Οι μάσκες που φορούν οι γυναίκες στο νότιο Ιράν, έχουν ακόμα και μουστάκι. Μια ασυνήθιστη παράδοση που αντέχει στο χρόνο. Γιατί δεν επικράτησε η παραδοσιακή μαντίλα

Αν και η παραδοσιακή μαύρη μαντίλα είναι εκείνη που συνηθίζεται στην ενδυμασία των γυναικών στο Ιράν, στις νότιες περιοχές της χώρας κάποιες γυναίκες φορούν μάσκες. Αρχίζουν να τις φορούν από την ηλικία των 9 ετών και δεν τις βγάζουν με τίποτα μπροστά στους ξένους.

Οι παραδοσιακές μάσκες ονομάζονται “boregheh” και φοριούνται από τις γυναίκες της περιοχής του Ορμοζγκάν στο νότιο Ιράν αλλά και σε κάποια νησιά. Οι κάτοικοι ονομάζονται Μπαντάρι, που σημαίνει άνθρωποι του λιμανιού.

Η περιοχή εξαιτίας της τοποθεσίας της, αποτελεί εμπορικό κέντρο και έτσι υπάρχουν επιρροές από διαφορετικούς πολιτισμούς, όπως της Ινδίας,  ορισμένων αραβικών κρατών και περιοχών της Αφρικής.

Λέγεται πως η παράδοση ξεκίνησε από τα παιδιά που τις φορούσαν σε διάφορες εκδηλώσεις, πριν μπουν στην εφηβεία.

Άλλοι υποστηρίζουν ότι οι γυναίκες ξεκίνησαν να φορούν τις μάσκες κατά τη διάρκεια της πορτογαλικής κυριαρχίας της περιοχής, στον πόλεμο μεταξύ Πορτογαλίας και Περσίας που διήρκεσε από το 1507 μέχρι το 1622. Ο λόγος ήταν για να προστατευτούν από τους δουλέμπορους.

Στο νησί Κεσίμ οι γυναίκες συνηθίζουν να φορούν μάσκες, το κάτω μέρος των οποίων μοιάζει με μουστάκι. Λέγεται ότι τις πρωτοέφτιαξαν πολλούς αιώνες πριν, για να φαίνονται πιο δυνατές και σοβαρές και να τις μπερδεύουν οι εισβολείς του νησιού με άνδρες.

Τα σχέδια είναι πολλά και διαφέρουν ανά περιοχή. Συνήθως μαύρες μάσκες φοράνε τα παιδιά, πορτοκαλί οι αρραβωνιασμένες και κόκκινες οι παντρεμένες.

Οι μάσκες αυτές, που έχουν πολλά σχέδια, θεωρούνται πλέον έργα τέχνης. Φτιάχνονται με διάφορα υφάσματα, ακόμα και με δέρμα και στολίζονται με κεντήματα ή πούλιες. Οι χρυσές μάσκες, σε πολλές περιπτώσεις, δείχνουν την καλή οικονομική κατάσταση του κατόχου τους.

Αποτελούν σύμβολο θρησκείας και κουλτούρας, αλλά και της σεμνότητας των γυναικών.

Εκείνες υποστηρίζουν ότι η μάσκα τις προστατεύει από τις ακτίνες του ηλίου και έτσι δε μαυρίζουν. Οι άντρες της περιοχής προτιμούν τα πιο χλωμά δέρματα.

Οι μάσκες δεν εμποδίζουν την κοινωνική ζωή των γυναικών, ούτε την επικοινωνία με τους άνδρες. Παρόλα αυτά, δεν επιτρέπεται να τις βγάλουν μπροστά σε ξένους.

Για να τις τραβήξει κάποιος φωτογραφία πρέπει να ζητήσει την άδειά τους, διαφορετικά θεωρείται προσβολή.

Πλέον, δεν ακολουθούν όλες την παράδοση. Πολλές γυναίκες, κυρίως της νέας γενιάς, επιλέγουν να μην τις φοράνε, αλλά τις παίρνουν μαζί τους σε περίπτωση που χρειαστεί να τις βάλουν.

Άλλες γυναίκες καλύπτουν το πρόσωπό τους με το κλασικό μαύρο ύφασμα που φοράνε οι περισσότερες γυναίκες στο Ιράν, το niqab, διότι είναι φτηνότερο.

Στο Μινάμπ η μάσκα είναι υποχρεωτική κυρίως μεταξύ των Μπαλούτς, μίας πιο συντηρητικής ομάδας κατοίκων, στους οποίους επιτρέπεται και η πολυγαμία.

Η πρώτη γυναίκα που τόλμησε να μη βάλει τη μάσκα απομονώθηκε κοινωνικά επί 10 χρόνια. Η Ζινάτ από το νησί Κεσίμ, όταν γύρισε από τις σπουδές της στη Φαρμακευτική, αποφάσισε να μη φοράει μάσκα. Οι υπόλοιποι κάτοικοι για μεγάλο διάστημα την πλησίαζαν μόνο όταν χρειάζονταν ιατρική βοήθεια.

Οι φωτογραφίες είναι από το αρχείο του Eric Lafforgue.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πολύχρωμα μίνι, τολμηρά ντεκολτέ, βαμμένα μαλλιά και έντονο μακιγιάζ. Πως ήταν οι γυναίκες στο Ιράν πριν την επανάσταση του 1979. Μέσα σε λίγες ώρες άλλαξαν τα πάντα στη «μόδα»