Πώς δημιουργήθηκαν τα έτοιμα τσιγάρα για να αποφύγουν τη σκληρή φορολογία των στριφτών! Γιατί η υψηλή φορολογία αύξησε το λαθρεμπόριο καπνών

Στην Ελλάδα τα πρώτα καπνοπωλεία έκαναν την εμφάνισή τους μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους.

Αρχικά στο Ναύπλιο και μετά στην Αθήνα, μικρά μαγαζιά πωλούσαν κομμένο καπνό για τις εξής χρήσεις: τουμπεκί, τσιμπούκια, ναργιλέδες, σνιφάρισμα και μάσημα. 

Μετά τη δεκαετία του 1860, η ζήτηση του καπνού στην Ελλάδα αυξήθηκε.

Το χειροποίητο στριφτό τσιγάρο επικράτησε σταδιακά έναντι των άλλων τρόπων καπνίσματος.

Έως το 1883, οι καπνιστές αγόραζαν χύμα καπνό που συνοδευόταν από τσιγαρόχαρτα, στην τιμή της μιας πεντάρας για δέκα δράμια.

Δηλαδή τέσσερα λεπτά για τον καπνό και ένα για τα χαρτάκια. Ο καπνός κοβόταν παρουσία του πελάτη, όπως ακριβώς συμβαίνει στα καφεκοπτεία.

Ο Χαρίλαος Τρικούπης επέβαλε φορολογία στον καπνό για να ελέγξει τη λαθρεμπορία και να αυξήσει τα κρατικά έσοδα.

Απαγόρευσε να πουλιέται το τσιγαρόχαρτο και το κράτος απέκτησε το μονοπώλιο.

Η διάθεση των τσιγαρόχαρτων γινόταν μόνο στα δημόσια καπνοκοπτήρια και αντιστοιχούσαν στην ποσότητα του καπνού που πωλούνταν.

Ο υπουργός των Οικονομικών, Παύλος Καλλιγάς, εκτιμούσε ότι η φορολογία «τεσσάρων δραχμών κατ’ οκάν επί της καταναλώσεως του καπνού, θα έβαζε στα ταμεία περίπου πέντε εκατομμύρια δραχμές αντί για τριακόσιες χιλιάδες που ήταν πριν από το 1893. Έτσι, τα δέκα δράμια καπνού δεν κόστιζαν πλέον μια πεντάρα, αλλά εικοσιπέντε λεπτά.

Η απόφαση αυτή προκάλεσε κοινωνική αναστάτωση.

Ο λαός το πρώτο που έκανε ήταν να βρει τρόπους φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίου του καπνού.

Μια νόμιμη λύση ήταν να πουλούν τα τσιγάρα έτοιμα και να μη θέλουν στρίψιμο.

Τα χειροποίητα τσιγάρα

Στα καπνοπωλεία παρουσιάσθηκε το έτοιμο χειροποίητο τσιγάρο που ήταν συνήθως χοντρό και με σημάδια από την κόλλα του τσιγαρόχαρτου.

Στις αποθήκες των καπνοπωλείων άνδρες, γυναίκες και παιδιά έκοβαν τον καπνό σε απλά χαβάνια για να τα κάνει χαρμάνια με διάφορες ποικιλίες ο χαρμαντζής.

Τα στριφτά τσιγάρα πωλούνταν σε πακέτα που έφεραν το σήμα ή το όνομα του καπνοπωλείου που φτιάχνονταν.

Οι καπνοπώλες στόλιζαν τα πακέτα με θυρεούς, ξίφη, στέμματα, πουλιά, ζώα, θεούς του Ολύμπου, ημίθεους, αθλήματα και άλλα.

Η εκβιομηχάνιση της παραγωγής και η καταστροφή των οικογενειακών επιχειρήσεων

Το 1884 έγινε η πρώτη απόπειρα εισαγωγής μηχανημάτων κοπής καπνού και κατασκευής τσιγάρων.

Πρώτος έφερε τέτοιο μηχάνημα ο καπνοβιομήχανος Αγγελίδης, την επόμενη χρονιά ακολούθησαν ο Παπαφώτης στον Πειραιά και ο Καραβασίλης στον Πύργο, εξοργίζοντας τους σιγαροποιούς που έβλεπαν ότι απειλούνταν το επάγγελμά τους.

Στα πακέτα αναγραφόνταν πλέον η λέξη «μηχανοποιημένα» και είχαν τυπωμένο ως σήμα, ένα πετεινό.

Ονομάστηκαν “Κόκορας” και ήταν φθηνότερα από τα χειροποίητα. Οι δύο τύποι τσιγάρων συνυπήρξαν για μια εικοσαετία.

Το 1925 απαγορεύτηκε δια νόμου η πώληση κομμένου καπνού για τσιγάρα.

Ενάμιση χρόνο αργότερα καταργήθηκε και το «χειροποίητο σιγαρέτο» ως κατηγορία και απαγορεύτηκε η κυκλοφορία του στριφτού τσιγάρου.

Το κράτος, με την οργανωμένη εργοστασιακή παραγωγή, διασφάλιζε τη φορολογία, αλλά και την ποιότητα.

Πηγή: Καθημερινή

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: Δεν θα ξανακυκλοφορήσουν τα περίφημα τσιγάρα Sante. Στην κόκκινη κασετίνα εικονιζόταν η Ζωζώ Νταλμάς, η ερωμένη του Κεμάλ που του έλεγε ότι είναι Ρωμιός. Κατάσκοπος ή όχι;…