Η “ανάδυση” του βυθισμένου χωριού στη λίμνη του Ευήνου. Ανησυχητικά σημάδια για την ανοβρία. Πως επηρεάζει την Αθήνα (drone)

Η λειψυδρία πάντα ήταν η μεγάλη ανησυχία της Αθήνας.  Από τα αρχαία χρόνια μέχρι τις ημέρες μας. Τα εμβληματικά έργα για την μεταφορά νερού στην πόλη απέδωσαν, αλλά συχνά αναβιώνει ο κίνδυνος.

Αυτό φοβούνται και τώρα οι ειδικοί με την κλιματική αλλαγή. Τα πρώτα σημάδια καταγράφονται στους ταμιευτήρες και τις λίμνες.

Εκτός από την λίμνη Υλίκη όπου η στάθμη έχει εμφανώς κατέβει, η ανομβρία έχει προκαλέσει μείωση της στάθμης της λίμνης του Ευήνου ποταμού, η οποία δημιουργήθηκε το 2001, για να καλύψει τις αυξανόμενες ανάγκες στην πρωτεύουσα. Στόχος ήταν να αντιμετωπιστεί η έλλειψη νερού που παρουσιάστηκε τη δεκαετία του 1990.

Αποδεικτικό στοιχείο αποτελεί η «ανάδυση» των Καλαθέικων στη Ναύπακτο. Ο οικισμός βυθίστηκε μετά την κατασκευή του φράγματος του Αγίου Δημητρίου στον άνω ρου του Εύηνου ποταμού.

Μετά την εκτροπή τα νερά του Εύηνου, φτάνουν στην τεχνητή λίμνη του Μόρνου στη Φωκίδα μέσω μεγάλης  σήραγγας. Το τεχνικό έργο θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά του είδους.  Από εκεί ξεκινά η μεγάλη πορεία του νερού για την Αθήνα με ένα τεράστιο δίκτυο μεταφοράς μήκους 200 χλμ.

Σήμερα όμως τα νέα από τον Εύηνο δεν είναι πολύ καλά. Και το αποδεικνύουν οι εικόνες από το βυθισμένο χωριό της Ναυπάκτου που αναδύθηκε.

Σήμερα, η παρατεταμένη ανομβρία και η παντελής έλλειψη χιονοπτώσεων του φετινού χειμώνα οδήγησαν στο να πέσει η στάθμη της στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων ετών.

Η Ευηνολίμνη και η λίμνη του Μόρνου αποτελούν τους κύριους υδροδότες της Αθήνας

Τα στοιχεία της λειψυδρίας

Τα στοιχεία της ΕΥΔΑΠ επιβεβαιώνουν ότι η λειψυδρία έχει επηρεάσει σημαντικά την ποσότητα των υδάτων στον ταμιευτήρα του Ευήνου. Μέσα σε ένα έτος, από το 2022 έως το 2023, μειώθηκαν κατά 88.526.000 κυβικά μέτρα.

Παρακάτω παρουσιάζεται το απόθεμα της Ευηνολίμνης, όπως εξελίχθηκε από το 2020 έως το 2023 (σε κυβικά μέτρα):

• 1/1/2020:  36.858.000
• 1/1/2021: 59.409.000
• 1/1/2022: 109.339.000
• 1/1/2023: 20.813.000
  

  Το σημείο όπου η σήραγγα του Ευήνου καταλήγει στο Μόρνο. Ένα μεγάλο τεχνικό έργο για την ύδρευση της Αθήνας, 200 και πλέον χιλιόμετρα μακριά από την Ομόνοια. Αερολήψη © Μηχανή του Χρόνου

Τα μεγάλα έργα για το νερό

Ήδη από τη δεκαετία του 1920, η αύξηση του πληθυσμού στις πόλεις και ειδικά μετά έλευση χιλιάδων προσφύγων της Μικρασίας, εκτίναξαν τις ανάγκες για μεγαλύτερες ποσότητες πόσιμου νερού.

Η δημιουργία το 1929 της τεχνητής λίμνης του Μαραθώνα, διέσωσε τον πληθυσμό της πρωτεύουσας , αλλά μεταπολεμικά άρχισαν οι αρνητικές καταγραφές ως προς την επάρκεια νερού. Οι ειδικοί αναζητούσαν συνεχώς λύσεις και έτσι το 1956, το σύστημα υδροδότησης της Αθήνας ενισχύθηκε από το νερό της Υλίκης  που βρίσκεται στην Βοιωτία.

Η Υλίκη αποτελεί τη μόνη φυσική λίμνη που υδροδοτεί την Αττική. Σήμερα, όπως και η λίμνη Μαραθώνα, λειτουργεί επίσης ως βοηθητική πηγή υδροληψίας για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.

Τον Μάιο του 1969, ξεκίνησαν οι εργασίες για την κατασκευή τεχνητή λίμνης στο Μόρνο. Ολοκληρώθηκαν το 1979 και το έργο τέθηκε σε λειτουργία το 1981. Αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα δίκτυα μεταφοράς νερού και από τότε μεταφέρει εκατομμύρια κυβικά νερού στην Αττικοβοιωτία και τα νησιά.

Αλλά και πάλι το νερό θεωρήθηκε οριακό σε εποχές ανοβρίας στα τέλη της δεκαετίας του 80. Δείκτης αποτέλεσε το “χαμένο” χωριό Κάλιο που αναδύθηκε στις όχθες της λίμνης του Μόρνου. Η επανεμφάνιση του σήμανε συναγερμό.  Έτσι το επόμενο σχέδιο έβαλε στο χάρτη του τεράστιου δικτύου της ΕΥΔΑΠ την περιοχή του Εύηνου.

Στον ποταμό Εύηνο, στην περιοχή Αγίου Δημητρίου στην Αιτωλοακαρνανία, το 1992 ξεκίνησαν οι εργασίες για τη δημιουργία ταμιευτήρα και την κατασκευή της σήραγγας Ευήνου – Μόρνου.

Μέσω σήραγγας 30 χιλιομέτρων, το νερό της καταλήγει στην επίσης τεχνητή λίμνη του Μόρνου, την κύρια πηγή νερού σε ολόκληρη την Αττική. Το σημαντικό έργο ολοκληρώθηκε το 2001.

Πηγή αρχικής εικόνας: Travel Inspiration