Η μυστική γλώσσα των μελισσών είναι ο χορός! Πώς εντοπίζουν το νέκταρ και ειδοποιούν το υπόλοιπο σμήνος. Η ανακάλυψη από τον βραβευμένο με Νόμπελ επιστήμονα

Η ανακάλυψη της μυστικής γλώσσας των μελισσών ανακαλύφθηκε τυχαία από έναν επιστήμονα που τις παρακολουθούσε να χορεύουν.

Ο Καρλ φομ Φρις, το 1923 αγνοούσε τις πολιτικές εξελίξεις της Γερμανίας και μελετούσε κάτι που θεωρούσε πολύ πιο ενδιαφέρον. Ο Φρις ερευνούσε πως εντοπίζουν οι μέλισσες τα άνθη που έχουν νέκταρ. Αρχικά θεωρούσε ότι τα εντόπιζαν από την οσμή.

Όμως μετά από χρόνια εξονυχιστικών ερευνών, έφτασε σε ένα εντυπωσιακό συμπέρασμα. Οι μέλισσες όταν βρίσκουν το νέκταρ ενημερώνουν για την απόσταση και τη θέση όπου βρίσκεται, χορεύοντας. Στην πραγματικότητα είναι σαν να χορεύουν με σπρωξίματα: η μέλισσα επιστρέφει στην κυψέλη, βουτάει πάνω στο πλήθος των άλλων μελισσών στην είσοδο και τις σπρώχνει διαγράφοντας μερικούς κύκλους. Οι κινήσεις που εκτελεί η μέλισσα προσφέρουν στις άλλες μέλισσες ακριβείς πληροφορίες για το πως να βρουν το νέκταρ.

Η εκπληκτική ανακάλυψη του Φρις ότι οι μέλισσες έχουν τη δική τους χορευτική γλώσσα προκάλεσε νέο ενδιαφέρον για την ηθολογία, τη μελέτη των ζώων στο φυσικό τους περιβάλλον. Πενήντα χρόνια αργότερα του απέφερε εξ ημισείας το βραβείο Νόμπελ του 1973 για την Ιατρική.

Ακόμη και μετά τη βράβευση του Φρις με το βραβείο Νόμπελ, ορισμένοι επιστήμονες συνέχισαν να αμφισβητούν την υπόθεση του. Το επιχείρημα τους ήταν πως είναι δυνατόν να κοινοποιούν οι μέλισσες τόσα δεδομένα με τον χορό και ότι πρέπει να παίζει ρόλο και η οσμή. Ερευνητές στη Βρετανία όμως τοποθέτησαν μικροσκοπικούς ραδιοπομπούς σε μέλισσες και χρησιμοποίησαν άοσμο “νέκταρ”. Έτσι απέδειξαν πραγματικά, ότι οι μέλισσες επικοινωνούν με τον χορό τους.

Μία μέλισσα που έχει ανακαλύψει νέκταρ εκτελεί δύο βασικούς χορούς για να κοινοποιήσει την απόσταση και την κατεύθυνση: τον “κυκλικό χορό” και τον “λικνιστό χορό”. Οι άλλες μέλισσες προσπαθούν να ακουμπήσουν τη χορεύτρια έτσι ώστε με τα λόγια του Φρις, “η ίδια η χορεύτρια με τις τρελές περιστροφικές κινήσεις της μοιάζει να έχει από πάνω της μία συνεχή ουρά, σαν του κομήτη από μέλισσες”. Πειράματα έχουν δείξει ότι οι μέλισσες προσανατολίζονται με τον Ήλιο και ότι τα στοιχεία πτήσης που κοινοποιούν παίρνουν υπόψη την ταχύτητα του ανέμου και την κατεύθυνση του.

Πηγή: Συναρπαστικές επιστημονικές ιστορίες που δεν ειπώθηκαν ποτέ, του Rick Beyer, εκδόσεις Kλειδάριθμος.

Διαβάστε ακόμη στη “ΜτΧ”: Οι φονικές μέλισσες που πολέμησαν και εξόντωσαν μεγάλους στρατούς. Ποιοι στρατοί πετούσαν από τους καταπέλτες κυψέλες εναντίον των αντιπάλων τους, με αποτέλεσμα να μειωθεί ο αριθμός των μελισσών στην Ευρώπη