Η περιπέτεια 28 ναυτικών που παγιδεύτηκαν στους πάγους της Ανταρκτικής. Έφαγαν ακόμη και τα σκυλιά της αποστολής. “Καρτερία, το απίστευτο ταξίδι του Σάκλετον στην Ανταρκτική”

Ένα απίστευτο ταξίδι στην Ανταρκτική, ένα πλοίο που παραδόθηκε στους πάγους, ένας σπουδαίος ηγέτης και η ακαταμάχητη επιθυμία για επιβίωση είναι το βασικό πλαίσιο στο οποίο στήνει τον αφηγηματικό του ιστό ο Άλφρεντ Λάσινγκ στο βιβλίο του «Καρτερία, το απίστευτο ταξίδι του Σάκλετον στην Ανταρκτική» που κυκλοφορεί για πρώτη φορά στα ελληνικά από τις εκδόσεις Λαβύρινθος.

Ο Λάσινγκ παρουσιάζει την πραγματική ιστορία του ιστιοφόρου «Καρτερία» και του ηγέτη της αποστολής, Σάκλετον. Προσηλωμένος στα πραγματικά γεγονότα, καθηλώνει τον αναγνώστη και περιγράφει μια περιπέτεια, που όμοια της, θα μπορούσαμε να βρούμε μόνο στις ιστορίες ηρώων της ελληνικής μυθολογίας, όπου το αδύνατο είναι εφικτό και το απρόσιτο το ζητούμενο.

 Η αληθινή ιστορία

29 άνδρες εγκλωβίστηκαν μέσα σε ένα πλοίο, το οποίο παγιδεύτηκε, όταν πάγωσε γύρω του η θάλασσα.

Οι άνεμοι έπνεαν με 180 χιλιόμετρα την ώρα. Οι εξερευνητές γυμνάζονταν στον πάγο, παρατηρούσαν το πλοίο τους να συνθλίβεται σταδιακά από τον πάγο και έδιναν κουράγιο ο ένας στον άλλο. Έφαγαν ακόμη και τα σκυλιά της αποστολής για να επιβιώσουν, σε θερμοκρασίες αδιανόητες για το ανθρώπινο σώμα.

Συγκατοίκησαν με πιγκουίνους και φώκιες, ανέχθηκαν ο ένας τον άλλο και πολέμησαν, τόσο την πραγματική όσο και την ανθρώπινη φύση. Επέζησαν μέσα σε σωσίβιες λέμβους και πανηγύρισαν όταν μετά από 497 μέρες έπιασαν με τα χέρια τους βότσαλα και όχι πάγο.

Κατάφεραν να επιβιώσουν όλοι και να μη χάσουν ούτε έναν σύντροφο.

Το σχέδιο ήταν να διασχίσουν τα 3000 χιλιόμετρα της ανταρκτικής. Τελικά εξερεύνησαν τα ανθρώπινα όρια και ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο αντοχής, ηρωισμού και ομαδικού πνεύματος.

                    Το χρονικό 

Τον Αύγουστο του 1914, ο εξερευνητής Έρνεστ Σάκλετον επιβιβάστηκε στο ιστιοφόρο «Καρτερία» με πλήρωμα 27 ανδρών. Το σκάφος άνοιξε τα πανιά του και έπλευσε προς την αχαρτογράφητη ήπειρο με στόχο, ο Σάκλετον και οι συνεργάτες του, να διασχίσουν με τα πόδια την Ανταρκτική. Τον Ιανουάριο του 1915, μόλις μία ημέρα προτού το Καρτερία ρίξει άγκυρα, το θαλασσινό νερό πάγωσε και παγιδεύτηκε στη Θάλασσα του Γουέντελ.

Για δέκα μήνες, το πλοίο πάλευε με τους πάγους, ενώ ο Λάσινγκ το περιγράφει «σαν ένα ετοιμοθάνατο ζώο, παγιδευμένο από τεράστιες και ανελέητες δυνάμεις». Στα ημερολόγια του πληρώματος αναγράφονται οι μέρες και δίπλα δύο λέξεις, «ακόμα ακίνητοι».

Ο πάγος κάθε μέρα επεκτεινόταν και έσφιγγε στην αγκαλιά του πιο δυνατά το πλοίο.

Το πρωί της 21^ης Νοεμβρίου, η παγιδευμένη Καρτερία, που υποτίθεται ότι ήταν ειδικά σχεδιασμένη για να αντέχει τον πάγο, βούλιαξε μέσα σε δέκα λεπτά. Τα 27 μέλη του πληρώματος, ένας λαθρεπιβάτης και ο ηγέτης τους, έπρεπε πλέον να διασχίζουν περισσότερα από χίλια διακόσια μίλια.

Μέσα σε τρεις λέμβους, αγωνίσθηκαν σε φουρτουνιασμένες θάλασσες και τεράστιες παγονησίδες. Δημιουργούσαν καταυλισμούς πάγου και νοσταλγούσαν στιγμές από την πατρίδα. Καυγάδιζαν μεταξύ τους, κυνηγούσαν φώκιες και έγραφαν καθημερινά στα ημερολόγια τους.

Επιστολές αγάπης, λίστες με φαγητά και διαθήκες. Ο χρόνος και ο χώρος έπαιζαν τρομερά παιχνίδια με το μυαλό.

Πλεόν η αποστολή δεν είχε ως στόχο την εξερεύνηση αλλά την επιβίωση.

Στόχος του Σάκλετον ήταν να μετακινηθούν δυτικά προς τη Νήσο της Νότιας Γεωργίας, μια μικροσκοπική κουκίδα στεριάς μέσα σε έναν απέραντο ωκεανό. Έτσι, στις 24 Απριλίου, έπειτα από αρκετές περιπέτειες, μια μικρή ομάδα με αρχηγό τον Σάκλετον αποχαιρέτησε τους υπόλοιπους άνδρες και έπλευσε για το ταξίδι των 870 μιλιών μέχρι τη Νότια Γεωργία για να αναζητήσει βοήθεια.

Τον Μάιο του 1916, τρεις άνδρες που τα μαλλιά τους είχαν φθάσει στον ώμο και οι γενειάδες τους, είχαν κολλήσει από το αλάτι και το λίπος της φώκιας, βρώμικοι και ρακένδυτοι έφτασαν στη Νότια Γεωργία.

                                                                               Αποσπάσματα από το βιβλίο

Τα ημερολόγια του πληρώματος Καρτερία, «λερωμένα από τον καπνό των λαμπών που έκαιγαν με λίπος φάλαινας», ήταν ο βασικός οδηγός του Λάσινγκ.

Ο Έρνεστ Σάκλετον κι άλλα επιζώντα μέλη αφιέρωσαν ώρες και μέρες ολόκληρες σε μια σειρά συνεντεύξεων με τον Λάσινγκ για να αναδειχθεί, η πιο πιστή εικόνα των γεγονότων. Μέσα από τις μαρτυρίες, γράφτηκε το πιο ολοκληρωμένο βιβλίο για το ομηρικό ταξίδι του Σάκλετον:«Το πλοίο συνθλιβόταν. Όχι μέσα σε μια στιγμή, αλλά αργά και λίγο – λίγο. Δέκα εκατομμύρια τόνοι πάγου πίεζαν τα πλευρά του. Καθώς ξεψυχούσε, φώναζε με αγωνία. Τα πλαίσια και οι σανίδες του, τα τεράστια δοκάρια του…μούγκριζαν καθώς η θανάσιμη πίεση αυξανόταν και όταν τα πλάγια τοιχώματα δεν μπορούσαν να αντέξουν άλλο, έσπαγαν με ήχους που έμοιαζαν με κανονιοβολισμούς».

«Το μόνο που χρειάζεται ένας άνθρωπος για να είναι ευτυχισμένος είναι γεμάτο στομάχι και ζεστασιά».

«Στο κρύο που επικρατούσε τους βασάνιζαν τα μάτια τους που δάκρυζαν. Τα δάκρυα κυλούσαν στη μύτη και δημιουργούσαν στην άκρη της έναν παγοκρύσταλλο που αργά ή γρήγορα έπρεπε να τον σπάσουν. Όσο προσεκτικά κι αν το έκαναν, πάντοτε ένα κομματάκι δέρμα ξεκολλούσε μαζί του, αφήνοντας μια ανοιχτή πληγή στην άκρη της μύτης. Ενώ καθόμασταν εκεί, μουδιασμένοι, στρυμωγμένοι και βρεγμένοι, αναρωτιόμασταν πώς θα αντιμετωπίζαμε τον μήνα που είχαμε μπροστά μας…το ελάχιστο χρονικό διάστημα το οποίο θα μπορούσαμε να ελπίζουμε ότι θα μεσολαβούσε πριν έρθουν να μας σώσουν».

«Ο Γουέρσλεϊ έβαλε το χέρι κάτω από το πουλόβερ του και έβγαλε προσεκτικά τέσσερεις σκουριασμένες παραμάνες που κρατούσε σαν θησαυρό επί δύο σχεδόν χρόνια. Με αυτές έκαναν ότι μπορούσαν για να κλείσουν τα μεγαλύτερα σκισίματα των παντελονιών τους».

Ο Λάσινγκ διηγείται τη καθημερινή μάχη των ανδρών «δίχως ηρωισμούς ή δάκρυα παρανοϊκών που αγκαλιάζουν απελπισμένα βράχους». Ο αναγνώστης μπορεί να ζήσει μέσα από τη γλαφυρή διήγηση την αγωνία, το φόβο και την ελπίδα των “ναυαγών”.

Αν και ξεπέρασαν τα ανθρώπινα όρια, τελικά δεν είναι μυθικοί ήρωες αλλά κοινοί θνητοί. που άθελά τους βρέθηκαν κάτω από ακραίες καταστάσεις. Έπρεπε να παραδοθούν στο μοιραίο ή να παλέψουν και διάλεξαν το μονοπάτι της επιβίωσης.

Μέχρι το τέλος του βιβλίου, ο αναγνώστης του βιβλίου, «Καρτερία, το απίστευτο ταξίδι του Σάκλετον στην Ανταρκτική», συμμετέχει στο ταξίδι και μπορεί σχεδόν να δει τον πάγο να ραγίζει και να σπάει. Μπορεί να νιώσει το τσούξιμο από τον πάγο και να βιώσει το λυτρωτικό αίσθημα της σωτηρίας, μετά από μήνες, που η στοιχηματική απόδοση ήταν συντριπτικά εναντίον τους.

«Καρτερία, το απίστευτο ταξίδι του Σάκλετον στην Ανταρκτική», του Άλφρεντ Λάσινγκ, εκδόσεις Λαβύρινθος

Πηγή αρχικής εικόνας: Youtube

Διαβάστε στη ΜτΧ:  Τα άσπρα πλοία με τη μαύρη πλώρη που έστελναν είδη πρώτης ανάγκης στην κατοχική Ελλάδα. Ποιος ήταν ο σουηδός φιλέλληνας που εμπνεύστηκε την δημιουργία του «λευκού στόλου» κατά τη διάρκεια του πολέμου…

-Ross sea party. Η θρυλική εξερευνητική ομάδα της Ανταρκτικής που επιβίωσε για δύο χρόνια αποκομμένη στους πάγους…

–«Καρτερία», το πρώτο ατμόπλοιο που χρησιμοποιήθηκε σε πολεμικές επιχειρήσεις ήταν ελληνικό. Η νικηφόρα ναυμαχία στην Ιτέα και ο μαρτυρικός θάνατος του φιλέλληνα Άστιγξ…