Η ροκ συναυλία με τους 100 νεκρούς από πυροτεχνήματα που άλλαξε τους κανόνες ασφαλείας το 2003

Πηγή| Reader.gr του Σπύρου Βασιλείου

Μία κακή στιγμή, ένα λάθος ήταν αρκετά για να μετατραπεί μία συναυλία σε εκατόμβη νεκρών και να γίνει παράλληλα η αφορμή ώστε να αλλάξουν οι κανόνες ασφαλείας σε σχετικά σόου. Μία τραγωδία, που δεν συνέβη πριν από πολλά χρόνια, αλλά μόλις το 2003 και θυμίζει πως μπορεί μια γιορτή μέσα σε λίγα λεπτά να μετατραπεί σε τραγωδία.

Το βράδυ της 20ής Φεβρουαρίου του 2003 το νυχτερινό μαγαζί Station το Ρόουντ Άιλαντ των ΗΠΑ, ήταν κατάμεστο από κόσμο καθώς έδινε συναυλία η ροκ μπάντα Great White. Στο σόου που θα επακολουθούσε περιλαμβάνονταν και πυροτεχνήματα που όμως θα αποδεικνύονταν δολοφονικά.

Η συναυλία κατέληξε σε τραγωδία

Στις 23:07 οι Great White – από τε μεγάλα ονόματα των 80s- εμφανίστηκαν στη σκηνή και άρχισαν να παίζουν το παραδοσιακά εναρκτήριο τραγούδι «Desert Moon». Κατά τη διάρκεια του κομματιού ενεργοποιήθηκαν τα πυροτεχνήματα. Ήταν τέσσερις σωλήνες πίσω από τον ντράμερ, που θα πέταγαν σπίθες σε ένα συγκεκριμένο ύψος. Τα πράγματα όμως δεν πήγαν όπως είχαν σχεδιαστεί. Κάποιες από τις σπίθες αρκούσαν ώστε να αρπάξει φωτιά ο αφρός που χρησιμοποιούταν ως μόνωση στην οροφή του κτιρίου.

Η οροφή φούντωσε αμέσως, όμως αρχικά ελάχιστοι κατάλαβαν τι είχε συμβεί καθώς θεωρούσαν πως ήταν μέρος του σόου και όχι μια φωτιά που μόλις είχε αρπάξει. Όταν όμως οι φλόγες έφτασαν ως το ταβάνι και ο καπνός γέμιζε την αίθουσα, επικράτησε πανικός. Είκοσι δευτερόλεπτα μετά το τέλος των πυροτεχνημάτων, το συγκρότημα σταμάτησε να παίζει και ο τραγουδιστής Jack Russell παρατήρησε ήρεμα στο μικρόφωνο. «Αυτό δεν είναι καλό» φώναξε ενώ λίγο αργότερα άρχισαν να ηχεί ο συναγερμός πυρκαγιάς του χώρου.

Ωστόσο εδώ κάπου αρχίζουν οι παραλείψεις. Το συγκεκριμένο κτίριο, που μάλιστα είχε καεί ξανά το 1972 όταν και χρησιμοποιούταν ως εστιατόριο, δεν είχε εγκατεστημένο σύστημα πυρόσβεσης ενώ ο συναγερμός για φωτιά δεν ήταν συνδεδεμένος με την τοπική πυροσβεστική υπηρεσία.

Οι καπνοί γρήγορα άρχισαν να πλημμυρίζουν την αίθουσα και οι εκατοντάδες άνθρωποι που βρίσκονταν μέσα άρχισαν να ψάχνουν τρόπο για να βγουν έξω. Παρότι το κτίριο είχε τέσσερις εξόδους, οι περισσότεροι πάνω στον πανικό τους αναζήτησαν την κεντρική είσοδο, εκείνη από την οποία είχαν μπει, για να αποχωρήσουν. Ο συνωστισμός που δημιουργήθηκε στη συγκεκριμένη είσοδο/έξοδο, αποτέλεσε την αιτία θανάτου για δεκάδες ανθρώπους.

100 νεκροί και 230 τραυματίες

Στο ενδιάμεσο είχε ενεργοποιηθεί η γραμμή έκτακτης ανάγκης ενώ ένας αστυνομικός που βρισκόταν στον χώρο ως θεατής, ειδοποίησε με το κινητό του τηλέφωνο την τοπική αστυνομία. Μέσα σε λίγα λεπτά είχε φτάσει στο σημείο το πρώτο όχημα της πυροσβεστικής. Άμεσα άρχισε η διαδικασία κατάσβεσης αλλά και απεγκλωβισμού των θεατών.

Αυτά τα λίγα λεπτά, όμως πανικού, είναι αποδειχθεί μοιραία. Από τα 462 άτομα που βρίσκονταν στο κτίριο για τη συναυλία, 100 σκοτώθηκαν (οι 4 τις επόμενες εβδομάδες από εγκαύματα), 230 τραυματίστηκαν και 132 διασώθηκαν χωρίς να τραυματιστούν. Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν και ο κιθαρίστας της μπάντας, αλλά και εργαζόμενοι στον χώρο.

Όλη η τραγική κατάσταση, από την έναρξη της φωτιάς μέχρι και την έξοδο από το κτίριο, καταγράφηκαν από τηλεοπτικό συνεργείο που βρισκόταν στον χώρο.

Η επίσημη έκθεση

Στην έκθεσή του το  Εθνικό Ινστιτούτο Προτύπων και Τεχνολογίας (NIST) που άρχισε έρευνα λίγες ημέρες αργότερα, σημειώνει πως η φωτιά εξαπλώθηκε γρήγορα κατά μήκος της οροφής πάνω από την πίστα. Ο καπνός ήταν ορατός στις πόρτες εξόδου σε λίγο περισσότερο από ένα λεπτό και οι φλόγες παρατηρήθηκαν να διαπερνούν ένα τμήμα της οροφής σε λιγότερο από πέντε λεπτά. Η έξοδος από το νυχτερινό κέντρο, το οποίο δεν ήταν εξοπλισμένο με ψεκαστήρες, παρεμποδίστηκε από τον συνωστισμό στην κεντρική είσοδο του κτιρίου. Εκατό άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τη φωτιά. Από τα θύματα, τα 95 οφείλονταν στην αδυναμία να εκκενώσουν κατά μήκος της διαδρομής εξόδου.

Τι επακολούθησε της τραγωδίας

Στα χρόνια που ακολούθησαν, η υπόθεση πήρε τη δικαστική οδό. Καταδικάστηκε ο υπεύθυνος για τα πυροτεχνήματα, από εκεί δηλαδή που άρχισε η καταστροφή. Από το 2008 και έπειτα καταβλήθηκαν ή προσφέρθηκαν στις οικογένειες των θυμάτων πάνω από 115 εκατ. δολάρια, σε συμφωνίες διακανονισμού.

Ο χώρος της πυρκαγιάς εκκαθαρίστηκε και πλήθος σταυρών τοποθετήθηκαν ως μνημεία, που άφησαν αγαπημένα πρόσωπα όσων έχασαν τη ζωή τους. Ένα μόνιμο μνημείο στο σημείο της πυρκαγιάς έχει στηθεί και ονομάστηκε Station Fire Memorial Park .

Μετά την τραγωδία, ο κώδικας πυρκαγιάς της πολιτείας του Ρόουντ Άιλαντ άλλαξε με τα κριτήρια να είναι πολύ πιο αυστηρά, ιδιαίτερα σε ό,τι έχει να κάνει με τα μέσα πυρόσβεσης σε χώρους που φιλοξενούν τόσο κόσμο. Αλλά και η νομοθεσία συνολικά στις ΗΠΑ άλλαξε σχετικά με τα συστήματα πυρόσβεσης και τα κίνητρα για τους ιδιοκτήτες τέτοιων χώρων. Παράλληλα η διαχείριση τέτοιων περιστατικών μπήκε στην εκπαίδευση που λαμβάνουν οι πυροσβέστες.