Η ιστορία της σχολής Ευελπίδων στη Μηχανή του Χρόνου. Το όραμα του Καποδίστρια και η συμβολή της στην ανοικοδόμηση της Ελλάδας. Νέα εκπομπή

Η εκπομπή καταγράφει το όραμα του κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, να ιδρύσει ένα στρατιωτικό σχολείο, στο οποίο θα εκπαιδεύονταν ελληνόπουλα ως μελλοντικοί αξιωματικοί του τακτικού στρατού. Ήταν το Κεντρικό Πολεμικό Σχολείο που λειτούργησε αρχικά στο Ναύπλιο το 1828 και οι μαθητές του ονομάστηκαν Ευέλπιδες.

Παρά τις εκκλήσεις του κυβερνήτη προς τους οπλαρχηγούς να στείλουν τα παιδιά τους στο Σχολείο, αυτοί αρνήθηκαν. Στο κάλεσμά του όμως ανταποκρίθηκαν μόνο οι «καλές οικογένειες» της εποχής που  προέρχονταν από τα Επτάνησα ή από χώρες του εξωτερικού.

Στο Κεντρικό Πολεμικό Σχολείο που άνοιξε τις πύλες του σε έναν παλιό τούρκικο στρατώνα με ξένο διοικητή, φοίτησαν αρχικά μερικές δεκάδες ευέλπιδες διάφορων ηλικιών και μορφωτικού επιπέδου. Έτσι μοιραία το πρώτο εκπαιδευτικό πρόγραμμα απέτυχε και σχεδιάστηκε από την αρχή με νέο ξένο διοικητή. Τελικά, λίγο πριν από τη δολοφονία του κυβερνήτη ορκίστηκαν οι πρώτοι αξιωματικοί στους οποίους ο Καποδίστριας φόρεσε τις επωμίδες.

Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Όθωνα, το σχολείο μετονομάστηκε σε σχολή Ευελπίδων και μετεγκαταστάθηκε στο ορφανοτροφείο της  Αίγινας.

Η εκπομπή εξιστορεί το νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που εφαρμόστηκε από τους Βαυαρούς, για την καλύτερη κατάρτιση των μελλοντικών αξιωματικών. Αυτό μπορούσαν όμως να το παρακολουθήσουν μόνο οι νέοι εύπορων οικογενειών καθώς τα δίδακτρα ήταν πολύ υψηλά. Συχνές ήταν επίσης και οι παρεμβάσεις του Βασιλιά στη Σχολή καθώς είχε τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο τόσο για την εισαγωγή νέων μαθητών, όσο και για το ύψος των διδάκτρων που θα πλήρωναν.

Η Σχολή μεταφέρθηκε εκ νέου στον Πειραιά το 1837, προκειμένου σε αυτή να εκπαιδεύονταν και οι ναυτικοί δόκιμοι που θα στελέχωναν τον ελληνικό στόλο.

Η «Μηχανή του Χρόνου»  καταγράφει τις αλλαγές που έκανε στη Σχολή ο πρώτος έλληνας διοικητής Σπυρομήλιος, που εφάρμοσε αυστηρή πειθαρχία και γραπτές εισαγωγικές εξετάσεις.

Σημαντικός σταθμός στη λειτουργία της Σχολής ήταν η ανταρσία των φοιτητών εναντίον του διοικητή Γεωργίου Καρατζά το 1847, που είχε ως αποτέλεσμα την αποβολή μαθητών και το προσωρινό κλείσιμο της ακαδημίας.

Για δεκαετίες όμως οι ευέλπιδες που αποφοιτούσαν δεν πολεμούσαν. Λόγω της τεχνολογικής εκπαίδευσης που είχαν, αναλάμβαναν κυρίως μεγάλα τεχνικά έργα της χώρας, όπως γέφυρες, δρόμους, κτήρια ή πάρκα. Ήταν οι στρατιωτικοί μηχανικοί που συνέβαλαν καθοριστικά στην ανοικοδόμηση της Ελλάδας, μέχρις ότου κατασκευαστεί και λειτουργήσει το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο. Όταν το ΕΜΠ έγινε ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα για να ξεχωρίζουν οι απόφοιτοί του  από τους στρατιωτικούς, ονομάστηκαν πολιτικοί μηχανικοί, ονομασία που τη διατηρούν μέχρι σήμερα.

Η εκπομπή καταγράφει επίσης τη δράση του Πάνου Κολοκοτρώνη, γιου του Θεόδωρου, που ανέλαβε τη διοίκηση της Ευελπίδων επί κυβερνήσεως Χαριλάου Τρικούπη και προετοίμασε τους αξιωματικούς που διέπρεψαν στους Βαλκανικούς Πολέμους.

Το πρώτο μέρος του αφιερώματος της Μηχανής του Χρόνου ολοκληρώνεται με την ιστορία του νέου κτηρίου της Σχολής Ευελπίδων, που χτίστηκε στο Πεδίον του Άρεως, μετά από δωρεά του Γεωργίου Αβέρωφ.

Στην εκπομπή μιλούν ο Υποστράτηγος – Διοικητής Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων Χαράλαμπος Λαλούσης, ο καθηγητής Στρατιωτικής Ιστορίας Σ.Σ.Ε Δρ. Ανδρέας Καστάνης, ο Κοσμήτορας Σ.Σ.ε Νικόλαος Δάρας, ο διδάκτωρ Ιστορίας Σ.Σ.Ε Δημήτριος Μαλέσης, ο δημοσιογράφος Λεωνίδας Μπλαβέρης, ο ιστορικός Νίκος Γιαννόπουλος, ο Λέκτορας της Σ.Σ.Ε Νικόλαος Τόμπρος και οι Ευέλπιδες 4^ης Τάξης Αρχιλοχίας Αναστάσιος Χούπης και Δεκανέας Ολυμπία Χριστίνα Ντάλιου.