή και οι υπερασπιστές κατέφυγαν στις ξύλινες παράγκες που είχαν χτίσει για να προστατευτούν από τον παγετό.

Τα ξημερώματα της 13ης Δεκεμβρίου, ημέρα εορτής της Αγίας Λουκίας, ο τρομακτικός θόρυβος μιας χιονοστιβάδας κάλυψε το βουνό. Στα σημεία όπου υπήρχαν παράγκες δεν έμεινε τίποτα, ενώ όσοι έσκαβαν για να βρουν επιζώντες αντίκριζαν μόνο ακρωτηριασμένα πτώματα με μελανιασμένα πρόσωπα.

Ανάλογη όμως ήταν και η εικόνα στο ιταλικό στρατόπεδο. Ένας κατάλογος με χιλιάδες θύματα κάτω από εκατομμύρια τόνους βράχων και χιόνια.

Μετά από τρία χρόνια πολέμου και αιματοχυσίας τα εδαφικά κέρδη ήταν μηδαμινά γιατί μόνο το βουνό μπορεί να αποφασίσει ποιος θα ζήσει και ποιος θα πεθάνει.

Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας: Flickr

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Η πανωλεθρία του βρετανού στρατηγού Ντάγκλας Χέιγκ, που έχασε μέσα σε μια μέρα 57 χιλιάδες άνδρες στη μάχη του Σομ. Κυνικά δήλωσε «αυτές οι απώλειες δεν μπορούν να θεωρηθούν σοβαρές» και προήχθη σε αρχιστράτηγο