Η «Σφαγή του Αγίου Βαρθολομαίου». Πώς οι καθολικοί έσφαξαν 30.000 άμαχους διαμαρτυρόμενους στη Γαλλία και ο Πάπας τίμησε τη σφαγή με ειδική δοξολογία

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Η νύχτα της 23^ης προς 24 Αυγούστου 1572 έχει μείνει στην ιστορία ως «Η Νύχτα (ή σφαγή) του Αγίου Βαρθολομαίου» (Massacre de la Saint-Barthélemy) λόγω της γενικής σφαγής των ουγενότων (διαμαρτυρομένων) στο Παρίσι, από τους ρωμαιοκαθολικούς, ξημερώνοντας η ημέρα της γιορτής του Αγίου Βαρθολομαίου.

Υπεύθυνοι για τη σφαγή περίπου 30.000 ανθρώπων -ανδρών, γυναικών και παιδιών- ήταν ο Κάρολος Θ΄ βασιλιάς της Γαλλίας, η μητέρα του, Αικατερίνη των Μεδίκων, και οι σύμβουλοί τους. Ο Κάρολος ήταν ψυχολογικά ασταθής και η εξουσία βρισκόταν ουσιαστικά στα χέρια της Αικατερίνης που ήταν Ιταλίδα. Αυτή επηρεαζόταν σε μεγάλο βαθμό από συμπατριώτες αριστοκράτες που είχε φέρει μαζί της στη Γαλλία ως συμβούλους. Όλοι τους ήταν φανατικοί καθολικοί που πίστευαν ότι το «μίασμα» του προτεσταντισμού θα έπρεπε να εξαφανιστεί από τη χώρα.

Στις 18 Αυγούστου 1572 στο Παρίσι τελέστηκαν οι γάμοι της αδελφής του βασιλιά Καρόλου με τον Ερρίκο ΙΙΙ, δούκα της Ναβάρας, και σημαίνοντα ουγενότο. Ο γάμος αυτός υποτίθεται ότι θα έβαζε τέλος στις εμφύλιες συρράξεις στη Γαλλία εξαιτίας των θρησκευτικών διαφορών μεταξύ καθολικών και διαμαρτυρομένων. Ο γάμος έφερε στο Παρίσι σχεδόν όλους τους σημαντικούς ουγενότους. Στις 23 Αυγούστου η Αικατερίνη των Μεδίκων συνάντησε τον Κάρολο και τον έπεισε να αδράξει την ευκαιρία και εκείνη τη νύχτα να διατάξει τη δολοφονία των ηγετών των ουγενότων που ήταν στο Παρίσι αφού πρώτα έκλειναν οι πύλες της πόλης για μην ξεφύγει κανένας.

Ο Κάρολος έκανε ό,τι του είπε η μητέρα του και έτσι ξεκίνησε η δολοφονία των ηγετών. Όμως, αυτό έγινε γρήγορα γνωστό και μέσα σε λίγη ώρα στίφη καθολικών Γάλλων επιτίθονταν στους απλούς ουγενότους γείτονές τους τους οποίους λύντσαραν ή έσφαζαν και πετούσαν τα πτώματά τους μέσα στον Σηκουάνα. Μετά το Παρίσι, η σφαγή των ουγενότων συνεχίστηκε για πολλές ημέρες και στη γαλλική επαρχία. Οι φρικαλεότητες της νύχτας της 23^ης προς 24 Αυγούστου 1572 συγκαταλέγονται στα χειρότερα έκτροπα της ανθρώπινης ιστορίας με αποτέλεσμα η φράση «Νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου» να προκαλεί σήμερα αρνητικά συναισθήματα ακόμη και σε ανθρώπους που δεν γνωρίζουν τι συνέβη τότε.

Όμως, μήπως μετά το γεγονός υπήρξε κάποιο ίχνος μεταμέλειας των ενόχων του μαζικού εγκλήματος; Το αντίθετο! Στις 26 Αυγούστου 1572 ο βασιλιάς διέσχισε εν πομπή τους γεμάτους πτώματα δρόμους στο Παρίσι και διαβεβαίωσε το Παρλαμέντο (Κοινοβούλιο) ότι αυτός είχε διατάξει την εξολόθρευση των ουγενότων.

Στις 28 του μήνα, ο Κάρολος, η Αικατερίνη, και οι αυλικοί τους, περιήλθαν πολλές εκκλησίες του Παρισιού ευχαριστώντας τον Θεό για το «καλό έργο» που είχαν εκτελέσει. Το πιο θλιβερό όμως ήταν ότι η σφαγή χιλιάδων ανδρών, γυναικών και παιδιών θεωρήθηκε ως θρίαμβος από τη ρωμαιοκαθολική εκκλησία. Ο τότε πάπας της Ρώμης, Γρηγόριος ΙΓ’ -γνωστός για το “Γρηγοριανό Ημερολόγιο”- μόλις το πληροφορήθηκε τέλεσε δοξολογία -«Te Deum» στην καθολική εκκλησία- για να ευχαριστήσει και εκείνος με τη σειρά του τον Θεό που απάλλαξε τη Γαλλία από το «μίασμα» των ουγενότων.

Ο πάπας Γρηγόριος τόσο πολύ χάρηκε με τη σφαγή που κανόνισε ο διάσημος καλλιτέχνης Giorgio Vasari που ήταν στη δούλεψή του, να τη ζωγραφίσει σε μία από τις εισόδους μέσα στο Βατικανό, ώστε να περνά από εκεί να βλέπει καθολικούς να σφάζουν ουγενότους και να ευφραίνεται η ψυχή του. Επίσης, έκοψε και αναμνηστικό μετάλλιο που φέρει στη μία όψη την προτομή του και στην άλλη “Άγγελο Κυρίου”, με την προσωνυμία “Πίστις”, να σφάζει με ξίφος τους ουγενότους και την επιγραφή Ugonottorum strages 1572 (“Σφαγή των Ουγενότων 1572”). Κατά τ’ άλλα, ο Γρηγόριος ΙΓ’ στα κηρύγματά του στο ποιμνίο του ασφαλώς συνέχιζε τα περί “αγαπάτε αλλήλους” κτλ.

αρχική εικόνα: SNL

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Η σφαγή του Αγίου Βαλεντίνου που σόκαρε ακόμα και τους γκάνγκστερς. Οι ερωτευμένοι γιόρταζαν και οι άνδρες του Αλ Καπόνε γάζωναν με σφαίρες τους ανταγωνιστές του

Ο αστυνομικός που έπιασε τον Αλ Καπόνε την εποχή της ποτοαπαγόρευσης, εθίστηκε στο αλκοόλ και έγινε πωλητής κατεψυγμένων χάμπουργκερ. Πέθανε ξεχασμένος μόλις 54 ετών