Η περιπέτεια της εκβιομηχάνισης στον Πειραιά. Τα λιπάσματα, η κλωστοϋφαντουργία Ρετσίνα και τα εργοστάσια Δηλαβέρη. Νέα εκπομπή

Μια νέα σεζόν ξεκινά για την «Μηχανή του Χρόνου» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο στο COSMOTE HISTORY και τη Δευτέρα 16 Οκτωβρίου 2023 παρουσιάζει άγνωστες πτυχές της βιομηχανικής ιστορίας του Πειραιά που άλλαξαν την ελληνική οικονομία.

Τα Λιπάσματα Δραπετσώνας, η κλωστοϋφαντουργία Ρετσίνα και η πλινθοκεραμοποιία Δηλαβέρη επηρέασαν τις εξελίξεις στο κλάδο τους και έδωσαν τεράστια ώθηση στην γεωργία, την οικοδομή και την ποιότητα ζωής του νεοέλληνα.

Τα φουγάρα τους σε Πειραιά, Δραπετσώνα και Νίκαια αποτελούν σήμερα σημαντικά τοπόσημα της βιομηχανικής ιστορίας.

Η εκπομπή μεταδίδεται σε επανάληψη την Κυριακή 22 Οκτωβρίου στις πέντε το απόγευμα.

Τα Λιπάσματα στην Δραπετσώνα

Η εκπομπή παρουσιάζει την δράση του πρωτοπόρου επιχειρηματία και χημικού Νίκου Κανελλόπουλου, ο οποίος στις αρχές του 20^ου αιώνα δημιούργησε το πρώτο εργοστάσιο κατασκευής λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων στη χώρα, όταν ακόμα οι Έλληνες αγρότες χρησιμοποιούσαν το άροτρο.

Το εργοστάσιο μετατράπηκε σε μια ολόκληρη πολιτεία και διέθετε νοσοκομείο, πυροσβεστική, σπίτια με φως, νερό και αποχέτευση σε μια εποχή που τα περισσότερα σπίτια δεν είχαν καν τουαλέτα.

Στο εργοστάσιο λιπασμάτων προστέθηκε και ένα γυαλάδικο ώστε τα προϊόντα να συσκευάζονται σε γυάλινες φιάλες. Ταυτόχρονα άρχισαν να κατασκευάζονται και άλλα φυάλινα είδη, τύπου μουράνο, που δεν είχαν να ζηλέψουν τίποτα από τα εισαγόμενα.

Το εργοστάσιο ήταν ένας από τους βασικούς λόγους, που εγκαταστάθηκε στην περιοχή ένα μεγάλο ποσοστό των προσφύγων της Μικράς Ασίας.

Η έρευνα φωτίζει τους λόγους που οδήγησαν στο κλείσιμο του μετά από 90 χρόνια συνεχούς λειτουργίας, ακόμα και μέσα στην κατοχή.

Ένας από αυτούς ήταν η διαμαρτυρία των κατοίκων για τη ρύπανση της εποχής, καθώς δεν μπορούσαν να ανασάνουν.

Κλωστοϋφαντουργία αδερφών Ρετσίνα

Η Μηχανή του Χρόνου αναδεικνύει την ιστορία μιας από τις μεγαλύτερες κλωστοϋφαντουργίες της Ελλάδας, των αδερφών Ρετσίνα. Ήταν το πρώτο εργοστάσιο καθετοποιημένης παραγωγής στα τέλη του 19^ου αιώνα, που έντυσε με τα φθηνά και ανθεκτικά υφάσματά του, τον φτωχό ελληνικό λαό, αντικαθιστώντας  τα μάλλινα στη λαϊκή ενδυμασία.

Η πλινθοκεραμοποϊία Δηλαβέρη

Η έρευνα φωτίζει την άγνωστη ιστορία του βιομήχανου Ευστάθιου Δηλαβέρη και του γιου του Κρίτωνα, που ίδρυσε το πρώτο εργοστάσιο μωσαικών πλακών και πλινθοκεραμοποϊίας στην Ελλάδα.

Μερικά από τα μεγαλύτερα δημόσια κτίρια, όπως η σχολή Ευελπίδων, ο Ευαγγελισμός, το Τζάννειο νοσοκομείο, το μουσείο των Δελφών, κατασκευάστηκαν με υλικά του Δηλαβέρη. Τα προϊόντα ήταν ξακουστά για την ποιότητα και την αξιοπιστία τους και επηρέασαν τον τρόπο κατασκευής των κτιρίων.

Στην εκπομπή μιλούν οι:

Νίκος Μπελαβίλας – Καθηγητής ΕΜΠ, Κώστας Τρέχας – πρώην Αντιδήμαρχος & πρώην  πρόεδρος Ένωσης Μικρασιατών Κερατσινίου- Δραπετσώνας, Στεφανος Μίλεσης – ιστορικός ερευνητής – συγγραφέας, Κωνσταντίνος Κανακάρης – πρώην εργαζόμενος εργοστασίου Λιπασμάτων,  Γιώργος Αρλάπης – εκπαιδευτικός – ερευνητής, Έλλη Δρούλια – απόγονος οικογένειας Ρετσίνα, Στεφανία Ζώρζου – ιστορικός ερευνητής – συγγραφέας, Κυριάκος Ελμάλογλου – ιδιοκτήτης καταστήματος υφασμάτων, Γιώργος Βεράνης – ερευνητής βιομηχανικής ιστορίας – μηχανικός βιομηχανικού σχεδιασμού, Ευαγγελία Μπαφούνη, ιστορικός –  δ/ντρια πολιτισμού δήμου Πειραιά,  Βασίλης Αναστασίου – πρώην εργαζόμενος εργοστασίου Δηλαβέρη