Η πρώτη χειρουργική επέμβαση με αναισθησία. Μέχρι τότε, οι ασθενείς υπέφεραν και τους “άνοιγαν” ακόμη και κουρείς ή χασάπηδες

16 Οκτωβρίου, 1846

Στο νοσοκομείο της Μασαχουσέτης πραγματοποιείται η πρώτη εγχείρηση με αναισθησία.

Χειρουργός ήταν ο Τζον Κόλινς Γουόρεν, που αφαίρεσε έναν όγκο από το σαγόνι του ασθενή του, Γκίλμπερτ Άμποτ.

Για περίπου τρία λεπτά, ο Άμποτ ανέπνεε αιθέρα, από μία απλή συσκευή που είχε κατασκευάσει ο Γουίλιαμ Μόρτον.

Ο ασθενής έχασε τις αισθήσεις του και δεν ένιωσε τίποτα κατά τη διάρκεια της επέμβασης.

Εντυπωσιαμενος, ο χειρουργός Γουόρεν δήλωσε σχετικά με τη συσκευή αναισθησίας: «Κύριοι, δεν πρόκειται για απάτη!»

Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Μόρτον χρησιμοποιούσε τη θαυματουργή μηχανή του.

Δεκάξι μέρες πριν, είχε αφήσει αναίσθητο με αυτόν τον τρόπο τον δικό του ασθενή, Έμπεν Φροστ, για να του αφαιρέσει ένα δόντι.

Ο ασθενής είχε ζητήσει μία άλλη μέθοδο αναισθησίας που είχε διαδοθεί εκείνη την περίοδο, τον υπνωτισμό, αλλά ο Μόρτον επέλεξε τον αιθέρα.

Μέσα σε λίγους μήνες, ο Μόρτον είχε γίνει ο «αναισθησιολόγος» σε όλες τις επεμβάσεις που πραγματοποιούνταν στο νοσοκομείο της Μασαχουσέτης, ενώ πολύ σύντομα αντίστοιχες συσκευές άρχισαν να χρησιμοποιούνται και στην Ευρώπη.

Οι επεμβάσεις χωρίς αναισθησία

Μέχρι και το 1846, οι ασθενείς που χρειάζονταν εγχείρηση έπρεπε να υποστούν βασανιστικό πόνο και ταλαιπωρία.

Οι χειρουργοί πολλές φορές δεν ήταν καν γιατροί, αλλά κουρείς ή ακόμα και χασάπηδες που είχαν πρακτικές και στοιχειώδεις γνώσεις ανατομίας.

Ακόμα κι αν ήταν ιδιαίτερα γρήγοροι και αποτελεσματικοί, η διαδικασία δεν έπαυε να είναι φοβερά δύσκολη.

Υπήρχαν κάποιοι τρόποι να μειώσουν τον πόνο, όπως να μουδιάσουν την περιοχή με πάγο, αλλά δεν ήταν αρκετό για να τον εξαλείψουν.

Μερικές φορές, για να χάσει ο ασθενής τις αισθήσεις του, τον χτυπούσαν ή του έκοβαν την ανάσα, μέχρι να λιποθυμήσει.

Αλλά αυτού του είδους η αναισθησία λειτουργούσε λίγο και πολύ εύκολα μπορούσε να έχει δυσάρεστα αποτελέσματα, αν ο «αναισθησιολόγος» δεν ήξερε τι έκανε.

Ακριβώς επειδή οι επεμβάσεις ήταν φοβερά δύσκολες, επιλέγονταν μόνο σε ακραίες περιπτώσεις, συνήθως για την αφαίρεση άκρων, καθώς ήταν και οι απλούστερες.

Πολύ σπάνια «άνοιγαν» χειρουργικά ασθενείς και ακόμα σπανιότερα, αυτοί οι άνθρωποι επιβίωναν.

Γι’ αυτό και ο χειρουργός Τζον Χάντερ είχε αποκαλέσει η χειρουργική επέμβαση ως ένα «ταπεινωτικό θέαμα της ματαιότητας της επιστήμης».

Εικόνες από επεμβάσεις πριν από την επικράτηση της αναισθησίας συλλέχτηκαν από τον ιστορικό Ρίτσαρντ Μπάρνετ και δημοσιεύτηκε σε ένα βιβλίο με τίτλο «Crucial Interventions».

Πρόκειται για ιατρικά σκίτσα που είχαν δημοσιευτεί σε ιατρικά εγχειρίδια από το 1841 μέχρι και το 1846.

Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας: Wikimediamtx Commons 

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Ανδρέας Βεσάλιος. Ο πατέρας της ανατομίας έγινε καθηγητής στα 23 και πέθανε στη Ζάκυνθο. Εξέδωσε το πρώτο βιβλίο με ακριβείς απεικονίσεις του ανθρώπινου σώματος.