«Η μνήμη και η πόλις»: 40+1 δημόσιες ιστορίες. Η παρουσίαση του νέου βιβλίου του Χάρη Αθανασιάδη

Την Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου στις 7 μ.μ. παρουσιάζεται το νέο βιβλίο του καθηγητή Χάρη Αθανασιάδη, «Η μνήμη και η πόλις» στο καφέ «Ολυμπιάς», Αθηνάς 57 (6ος όροφος).

40+1 ιστορίες από και για όλη την Ελλάδα. Από τη ζωή στην «αρχόντισσα των Κυκλάδων», την Ερμούπολη του 1900 στην προσφυγιά των Σμυρνιωτών.

Και από τη δικτατορία του Μεταξά στη Χούντα του Παπαδόπουλου και την εξέγερση του Πολυτεχνείου.

Η μνήμη του τίτλου είναι η συλλογική μας μνήμη ή, ακριβέστερα, οι συλλογικές μας μνήμες. Αυτές που μοιραζόμαστε όλοι και όλες, ή έστω πολλοί και πολλές, επειδή περάσαμε από τα ίδια μαθητικά θρανία, επειδή περπατήσαμε στους ίδιους πραγματικούς και πνευματικούς δρόμους.

Οι μνήμες παραμένουν συλλογικές παρότι εκφράζονται ως ατομικές, από συγκεκριμένους κάθε φορά ανθρώπους. Όσο κι αν οι διακριτές πορείες μας φαντάζουν μοναδικές κι ανεπανάληπτες, δεν παύουν να ξετυλίγονται στο κανάλι που χάραξαν και όρισαν τα πιο κρίσιμα απ’ όσα είχαν συμβεί προτού οι ίδιοι εισέλθουμε στη σκηνή και τα πιο σημαντικά από όσα συνέβαιναν στην εποχή μας.

Η πόλις του τίτλου είναι ασφαλώς η κάθε πραγματική πόλη που κουβαλάει τα ίχνη και τα σημάδια που άφησε πάνω της το παρελθόν: τα ηθελημένα σαν τους αδριάντες και τα οδωνύμια ή τα αθέλητα σαν τα εγκαταλελειμμένα κτίρια και τα ανθεκτικά τοπωνύμια.

Η πόλις υπάρχει μέσα από τις αντιφάσεις και τις αντιθέσεις της, περιέχει τις κοινωνικές συγκρούσεις, τις πολλαπλές ταυτότητες, τον πληθυντικό και αναστοχαστικό λόγο, αντέχει τους συμβολικούς και μνημονικούς πολέμους, κάποτε τρέφεται και ανανεώνεται από όλα αυτά.

Τέλος, οι ιστορίες είναι όπως ο υπότιτλος τις ορίζει: δημόσιες. Όχι μόνο διότι θέλουν να είναι εύληπτες και ελκυστικές, έτσι που ν’ απευθύνονται σε ένα ευρύ κοινό, μα επίσης διότι αναμετριούνται με τις συλλογικές μας μνήμες όπως αυτές διαχέονται στη δημόσια σφαίρα:

Ποια από τα ίχνη του παρελθόντος αναδείχθηκαν σε σύμβολα, ποια ανασύρουμε από τη σκόνη του χρόνου, ποια αφέθηκαν οριστικά στη λήθη και γιατί;

Τι γίνεται με τις δύσκολες, τις επώδυνες, τις διαιρεμένες και διαιρετικές μνήμες; Πως εξηγείται η αντοχή τους και πως επηρεάζουν τις αντοχές και τους προσανατολισμούς μας;