Η ημίγυμνη εμφάνιση της Cher στο ιστορικό θωρηκτό Μιζούρι, ήταν η απάντηση του ναυτικού στο Top Gun. Αποδείχθηκε φιάσκο

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, η προσέλκυση εθελοντών στο Αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό είχε μειωθεί σημαντικά, συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια. Οι ιθύνοντες του σώματος κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι παραδοσιακοί τρόποι στρατολόγησης, μέσω διαφημίσεων στα ΜΜΕ και παρουσιάσεων στελεχών στα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ήταν πλέον παρωχημένοι.

«Τοπ Γκαν»

Έπρεπε να βρεθεί ένας τρόπος για να απευθυνθεί στην αμερικανική νεολαία και να πείσει ότι μια καριέρα στο πολεμικό ναυτικό είναι ελκυστική.

Ένας κλάδος του Αμερικανικό Πολεμικού Ναυτικού, η Αεροπορία,  το είχε καταφέρει το 1986, με το «Τοπ Γκαν». Η ταινία που είχε σαν δόλωμα στο σενάριο, τους καλύτερους πιλότους της Αμερικανικής Ναυτικής Αεροπορίας είχε εξαιρετική επιτυχία.

Το 1987 ανέβηκε κατακόρυφα ο αριθμός των υποψήφιων πιλότων της Αεροπορίας Ναυτικού, αλλά και της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ.

Μία «φαεινή» ιδέα

Έτσι, οι υπεύθυνοι των δημοσίων σχέσεων  του Πολεμικού Ναυτικού έψαξαν να βρουν ένα παρόμοιο τρόπο για να κάνουν ελκυστική στη νεολαία της χώρας τους την υπηρεσία και στα πολεμικά πλοία.

Αυτό που σκέφθηκαν δεν ήταν άλλη μία υπερπαραγωγή του Χόλυγουντ, σαν το «Τοπ Γκαν», αλλά ένα εντυπωσιακό βιντεοκλίπ που θα έπαιζε συνέχεια στο MTV. Σε μία εποχή που δεν υπήρχε ακόμη το διαδίκτυο, το μουσικό κανάλι ήταν το μέσο όπου μεγάλο μέρος της νεολαίας περνούσε την ώρα του.

Τα γυρίσματα θα γίνονταν σ’ ένα πολεμικό πλοίο, και σε αυτά θα συμμετείχαν και στελέχη του ναυτικού.

Η Cher

Η τραγουδίστρια, τραγουδοποιός και ηθοποιός Cher ήταν πολύ δημοφιλής. Είχε κάνει μεγάλες κινηματογραφικές και μουσικές επιτυχίες. Μάλιστα, τη δεκαετία του 1980 είχε κερδίσει δύο βραβεία Όσκαρ: το 1984 Β΄ Γυναικείου Ρόλου και το 1988 Α΄ Γυναικείου Ρόλου. Επίσης, ήταν γνωστή και ως η “Βασίλισα της Ποπ”.

Το 1989 η Cher κυκλοφόρησε το τραγούδι της «If I Could Turn Time Back Time» (“Αν μπορούσα να γυρίσω πίσω τον χρόνο“) που είχε γίνει σουξέ σχεδόν αμέσως, δίχως καν να έχει γυρίσει βιντεοκλίπ για να το προωθήσει. Εκείνη τη χρονιά ήταν το τρίτο πιο δημοφιλές τραγούδι ποπ στις ΗΠΑ. Επίσης, ήταν στα 10 καλύτερα τραγούδια σε πολλές άλλες χώρες.

Οι υπεύθυνοι των δημοσίων σχέσεων του αμερικανικού ναυτικού σκέφθηκαν ότι μπορούσαν να εκμεταλλευτούν το γεγονός ότι η Cher δεν είχε γυρίσει ακόμη βιντεοκλίπ του τραγουδιού.

Έτσι έγινε μία πρώτη προσέγγιση με τους μάνατζερ της Cher. Αυτοί δήλωσαν ότι η ιδέα την είχε ενθουσιάσει. Ανέμενε την επίσημη πρόσκληση για να γυρίσει το βιντεοκλίπ.

Ο ενθουσιασμός των ναυάρχων

Η ιδέα έφθασε μέχρι και την ηγεσία του Αμερικανικού Ναυτικού, με την επισήμανση ότι η Cher ήταν πρόθυμη να γυρίσει το βιντεοκλίπ του τελευταίου σουξέ της σ’ ένα πολεμικό πλοίο. Οι ναύαρχοι χάρηκαν και έδωσαν την έγκρισή τους. Όχι μόνο γιατί η Cher ήταν διάσημη και δημοφιλής.

Η 43χρόνη τραγουδίστρια είχε κάνει τις πρώτες της επιτυχίες στη δεκαετία του 1960. Έτσι, τα υψηλόβαθμα στελέχη του αμερικανικού ναυτικού γνώριζαν τη Cher από τότε που ήταν νέοι. Μέσα στον ενθουσιασμό τους αποφάσισαν να γίνει το βιντεοκλίπ με τη συμμετοχή ολόκληρου του πληρώματος ενός πολεμικού πλοίου, αντί για 2-3 ναύτες όπως ήταν η αρχική σκέψη.

Επιλέχθηκε ένα σύγχρονο πολεμικό, το «Νιου Τζέρσεϊ», που ήταν ελλιμενισμένο στο πολεμικό ναύσταθμο του Λος Άντζελες, την πόλη όπου έμενε η Cher. Όμως, στις 30 Ιουνίου 1989, ημερομηνία που τελικά αποφασίστηκε να γυριστεί το βιντεοκλίπ, το πλοίο έτυχε να βρίσκεται στη θάλασσα.

Ένα πολεμικό που σίγουρα θα παρέμεινε ελλιμενισμένο στο ναύσταθμο, ήταν το ιστορικό θωρηκτό «Μιζούρι», καθώς θα συμμετείχε στους εορτασμούς για την 4^η Ιουλίου 1989, την εθνική γιορτή των Αμερικανών, στο Λος Άντζελες.

Ένα πολεμικό με «βαριά» ιστορία

Το «Μιζούρι» είναι ένα από τα πιο ένδοξα πλοία του Αμερικανικού Ναυτικού με σημαντική δράση στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Για πολλούς Αμερικανούς πρόκειται για πλοίο-θρύλος και αναφέρονται σε αυτό με το παρατσούκλι, «Mighty Mo», δηλαδή «Πανίσχυρος Μο». Ήταν ένα από τα τέσσερα μεγαλύτερα αμερικάνικα θωρηκτά, κλάσης «Αϊόβα», 45.000 τόνων.

Το 1944 και 1945 επιχειρούσε στην πρώτη γραμμή των μαχών του Ειρηνικού υποστηρίζοντας με βολές των πυροβόλων του τους Αμερικανούς στρατιώτες που πολεμούσαν τους Ιάπωνες στην Ίβο Τζίμα και την Οκινάουα.

Ο καμικάζι

Στις 11 Απριλίου 1945, στη διάρκεια της Μάχης της Οκινάουα, όταν το «Μιζούρι» βρισκόταν βορειοανατολικά από το νησί, χτυπήθηκε από ένα καμικάζι. Τα εκρηκτικά που είχε το αεροπλάνο δεν εξερράγησαν και έτσι η ζημιά που υπέστη το θωρηκτό ήταν μικρή. Κανένα μέλος του πληρώματος δεν σκοτώθηκε. Οι Αμερικανοί μάζεψαν τα κομμάτια του νεκρού Ιάπωνα πιλότου και τον κήδεψαν με όλες τις στρατιωτικές τιμές, ρίχνοντάς τον στη θάλασσα.

Το γεγονός έκανε ιδιαίτερη εντύπωση στις ΗΠΑ καθώς ήταν μία σπάνια περίπτωση που οι Αμερικανοί τίμησαν ένα καμικάζι που είχε πλήξει πολεμικό τους. Η “ιπποτική” αυτή ενέργεια ανέβασε πολύ τη δημοφιλία του θωρηκτού και του πληρώματός του.

Στο Τόκιο και το Φάληρο

Στις 2 Σεπτεμβρίου 1945, το “Μιζούρι” κατέπλευσε ως ναυαρχίδα του αμερικανικού στόλου στον όρμο του Τόκιο, όπου πάνω στο κατάστρωμά του υπεγράφηκε η ιαπωνική συνθηκολόγηση, με την οποία έληξε τυπικά ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος.

Στη συνέχεια, τον Απρίλιο του 1946 κατέπλευσε στην Ελλάδα στο πλαίσιο εθιμοτυπικής επίσκεψης και έδεσε κάβους, στο φαληρικό δέλτα, όπου το επισκέφθηκε ο Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός ως Αντιβασιλέας, και ο τότε Έλληνας πρωθυπουργός Παναγιώτης Πουλίτσας.

Αν και επρόκειτο για εθιμοτυπική επίσκεψη, η αποστολή του “Μιζούρι” στην Ελλάδα έστελνε ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι η Ελλάδα είχε μόλις περάσει στη σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ. Λίγα χρόνια αργότερα, το “Μιζούρι” πήρε μέρος και στον Πόλεμο της Κορέας.

Το 1989 ήταν ακόμη εν ενεργεία, με πλήρες πλήρωμα, και συμμετείχε στον Πόλεμο του Κόλπου το 1991. To 1998 το θωρηκτό “Μιζούρι” παροπλίστηκε και μεταφέρθηκε στη Χαβάη όπου έγινε μουσείο του Αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού.

Τα γυρίσματα του βιντεοκλίπ

Αποφασίστηκε το γύρισμα για το βιντεοκλίπ της Cher στο “Μιζούρι” να ξεκινήσει στις 2 μετά τα μεσάνυχτα ώστε να μην υπάρχει κόσμος στο ναύσταθμο. Το θωρηκτό φωταγωγήθηκε στο πλαίσιο των γυρισμάτων. Λίγο πριν τις 2 π.μ. έγινε εγερτήριο και όσοι αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και ναύτες βρίσκονταν στο πλοίο έβαλαν τη στολή τους και βγήκαν στην πρύμνη αναμένοντας την άφιξη της Cher.

Είδαν ότι το συγκρότημά της είχε ήδη λάβει θέση σ’ ένα από τα καταστρώματα. Εκεί υπήρχαν δύο τρίδυμοι πύργοι με τρία πυροβόλα των 406 χλσ. ο καθένας, με το δεύτερο πύργο υπερκείμενο του πρώτου.

Τα περισσότερα στελέχη και μέλη πληρώματος του “Μιζούρι” δεν είχαν καμία όρεξη να συμμετάσχουν στο βιντεοκλίπ αφού είχαν κοιμηθεί ελάχιστη ώρα. Νύσταζαν και βαριόνταν.

Η εμφάνιση της Cher

Λίγο μετά τις 2 π.μ. η Cher έφθασε στο κατάστρωμα του “Μιζούρι”. Οι άνδρες βλέποντάς την ξέχασαν αμέσως τη νύστα και τη βαρεμάρα τους! Η Cher φορούσε ένα δερμάτινο ολόσωμο στρίνγκ, που μόλις κάλυπτε τα επίμαχα σημεία της, και από πάνω είχε ένα άκρως διάφανο διχτυωτό ολόσωμο καλτσόν. Επίσης, φορούσε ένα δερμάτινο σακάκι που ήταν ανοικτό μπροστά.

Οι γλουτοί της Cher ήταν ακάλυπτοι και πάνω διακρίνονταν διάφορα τατουάζ με πιο εμφανές μία μεγάλη πεταλούδα. Όπως έγραψαν οι Los Angeles Times:

«Η Cher φορούσε δύο κομμάτια από μαύρο ύφασμα που κάλυπταν τα απολύτως απαραίτητα, μια μαύρη και χρυσή ζώνη που δεν κρατούσε σχεδόν τίποτα και μια διαφανή διχτυωτή κάλτσα σώματος και δύο τατουάζ πίσω στους γλουτούς στο μέγεθος τηγανιτών».

Κανένας στο αμερικανικό ναυτικό δεν σκέφθηκε να πει στη Cher ότι έπρεπε να έλθει στο γύρισμα του βιντεοκλίπ ντυμένη και όχι σχεδόν γυμνή. Αργότερα αποκαλύφθηκε ότι αυτοί που είχαν καλέσει την καλλιτέχνιδα να τραγουδήσει στο πολεμικό πλοίο, πίστευαν ότι από μόνη της, θα επέλεγε να ντυθεί με ναυτική στολή!

Το τραγούδι

Το συγκρότημά της έπαιζε το «If I Could Turn Time Back Time» και η Cher λικνιζόταν και τραγουδούσε. Ένας από τους κιθαρίστες, ήταν ο γιος της Cher που τότε ήταν μόλις 12 ετών.

Το πλήρωμα του “Μιζούρι” πίσω της, είχε ζωντανέψει και παραληρούσε από ενθουσιασμό. Καθώς η παράσταση δεν ήταν ζωντανή, έγιναν αρκετά γυρίσματα προκειμένου ο σκηνοθέτης του βιντεοκλίπ, Μάρτι Κόλνερ, να μαζέψει τα απαιτούμενα πλάνα. Το γύρισμα κράτησε πολλές ώρες.

Ο ναύτης που έκανε τσουλήθρα

Για λόγους ασφαλείας είχε αποφασιστεί το πλήρωμα του «Μιζούρι» να μην είναι κοντά στη Cher, αλλά να στέκεται στα καταστρώματα πάνω από το σημείο που θα τραγουδούσε. Κάποια στιγμή, όμως, ένας νεαρός ναύτης μέσα στον ενθουσιασμό του βρήκε τον τρόπο να «τσουλήσει» μέχρι τη Cher.

Την έπιασε και κόλλησε το σώμα του πίσω από το δικό της. Έτσι άρχισε να λικνίζεται ρυθμικά μαζί της για αρκετά λεπτά ενώ εκείνη τραγουδούσε. Η Cher έδειξε να μην αιφνιδιάζεται και από το ύφος της φαινόταν να απολαμβάνει τη σκηνή. Μόνο ένα μικρό απόσπασμα απ’ αυτή συμπεριλήφθηκε στο βιντεοκλίπ καθώς κρίθηκε ακατάλληλη.

Πολλοί που είδαν τη σκηνή στην τηλεόραση θεώρησαν ότι ήταν στημένη. Στην πραγματικότητα, τίποτα στο βιντεοκλίπ δεν ήταν στημένο. Ήταν ο ενθουσιασμός της στιγμής που έκανε το ναύτη να κλέψει λίγα δευτερόλεπτα δόξας με το θεαματικό αυτό τρόπο!

Η Cher «καβαλάει» το κανόνι

Ενδιάμεσα στα διαλείμματα, ο αξιωματικός του ναυτικού που είχε αναλάβει να συνοδεύει τη Cher στο “Μιζούρι”, παρακάλεσε τον Κόλντερ να της πει να φορέσει ρούχα. Όμως δεν εισακούστηκε. Κάποια στιγμή, ενώ η Cher τραγουδούσε, άρχισε να χαϊδεύει κάποια από τα μεγάλα κανόνια του “Μιζούρι”. Πρόκειται για 9 πυροβόλα των 406 χλσ. που τυγχάνουν να είναι και τα μεγαλύτερα ναυτικά κανόνια όλων των εποχών.

Η Cher εντυπωσιάστηκε από το μέγεθός τους και ζήτησε να γυρίσει μέρος του βιντεοκλίπ πάνω στην κάνη ενός! Ο αξιωματικός της είπε ότι μόνο αν έβαζε ρούχα θα την άφηνε να ανέβει στο κανόνι. Η Cher πράγματι το έκανε, και γι’ αυτό σε εκείνο το σημείο του βιντεοκλίπ είναι ντυμένη με δερμάτινο παντελόνι και μπλουζάκι.

Αντιδράσεις

Όταν το βιντεοκλίπ προβλήθηκε για πρώτη φορά στο MTV, οι αντιδράσεις ήταν διφορούμενες. Η νεολαία αλλά και πολλοί Αμερικανοί μεγαλύτερης ηλικίας κατενθουσιάστηκαν. Ακόμη και σήμερα θεωρείται ως ένα από τα πιο ενδιαφέροντα βιντεοκλίπ στην ιστορία της μουσικής ποπ.

Όμως, τα περισσότερα στελέχη του ναυτικού, βετεράνοι του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και πολλοί συντηρητικοί Αμερικανοί εξοργίστηκαν με αυτό που είδαν.

Δεν ήταν απλά ότι η Cher εμφανίστηκε σχεδόν γυμνή στο βίντεο, αλλά ότι αυτό έγινε πάνω σ’ ένα από το πιο ιστορικά και ένδοξα αμερικανικά πλοία, κάτι αντίστοιχο με τον «Αβέρωφ» για τους Έλληνες.

Οι ναύαρχοι εξοργίζονται

Σύντομα διέρρευσε η πληροφορία ότι με απόφαση της ηγεσίας του αμερικανικού ναυτικού, θα τιμωρούνταν ο κυβερνήτης του “Μιζούρι”, ο αξιωματικός που ήταν σύνδεσμος με τη Cher και ο ναύτης που έκανε τσουλήθρα. Τελικά, δεν υπήρξε καμία επίπτωση για τα στελέχη του ναυτικού, αφού την έγκριση για το βιντεοκλίπ είχε δώσει η ίδια η ηγεσία του!

Πολλά τηλεοπτικά κανάλια στην Αμερική αρνήθηκαν να παίξουν το βιντεοκλίπ θεωρώντας την εμφάνιση της Cher άκρως ακατάλληλη και επίσης προσβλητική για το πολεμικό ναυτικό. Ακόμη και το MTV σύντομα σταμάτησε να το προβάλει, όταν διάφορες οργανώσεις γονέων απείλησαν να το μηνύσουν για την προβολή άσεμνων σκηνών, εννοώντας την εμφάνιση της Cher.

Όμως, λίγο αργότερα άρχιζε να παίζει πάλι το βιντεοκλίπ αλλά μετά τις 9 μ.μ.

Απαγόρευση

Από τότε δεν έχει επιτραπεί σε κανένα μουσικό να γυρίσει βιντεοκλίπ σε πολεμικό πλοίο των ΗΠΑ.

Τελικά όπως αποδείχθηκε, το βιντεοκλίπ της Cher δεν είχε κάποια ιδιαίτερη επίπτωση στην προσέλκυση εθελοντών στο αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό. Επιπλέον, δύο χρόνια αργότερα, μία συνέπεια του Πολέμου του Κόλπου ήταν να περιοριστεί σημαντικά ο αριθμός των νέων Αμερικανών που κατατάσσονταν εθελοντικά στις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας τους.

Τα πλάνα της Cher στο Μιζούρι προέρχονται από το επίσημο βιντεοκλίπ του “If I Could Turn Time Back Time”. Δείτε το εδώ: