Η πλαστή γυμνή φωτογραφία της Φρίντα Κάλο την εποχή που δεν υπήρχε photoshop. Πώς αποκαλύφθηκε η απάτη και ποιο ήταν το πραγματικό μοντέλο

Τα φωτομοντάζ και ο κίτρινος τύπος δεν αποτελούν φαινόμενα του 21ου αιώνα. Τα αναγνωρίσιμα πρόσωπα διαχρονικά έπεφταν «θύματα» ψευδών ειδήσεων, παραπλανητικών φωτογραφιών και ακραίων φημών. Η διάσημη μεξικανή ζωγράφος Φρίντα Κάλο δε γλίτωσε από τη «μάστιγα».

Χρόνια μετά το θάνατό της ήρθε στο προσκήνιο μία αποκαλυπτική φωτογραφία της αντισυμβατικής καλλιτέχνιδας. Πρόκειται για ένα ασπρόμαυρο στιγμιότυπο, στο οποίο η Φρίντα απεικονίζεται ξαπλωμένη στο κρεβάτι, γυμνή σε μία προκλητική στάση. Το πρόσωπο δεν άφηνε περιθώρια αμφισβήτησης ότι επρόκειτο για τη ζωγράφο. Τα πυκνά φρύδια, το διαπεραστικό βλέμμα και το μεγάλο τουρμπάνι στο κεφάλι ήταν χαρακτηριστικά που τη διέκριναν και την καθιστούσαν αναγνωρίσιμη απ’ όλους. Κι όμως, αυτή τη φορά, τα φαινόμενα απατούν.

Η φωτογραφία, αν και εξαιρετικά αληθοφανής, αποτελεί προϊόν μοντάζ. Σε μία εποχή που το photoshop και τα λοιπά ψηφιακά μέσα επεξεργασίας εικόνων δεν υπήρχαν, ήταν δύσκολο να δημιουργηθεί η υποψία ότι μία φωτογραφία χωρίς κανένα εμφανές ψεγάδι ίσως να μην ήταν πραγματική. Κι όμως, το γεγονός ότι η συγκεκριμένη είναι επεξεργασμένη ήταν εύκολο να αποδειχθεί, ακόμα και την εποχή εκείνη.

Στο στιγμιότυπο είναι εμφανές ότι η ζωγράφος ήταν κοντά στα 30. Άλλωστε, και η περιγραφή της εικόνας ανέφερε ως χρονολογία το 1938. Ωστόσο, το κορμί της Φρίντα την περίοδο εκείνη, αφενός ήταν πολύ πιο καχεκτικό στην όψη, και αφετέρου, ήταν σε μεγάλο βαθμό παράλυτο.

Τη δεκαετία του ’30, η Φρίντα Κάλο αντιμετώπιζε σοβαρά σωματικά προβλήματα. Πέρα από τη χρόνια πολιομυελίτιδα από την οποία έπασχε, η υγεία της είχε επιβαρυνθεί επιπλέον εξαιτίας ενός σοβαρότατου ατυχήματος. Μέχρι τις αρχές του ’40, η ζωγράφος ήταν σχεδόν κατάκοιτη. Οι αλλεπάλληλες επεμβάσεις στις οποίες είχε υποβληθεί δεν την είχαν βοηθήσει και οι δυνάμεις από τα άκρα του σώματός της σιγά σιγά την εγκατέλειπαν.

Η αποκάλυψη της αλήθειας

Στην πραγματικότητα, το γυμνό σώμα ανήκε σε ένα διάσημο μοντέλο του ’50. Η Έλσα Σορένσεν είχε βγει Μις Δανία στις αρχές της δεκαετίας εκείνης και είχε δει την καριέρα της να απογειώνεται. Χάρη στην εγχώρια επιτυχία της, ταξίδεψε στην Αμερική, έκανε αμέτρητες φωτογραφίσεις και συνεργάστηκε με διάσημα ονόματα του χώρου. Ένα από τα ονόματα αυτά ήταν κι ο φωτογράφος της αμφιλεγόμενης εικόνας.

Ο Αντρέ Ντε Ντιεν ήταν προσωπικός φωτογράφος της Μέριλιν Μονρόε και φημισμένος για τις γυμνές φωτογραφίες του. Όταν η Σορένσεν έκανε τα πρώτα της βήματα στις ΗΠΑ, ο Ντε Ντιεν τη φωτογράφησε γυμνή. Ένα από τα «κλικ» του ήταν αυτό που έκανε το γύρο του κόσμου και παραποιήθηκε με το πρόσωπο της Φρίντα. Ωστόσο, ο μεγάλος φωτογράφος δεν είχε επεξεργαστεί την αυθεντική λήψη. Ο πραγματικός υπαίτιος δεν βρέθηκε ποτέ.

Το εντυπωσιακό είναι ότι υπάρχει μία ακόμη φωτογραφία της Σορένσεν που έγινε ιδιαίτερα γνωστή για παρόμοιο λόγο. Για πολλά χρόνια όλοι πίστευαν ότι στην παρακάτω εικόνα εμφανιζόταν η Μέριλιν Μονρόε. Στην πραγματικότητα επρόκειτο και πάλι για την Δανή καλλονή.

Στην αρχική απεικόνιση αριστερά ο πίνακας της ζωγράφου με τίτλο “La columna rota” (1944). Δεξιά η καλλιτέχνης από το αρχείο Isolda P. Kahlo, México Πηγή: Frida Kahlo.

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: «Πόδια. Τι τα χρειάζομαι από τη στιγμή που έχω φτερά για να πετάξω;». «Αυτό που δεν με σκοτώνει, με θρέφει». Τα αποφθέγματα και οι σκέψεις της Φρίντα Κάλο