Η σημαία ουράνιο τόξο των ΛΟΑΤ σχεδιάστηκε από έναν πρώην στρατιωτικό και μετέπειτα γκέι ακτιβιστή. Τι συμβολίζει το κάθε χρώμα στις λωρίδες

Το 1978 αποτέλεσε χρονολογία σταθμό για τη διεθνή κοινότητα ΛΟΑΤ, καθώς σφραγίστηκε από δύο ιστορικά γεγονότα στις ΗΠΑ: τη δολοφονία του πρώτου εκλεγμένου ομοφυλόφιλου στην τοπική αυτοδιοίκηση και τη δημιουργία της σημαίας-συμβόλου του κινήματος.

Μετά από 40 χρόνια, το ουράνιο τόξο εξακολουθεί να πρωτοστατεί στις «παρελάσεις περηφάνιας» που διοργανώνονται κάθε Ιούνιο σε πολλές  χώρες της Δύσης.

Ύστερα από τα τραγικά γεγονότα και τις πρωτοφανείς πορείες του καλοκαιριού του 1969 στην Αμερική, ο Ιούνιος έχει καθιερωθεί ως ο μήνας ορατότητας της κοινότητας ΛΟΑΤ (λεσβιών, ομοφυλοφίλων, αμφιφυλόφιλων και τρανς). Η παράδοση ξεκίνησε το 1970. Τη χρονιά εκείνη διοργανώθηκαν στις ΗΠΑ οι πρώτες επετειακές εκδηλώσεις υπερηφάνειας, όπου άτομα όλων των σεξουαλικών προτιμήσεων βγήκαν στους δρόμους να εκφραστούν ελεύθερα και να διεκδικήσουν ίσα δικαιώματα με κάθε άλλο πολίτη.

Το 1978, ένας από τους βασικούς εκπροσώπους και ιστορικότερους ακτιβιστές του κινήματος των ομοφυλοφίλων, Χάρβεϊ Μιλκ, ζήτησε από τον Γκίλμπερτ Μπέικερ να σχεδιάσει ένα χαρακτηριστικό και αναγνωρίσιμο έμβλημα που θα αντιπροσώπευε την γκέι κοινότητα. Ο Μπέικερ ήταν πρώην στρατιωτικός, ο οποίος αφού πήρε τιμητική απαλλαγή από το στράτευμα, εγκαταστάθηκε στο Σαν Φρανσίσκο για να κυνηγήσει το πραγματικό του όνειρό. Ήθελε να γίνει σχεδιαστής και παράλληλα να μπορεί να εκφράζει ανοιχτά τις σεξουαλικές του προτιμήσεις. Έτσι, όταν του έγινε η πρόταση από τον Μιλκ, η τιμή που ένιωσε ήταν μεγάλη και αποφάσισε να αφοσιωθεί πλήρως στο απαιτητικό έργο που του είχε ανατεθεί.

Η «γέννηση» του ουράνιου τόξου

Ο καλλιτέχνης άντλησε έμπνευση από την αμερικανική σημαία με τις 13 λωρίδες, μία για κάθε βρετανική αποικία που ανεξαρτητοποιήθηκε, και την τρίχρωμη σημαία της Γαλλικής Επανάστασης. Διαπίστωσε ότι το κοινό τους σημείο ήταν οι επαναστατικές τους καταβολές. Όλα είχαν αρχίσει από μία εξέγερση.

Η πρώτη σημαία που σχεδίασε ο Μπέικερ για τους ΛΟΑΤ είχε οκτώ λωρίδες με οκτώ διαφορετικά χρώματα. Το καθένα συμβόλιζε κάτι ξεχωριστό. Το ροζ ήταν η σεξουαλικότητα, το κόκκινο η ζωή, το πορτοκαλί η επούλωση, το κίτρινο το φως του ήλιου, το πράσινο η φύση, το τιρκουάζ η μαγεία, το μπλε η γαλήνη και το μωβ το πνεύμα.

Μόλις έγιναν τα αποκαλυπτήρια, ο Χάρβεϊ Μιλκ ενθουσιάστηκε. Αποφάσισε να συστήσει τη νέα σημαία στο ευρύ κοινό κατά τη διάρκεια της παρέλασης υπερηφάνειας της 25^ης Ιουνίου του 1978 στο Σαν Φρανσίσκο. Για πρώτη φορά στην εκδήλωση υπήρχαν μερικά χειροποίητα πανιά στα χρώματα του ουράνιου τόξου. Η μαζική αποδοχή του σχεδίου την ημέρα εκείνη, συνέβαλε στην άτυπη καθιέρωσή του ως επίσημου συμβόλου της κοινότητας.

Η τελική μορφή

Ξαφνικά, όλοι απαιτούσαν να ξεκινήσει η μαζική παραγωγή σημαιών για να μπορούν να τις προμηθεύονται. Αυτή η απαίτηση έφερε την πρώτη αλλαγή στο σχέδιο του Μπέικερ. Η ροζ λωρίδα έπρεπε να αφαιρεθεί διότι τα εργοστάσια που θα αναλάμβαναν την παραγωγή δεν διέθεταν υφάσματα ε αυτό το χρώμα. Έτσι, οι λωρίδες έγιναν εφτά.

Την επόμενη χρονιά, το τιρκουάζ και το μπλε επίσης συγχωνεύτηκαν σε μία ενδιάμεση απόχρωση. Οι διοργανωτές θεωρούσαν ότι ο ζυγός αριθμός λωρίδων θα ήταν ιδανικός, καθώς στις παρελάσεις ήθελαν να έχουν τη δυνατότητα να χωρίζουν τη μεγάλη σημαία στη μέση.

Έτσι, η τελική μορφή έχει έξι χρώματα: κόκκινο, πορτοκαλί, κίτρινο, πράσινο, μπλε και μωβ.

Καθιέρωση

Η πολύχρωμη σημαία ήρθε για τα καλά στο προσκήνιο ύστερα από τη δολοφονία του Χάρβεϊ Μιλκ το 1978. Η οργή που επικράτησε στις κοινότητες των ομοφυλοφίλων μεταφράστηκε σε μια ραγδαία αύξηση της ζήτησής της. Έως το 1994 και τον εορτασμό των 25 χρόνων “Pride” όλοι πλέον αναγνώριζαν το χαρακτηριστικό έμβλημα, το οποίο είχε και επίσημα χαρακτηριστεί ως σύμβολο των ΛΟΑΤ.

Αντίστοιχα, το 2003, χρονιά που εορτάζονταν τα 25 χρόνια από τη δημιουργία της σημαίας, ο Γκίλμπερτ Μπέικερ ανέλαβε να φτιάξει μία τεραστίων διαστάσεων για την παρέλαση της Φλόριντα. Με μήκος που ξεπερνούσε τα δύο χιλιόμετρα, ο 50χρονος πλέον σχεδιαστής κατοχύρωσε το ρεκόρ της μεγαλύτερης πολύχρωμης σημαίας που έχει δημιουργηθεί ποτέ. Και στην πραγματικότητα αυτό ήταν το μοναδικό που του ανήκει. Διότι ο Μπέικερ δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ να κατοχυρώσει τα δικαιώματα του σχεδίου του. Έτσι, παρά την επιτυχία και τη μαζική του εξάπλωση, ο σχεδιαστής δεν πλούτισε από την δημιουργία του. «Σκόπιμα δεν το έκανε διότι ήθελε η σημαία να ανήκει σε όλους», δήλωσε ένας φίλος του μετά το θάνατό του.

Ο Γκίλμπερτ Μπέικερ άφησε την τελευταία του πνοή το 2017. Έως το τέλος της ζωής του δεν έπαψε να μάχεται για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤ και να είναι ενεργό μέλος της κοινότητας.

Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας: Wikipedia

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Η εξέγερση των ομοφυλόφιλων στο Σαν Φρανσίσκο. Η δικαστική απόφαση που έριξε στα μαλακά τον δολοφόνο του ακτιβιστή Χάρβεϊ Μιλκ και έγινε ταινία από τον Σον Πεν