Η ιστορική νησίδα του Μεσολογγίου που υπήρξε ορμητήριο του ναυτικού. Εκεί αποβιβάστηκε ο Λόρδος Βύρων. Δείτε από ψηλά (drone)

Στον Άγιο Σώστη, μια ακατοίκητη και μακρόστενη νησίδα στα ανοιχτά της λιμνοθάλασσας του Μεσολογγίου, στην οποία πάτησε το πόδι του ο Λόρδος Βύρων, στέκει ένας επιβλητικός φάρος που αριθμεί πάνω από ενάμιση αιώνα “ζωής”.

Ο λιθόκτιστος φάρος ύψους 11 μέτρων πρωτολειτούργησε το 1859 και, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, παρέμεινε κλειστός. Όπως και κάθε φάρος, έτσι κι αυτός στον Άγιο Σώστη διέθετε σπίτι για τον εκάστοτε φαροφύλακα, το οποίο σήμερα είναι εγκαταλελειμμένο.

Το 1954, στα πλαίσια ανασυγκρότησης του Φαρικού Δικτύου, ο φάρος επαναλειτούργησε ως επιτηρούμενος με πηγή ενέργειας το πετρέλαιο. Το 1986 αντικαταστάθηκαν τα μηχανήματα πετρελαίου, για να λειτουργήσει ως αυτόματος ηλιακός, και από το 2001 έχει ανακηρυχθεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο.

Σε μικρή απόσταση από το φάρο βρίσκονται τα απομεινάρια παλιού τελωνείου και ένα μικρό εκκλησάκι αφιερωμένο στον Άγιο Σώστη, που γιορτάζει κάθε 7η Σεπτεμβρίου. Από αυτό προήλθε και η ονομασία της νησίδας, η οποία λειτουργεί ως φυσικός κυματοθραύστης της λιμνοθάλασσας του Μεσολογγίου, διαχωρίζοντάς τη από τον Πατραϊκό Κόλπο.

Δείτε το φάρο και το εκκλησάκι του Αγίου Σώστη στο Μεσολόγγι μέσα από το βίντεο drone του συνεργάτη μας, Βασίλη Κωσταρέλλου (KDrone Hellas):

Ο Άγιος Σώστης την εποχή του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα

Στις 4 Ιανουαρίου 1824, ο Άγγλος ποιητής και φιλέλληνας, Λόρδος Βύρων αποβιβάστηκε στον Άγιο Σώστη, κατευθυνόμενος προς το Μεσολόγγι. Το ταξίδι του με αφετηρία την Κεφαλλονιά υπήρξε περιπετειώδες.

Ναύλωσε δύο πλοία, για να μεταφέρει προσωπικό και εφόδια, αλλά όταν έφτασε στον Πατραϊκό Κόλπο, έπεσε πάνω στον αποκλεισμό που εφάρμοζε ο οθωμανικός στόλος. Μετ’ εμποδίων έφτασε τελικά στον προορισμό του.

Η υποδοχή που του επεφύλασσαν οι Έλληνες ήταν θριαμβευτική και έχει αποτυπωθεί από τον Θεόδωρο Βρυζάκη στο διάσημο πίνακα ζωγραφικής με τίτλο “Η υποδοχή του Λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι” (1861).

Το ορμητήριο του ναυτικού

Στις 10 Ιανουαρίου 1826, η νησίδα του Αγίου Σώστη αποτέλεσε το επίκεντρο μίας ναυμαχίας μεταξύ του ελλιμενισμένου Ελληνικού στόλου με ναύαρχο τον Ανδρέα Μιαούλη και των Οθωμανών, η οποία έληξε με νίκη των Ελλήνων.

Επιπρόσθετα, το 1827, ο Άγιος Σώστης έγινε το ορμητήριο του Άγγλου αξιωματικού του πολεμικού ναυτικού, Φραγκίσκου Άστιγγος εναντίον των Οθωμανών, οι οποίοι το 1826 κατέλαβαν την απέναντι νησίδα με το όνομα Βασιλάδι.

Ο Άστιγξ υπήρξε ο άνθρωπος που διέθεσε σημαντικό μέρος της περιουσίας του για τη ναυπήγηση του ιστορικού πλοίου “Καρτερία“ και, το Δεκέμβριο του 1827, πέτυχε την ανατίναξη της τουρκικής πυριτιδαποθήκης στο Βασιλάδι.

Το Μάιο του 1828, ο Άγγλος αξιωματικός τραυματίστηκε σοβαρά, κατά την επιχείρηση εναντίον των τουρκικών δυνάμεων του Μεσολογγίου και του Αιτωλικού, και, ένα μήνα μετά, πέθανε από τέτανο στο λοιμοκαθαρτήριο Ζακύνθου.

Εκτός από τον Άγιο Σώστη και το Βασιλάδι, υπήρξαν κι άλλες νησίδες στη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου που όχι μόνο αποτέλεσαν στρατηγικής σημασίας κομμάτια της οχύρωσης της πολιορκούμενης πόλης, αλλά και μετατράπηκαν σε πεδία σκληρών ελληνοοθωμανικών μαχών.

Τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η νησίδα Ντολμάς, την οποία υπερασπίστηκαν ηρωικά 300 άνδρες του στρατηγού Γρηγόρη Λιακατά, και η νησίδα Κλείσοβα, όπου 131 Έλληνες κατατρόπωσαν 6.000 επιτιθέμενους της στρατιάς του Ιμπραήμ Πασά.

Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: Βασίλης Κωσταρέλλος (KDrone Hellas)