Η ωραιότερη γυναίκα της Αναγέννησης που υπήρξε μούσα του Μποτιτσέλι. Η μορφή της είναι πασίγνωστη

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Βασική πηγή έμπνευσης των μεγάλων ζωγράφων της Αναγέννησης ήταν η γυναικεία ομορφιά. Η ωραιότερη γυναίκα της εποχής ήταν η Σιμονέτα Βεσπούτσι που έγινε γνωστή ως «η ωραία Σιμονέτα». Υπήρξε μούσα του Μποτιτσέλι και η μορφή της θεωρείται ότι εμφανίζεται στα πιο διάσημα έργα του. Όμως, η ίδια σήμερα είναι σχεδόν ξεχασμένη.

Η καλλονή από τη Γένοβα

Η Σιμονέτα Κατάνεο γεννήθηκε το 1453 στην περιοχή που είναι σήμερα η Λιγουρία και τότε τμήμα της Δημοκρατίας της Γένοβας. Πιθανότατα τόπος γέννησής της ήταν Γένοβα καθώς ήταν γόνος μίας από τις αριστοκρατικές οικογένειες της πόλης.

Το 1469 όταν η Σιμονέτα ήταν 16 ετών παντρεύτηκε τον Μάρκο Βεσπούτσι, ξάδερφο του εξερευνητή και χαρτογράφου Αμέριγκο Βεσπούτσι. Δεκαετίες αργότερα, μία ήπειρος θα ονομαστεί “Αμερική” προς τιμή του.

Ο Μάρκο ερωτεύθηκε κεραυνοβόλα τη Σιμονέτα όταν την είδε μία μέρα στην εκκλησία με τις γονείς της. Ζήτησε αμέσως να την παντρευτεί. Ήδη από τότε ξεχώριζε για την ομορφιά της σε σημείο να είναι γνωστή ως «η ωραία Σιμονέτα».

Ο Μάρκο Βεσπούτσι ήταν Γενοβέζος ευγενής εγκαταστημένος στη Φλωρεντία, με ισχυρές διασυνδέσεις με τους τραπεζίτες της και ειδικά τους Μεδίκους που κυβερνούσαν την πόλη. Οι γονείς της δέχθηκαν την πρόταση.

Έρωτες στη Φλωρεντία

Αποφασίστηκε ο γάμος να γίνει στη Φλωρεντία. Έτσι η Σιμονέτα άφησε τη Γένοβα και πήγε εκεί με τον μνηστήρα της.

Η εξαιρετική ομορφιά της προσέλκυσε αμέσως το ενδιαφέρον των ισχυρών ανδρών της πόλης. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και οι αδελφοί Μεδίκοι, Λαυρέντιος και Γκουλιάνο. Την εποχή εκείνη ο Λαυρέντιος Μεδίκος κυβερνούσε τη Φλωρεντία.

Μάλιστα, προκείμενου να προσεγγίσει τη Σιμονέτα, ο Λαυρέντιος κανόνισε ο γάμος της με τον Βεσπούτσι να γίνει στο παλάτι του και η γαμήλια δεξίωση σε μία από τις βίλες.

Γκουλιάνο Μεδίκος

Εκτός από τον Λαυρέντιο, και ο αδελφός του, Γκουλιάνο είχε ερωτευθεί παράφορα τη Σιμονέτα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1475 σε αγώνες ιπποτών που συμμετείχε ο Γκουλιάνο, είχε ως έμβλημά του την προσωπογραφία της ως Αθηνά ζωγραφισμένη από τον Μποτιτσέλι. Κάτω από αυτή υπήρχε η γαλλική επιγραφή «La Sans Pareille», που σημαίνει «Η απαράμιλλη».

Αν και δεν υπάρχουν αποδείξεις, είναι πολύ πιθανόν ότι η παντρεμένη Σιμονέτα υπήρξε ερωμένη του Γκουλιάνο και ίσως και του Λαυρέντιου. Όταν η Σιμονέτα πέθανε το 1476, μόλις 22 ετών, από φυματίωση ή χολέρα, ο Λαυρέντιος της αφιέρωσε μία ερωτική σονέτα όπου σημείωνε ότι έγινε αστέρι και φώτιζε τον ουρανό. Μετά το θάνατο της Σιμονέτα, ο Μάρκο παντρεύτηκε σχεδόν αμέσως μία άλλη γυναίκα κάτι που δείχνει ότι το ζευγάρι είχε αποξενωθεί.

Δύο χρόνια αργότερα, το 1478 ο Γκουλιάνο δολοφονήθηκε από τους πολιτικούς αντιπάλους των Μεδίκων την ώρα της λειτουργίας μέσα στο καθεδρικό ναό της Φλωρεντίας, το περίφημο “Ντουόμο της Φλωρεντίας”, Σάντα Μαρία ντε Φιόρε. Στη διάρκεια της επίθεσης, ο Λαυρέντιος τραυματίστηκε αλλά επέζησε και διατήρησε την εξουσία του.

“Μούσα” του Μποτιτσέλι

Η Σιμονέτα είχε φήμη εξαιρετικής ομορφιάς στη Φλωρεντία σε σημείο να θεωρείται ως η ωραιότερη γυναίκα της Αναγέννησης.

Η ομορφιά της ενέπνευσε ένα από τους μεγαλύτερους ζωγράφους της περιόδου, τον Σάντρο Μποτιτσέλι.

Λέγεται ότι ήταν και αυτός ένας από τους Φλωρεντινούς που είχαν ερωτοχτυπηθεί από τη Σιμονέτα. Ένας μύθος που μπορούμε να απορρίψουμε με βεβαιότητα είναι ότι η Σιμονέτα υπήρξε μοντέλο του Μποτιτσέλι. Καθώς ήταν αριστοκράτισσα, αυτό ήταν απίθανο να είχε συμβεί αφού την εποχή εκείνη τα μοντέλα των ζωγράφων ήταν πόρνες και περιθωριακές γυναίκες.

Για τον Σάντρο Μποτιτσέλι δείτε εδώ: Σάντρο Μποτιτσέλι. O καλλιτέχνης που ζωγράφισε νεκρούς τους συνωμότες των μεδίκων και δημιούργησε την πανέμορφη Αφροδίτη με τις περίεργες αναλογίες – ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ (mixanitouxronou.gr)

Ο Μποτιτσέλι μπορούσε βέβαια να είχε ζωγραφίσει προσωπογραφίες της Σιμονέτα. Εκτός από το έμβλημα του Γκουλιάνο που ήταν προσωπογραφία της, και είναι σήμερα χαμένο, ο Μποτιτσέλι τη ζωγράφισε σε πολλά διάσημα έργα.

Έργα με τη Σιμονέτα

Υπάρχει διχογνωμία στους ιστορικούς της τέχνης για το ποια είναι αυτά τα έργα. Πολλοί θεωρούν ότι η Σιμονέτα μπορεί να είναι ακόμη και η Αφροδίτη στο πιο περίφημο έργο του Μποτιτσέλι «Γέννηση της Αφροδίτης». Ο Μποτιτσέλι ολοκλήρωσε τον πίνακα αυτό γύρω στο 1486, μια δεκαετία μετά το θάνατο της Σιμονέτα.

Άλλα έργα του που μπορεί να απεικονίζουν τη Σιμονέτα, είναι διάφορα πορτραίτα γυναικών και αλληγορικές ή μυθολογικές μορφές σε μεγάλους πίνακες του Μποτιτσέλι με πολλές μορφές.