Στις 12 Οκτωβρίου 1944 οι τελευταίοι Γερμανοί αποχωρούν από την Αθήνα. Πριν απ’ αυτό, ο πτέραρχος Φέλμυ έχει φροντίσει να κηρύξει την πρωτεύουσα «ανοχύρωτη πόλη», αποφεύγοντας, κατόπιν συμφωνίας με την ελληνική κυβέρνηση της Μέσης Ανατολής, να καταστρέψει ζωτικές εγκαταστάσεις, όπως σχεδίαζαν οι υπηρεσίες ασφαλείας των SS.
Η κήρυξη της «ανοχύρωτης πόλης» όμως δεν αφορούσε τον Πειραιά, ύστερα από απαίτηση του Συμμαχικού Στρατηγείου για άνευ όρων παράδοση των Γερμανών. Ως εκ τούτου, ο επιτελάρχης της Στρατιωτικής Διοίκησης Αθηνών Παυσανίας Κατσώτας (υπηρεσία η οποία είχε συγκροτηθεί στην Αθήνα προκειμένου να φροντίσει την ασφάλεια μετά τη γερμανική αποχώρηση), Βρετανοί σύνδεσμοι και η διοίκηση του 6ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ (Νίκανδρος Κεπέσης-Σωτήρης Κύβελος) προσπάθησαν να προστατεύσουν τις βασικές υποδομές της πρωτεύουσας που βρίσκονταν στον Πειραιά.
Το απόγευμα της 12ης Οκτωβρίου η γερμανική φρουρά της Ηλεκτρικής Εταιρείας Αθηνών Πειραιώς (ΗΕΑΠ) παρέδωσε τις εγκαταστάσεις στο Ι/6 Τάγμα του ΕΛΑΣ και αποχώρησε. Το επόμενο πρωί όμως 13 Οκτωβρίου 1944, οι Γερμανοί ανατίναξαν τις εγκαταστάσεις υγρών καυσίμων της Shell στο Πέραμα. Λίγο αργότερα η φρουρά του εργοστασίου (60 άνδρες) επέστρεψε σε αυτό, προκειμένου να το καταστρέψει.
Αφίσα με θέμα τη μάχη της Ηλεκτρικής. Οι Γερμανοί νικήθηκαν, με απώλειες 11 νεκρούς, 21 τραυματίες και 24 αιχμαλώτους.
Με την εμφάνισή της κινητοποιήθηκαν οι τέσσερις λόχοι του Ι Τάγματος και του ΙΙ Τάγματος Κοκκινιάς.
Οι επιτιθέμενοι Γερμανοί βρέθηκαν σε κλοιό. Ήταν όμως πάνοπλοι και αποφασισμένοι. Ξέσπασε σκληρή μάχη. Σε βοήθεια των ανταρτών έσπευσαν οπλισμένοι εργάτες του εργοστασίου, καθώς και ο 3ος Λόχος του Τάγματος Διαβιβάσεων της Στρατιωτικής Διοίκησης Αθηνών.
Την ίδια ώρα, μέλη του ΕΑΜ έκοβαν τηλεφωνικούς στύλους, προκειμένου να θέσουν εμπόδια στους Γερμανούς. Παράλληλα καλούσαν τους κατοίκους του Κερατσινίου να σπεύσουν σε βοήθεια. Η ανταπόκριση των τελευταίων ήταν συγκινητική.
Οι Γερμανοί δέχονταν πυρά και…πέτρες ακόμη και από δωδεκάχρονα παιδιά.
Ο έφεδρος αξιωματικός του Τάγματος Διαβιβάσεων Βενιζέλος Αποστολίδης, βετεράνος της Αλβανίας, προκάλεσε τον θαυμασμό όλων με το θάρρος του.
Τελικά, μετά από πέντε ώρες σφοδρών συμπλοκών, κατά τις οποίες οι Έλληνες έκαναν εκτεταμένη χρήση χειροβομβίδων, οι Γερμανοί αποχώρησαν. Οι απώλειές τους ήταν βαρύτατες: 11 νεκροί και 24 αιχμάλωτοι.
Χάρη στη μάχη σώθηκε ο ηλεκτροφωτισμός της πρωτεύουσας. Ο ταξίαρχος Κατσώτας καθώς και οι Βρετανοί συνεχάρησαν τη διοίκηση του 6ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ. Δυστυχώς, λίγες εβδομάδες αργότερα οι υπερασπιστές της βρέθηκαν σε αντίπαλα στρατόπεδα.
Οι 11 Έλληνες που έχασαν τη ζωή τους υπερασπιζόμενοι το νευραλγικό εργοστάσιο της «Ηλεκτρικής» ήταν οι εξής:
▶ Αντώνης Καλαποθάκος (εργάτης της Ηλεκτρικής και γραμματέας της εργοστασιακής οργάνωσης του ΕΑΜ),
▶ Νίκος Γεωργιάδης (εργάτης της Ηλεκτρικής),
▶ Δημήτρης Μαργαρώνης,
▶ Ιωάννης Ηλιόπουλος,
▶ Παναγιώτης Κοσμίδης,
▶ Γρηγόρης Μεγκίσογλου,
▶ Συρ. Παπάζογλου,
▶ Γιώργος Γιόρδας,
▶ Ανδρέας Κούνουπας,
▶ Παναγιώτης Μαυρομμάτης,
▶ Ακρίτας Τοροσιάδης.
Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Ο ηρωικός πατέρας του Βέγγου. Απέτρεψε την ανατίναξη του ηλεκτρικού εργοστασίου από τους Γερμανούς και απολύθηκε επειδή ήταν αριστερός
Ακολουθήστε την mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr