Η σφαγή 152 αμάχων στη Μουσιωτίτσα Ιωαννίνων. Οι επίλεκτοι του Χίτλερ ήταν ορειβάτες και πρωταθλητές στο σκι. Εκπαιδεύτηκαν στον ανορθόδοξο πόλεμο, αλλά εκτελούσαν γέρους και μωρά (βίντεο)

Στις 25 Ιουλίου του 1943 το χωριό Μουσιωτίτσα δέχθηκε επίθεση από τέσσερις ομάδες της γερμανικής ορεινής μεραρχίας Εντελβάις σε τέσσερα σημεία του χωριού.

Η διαταγή ήταν να κάψουν όλα τα σπίτια και να δολοφονήσουν τους κατοίκους. Γέρους, γυναίκες, ακόμη και μικρά παιδιά μέσα στις κούνιες τους. Οι Γερμανοί στη Μουσιωτίτσα δολοφόνησαν 152 ανθρώπους.

Η ορεινή μεραρχία Εντελβάις

Η γερμανική Μεραρχία Εντελβάις είναι γνωστή για τα εγκλήματά της στην ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια. Στην Ελλάδα αιματοκύλισε την Ήπειρο, κυρίως τον νομό Ιωαννίνων, σκοτώνοντας συνολικά 2.500 άτομα, ενώ έκανε επιθέσεις και κατέστρεψε περίπου περίπου 300 χωριά.

Η επίλεκτη ομάδα δημιουργήθηκε το 1936 μετά από προσωπική εισήγηση του Χίτλερ, ο οποίος οραματιζόταν τότε τον «ιδανικό στρατιώτη» που θα μπορούσε να επιβάλει τον ναζισμό στην Ευρώπη. Έτσι συγκροτήθηκε η πρώτη Ορεινή Μεραρχία καταδρομών με το όνομα Εντελβάις. Τα μέλη της ήταν διακεκριμένοι στρατιώτες διαφορετικών μονάδων, εξοικειωμένοι με τη φύση και τη ζωή στο βουνό. Αρκετοί ήταν σκιέρ, ορειβάτες και χιονοδρόμοι με αγωνιστικό παρελθόν σε τοπικά και εθνικά πρωταθλήματα, όπου είχαν κερδίσει πολλές διακρίσεις. Ακόμα και ο μετέπειτα διοικητής της Έντελβάις, ο αδίστακτος Βάλτερ φον Στέτνερ, υπήρξε αθλητής του σκι.

Οι προκηρύξεις και η σφαγή στη Μουσιωτίτσα Ηπείρου

Στις 24 Ιουλίου 1943 ένα γερμανικό πολεμικό αεροπλάνο πέταξε σε χαμηλό ύψος πάνω από το χωριό Μουσιωτίτσα ρίχνοντας προκηρύξεις. «Μείνετε στα σπίτια σας. Όποιος βγει έξω από το σπίτι του θα τυφεκίζεται…». Στόχος των Γερμανών ήταν οι κάτοικοι να παραμείνουν στο χωριό για να τους εξολοθρεύσουν ευκολότερα και χωρίς αντίσταση.

Στις 9 το πρωί της 25^ης Ιουλίου 1943, οι κάτοικοι της Μουσιωτίτσας δέχθηκαν επίθεση από τέσσερις ομάδες της μεραρχίας Εντελβάις από τέσσερα διαφορετικά σημεία του χωριού. Η εντολή του υπολοχαγού Βίλι Ρέζελ ήταν να καούν τα σπίτια και να εξοντωθούν οι κάτοικοι. Σύμφωνα με μαρτυρίες, τον υπολοχαγό Ρέζελ δεν τον ένοιαζε αν ήταν γυναίκες, γέροι ή ακόμη και μικρά παιδιά. Ο ίδιος ήθελε να αφανίσει το χωριό. Η κτηνωδία των Ναζί δεν είχε κανένα φραγμό, καθώς, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, οι στρατιώτες εκτελούσαν τα μικρά παιδιά όσο αυτά βρίσκονταν στην αγκαλιά της μητέρας τους.

 Σκότωναν αδιάκριτα. Ακόμα και μία γιαγιά που είχε στην πλάτη της το εγγονάκι της, το σκότωσαν 

Στην Άνω Μουσιωτίτσα οι κάτοικοι είχαν προλάβει να διαφύγουν. Οι στρατιώτες του δεύτερου τμήματος της Εντελβάις αφού λεηλάτησαν τα σπίτια στη συνέχεια τα έκαψαν. Το τρίτο τμήμα των Γερμανών έφτασε στην Κάτω Μουσιωτίτσα. Εκεί συνάντησαν δύο ξαδέρφια, τον Βασίλη και τον Νίκο Αναγνώστου. Οι στρατιώτες σκότωσαν τον μικρό Βασίλη και τραυμάτισαν τον Νίκο με μία σφαίρα στο πρόσωπο. «Με είδαν και με πυροβόλησαν. Άκουσα τη σφαίρα σαν να ήταν όνειρο…»

Η άγνωστη συμμετοχή των Ιταλών στην επιχείρηση στη Μουσιωτίτσα

Μία άγνωστη πτυχή της σφαγής στη Μουσιωτίτσα έφεραν στο φως οι μαρτυρίες του Νίκου Αναγνώστου και άλλων κατοίκων του χωριού. Στις επιχειρήσεις συμμετείχαν και οι Ιταλοί, με επικεφαλής τον συνταγματάρχη Ουμπέρτο Μαλφρεντίνι. Οι Γερμανοί τον αποκαλούσαν «ιδιαίτερα δραστήριο» και «αποτελεσματικό». Ήταν η μεραρχία των αλπινιστών «Βάλε» η οποία λόγω της εκπαίδευσης των στρατιωτών της συνεργαζόταν με τη γερμανική Εντελβάις. Οι Γερμανοί βίασαν πολλές γυναίκες στο χωριό. Μία εξ αυτών υπέστη τη μανία των στρατιωτών και μετά από ομαδικό βιασμό δεν άντεξε και πέθανε.

Η ομαδική εκτέλεση στο Σπιθάρι

Πάνω από 100 κάτοικοι του χωριού είχαν κρυφτεί στο βουνό Σπιθάρι. Όταν τους εντόπισαν οι Γερμανοί, κράτησαν μερικούς άντρες για να κουβαλήσουν τα πυρομαχικά τους και τους υπόλοιπους τους έστησαν στη σειρά. Τα περισσότερα ήταν γυναικόπαιδα και αφού έριξαν τα καλαμπόκια για να καθαρίσει το πεδίο, τους εκτέλεσαν.

Σύμφωνα με τις μαρτυρίες στη “Μηχανή του Χρόνου” ο πρώτος Γερμανός πολυβολητής αντέδρασε, όταν αντίκρισε τα παιδιά, τις εγκύους και τους γέρους. Έστρεψε το όπλο σε άλλη κατεύθυνση και το άδειασε στο βουνό. Ο επικεφαλής αξιωματικός αμέσως τον αντικατέστησε με άλλον πιο “γενναίο”.

«Η πρώτη βολή ήταν θεριστική», μας είπε συγγενής ενός εκ των θυμάτων που εκτελέστηκαν στο Σπιθάρι. Η θηριωδία των Γερμανών δε σταμάτησε εκεί. Όταν δύο μικρά παιδιά έτρεξαν να ξεφύγουν, τα ακολούθησαν δύο στρατιώτες και τους έκοψαν τον λαιμό.

Το «πηγάδι της ντροπής» και οι όμηροι

Όσοι επέζησαν στο χωριό, ανέβηκαν την επόμενη μέρα στο Σπιθάρι για να μαζέψουν τους νεκρούς συγγενείς τους. Καθώς οι νεκροί ήταν πολλοί, οι αποκαμωμένοι επιζώντες δε μπορούσαν να σκάψουν μέσα στον καυτό ήλιο του καλοκαιριού τόσους λάκκους και να τους θάψουν κανονικά. Τότε κάποιος είπε να τους ρίξουν στο πηγάδι. Εκεί μέσα «θάφτηκαν» δεκάδες εκτελεσμένοι.

Μετά το Σπιθάρι δολοφονήθηκαν άλλοι 40 κάτοικοι, ενώ πολλοί από αυτούς κάηκαν ζωντανοί. Τριάντα δύο όμηροι, μεταφέρθηκαν στις φυλακές της παλιάς Ζωσιμαίας Σχολής στα Γιάννενα. Εκεί παρέμειναν φυλακισμένοι μέχρι τις 27 Αυγούστου 1943 και μετά εκτελέστηκαν.

Στη Μουσιωτίτσα δολοφονήθηκαν συνολικά 152 άτομα, ενώ οι 50 ήταν κάτω των δέκα ετών. Οι σφαγείς δεν σταμάτησαν εκεί, καθώς λίγο αργότερα αιματοκύλισαν το Κομμένο της Άρτας με 317 θύματα, μεταξύ αυτών μωρά, μικρά παιδιά και έγκυες γυναίκες.

Δείτε από ψηλά τη μαρτυρική περιοχή στο βίντεο του Λάζαρου Τσάτσου από το κανάλι στο Youtube Epirustravel eu – Drone Flights:

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Πρώτα τους καθησύχασαν, μετά τους πήραν τα λεφτά και στο τέλος τους έβαλαν στα φορτηγά. Το έγκλημα της «Εντελβάις» κατά των Εβραίων των Ιωαννίνων. Επέζησαν μόνο 163

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: Ο σημαδεμένος της Μουσιωτίτσας. Το 11χρονο αγόρι που πυροβολήθηκε στο πρόσωπο από τους Γερμανούς και επέζησε στη σφαγή του χωριού του