Η γυναίκα που δεν εγκατέλειψε τον μηχανοδηγό σύζυγό της στο ναυάγιο του φορτηγού πλοίου «Ακτή». Το εμβόλισε γερμανικό πλοίο

Κυριακή 4 Δεκεμβρίου 1938. Βόρεια της Γαλλίας, το ελληνικό φορτηγό πλοίο «Ακτή» συγκρούστηκε με το γερμανικό «Λα Πλάτα», λόγω κακών καιρικών συνθηκών.

17 Έλληνες έχασαν τη ζωή τους, μεταξύ των οποίων και η μόνη γυναίκα του πληρώματος, σύζυγος του πρώτου μηχανικού.

Το «Ακτή» είχε αποπλεύσει από το Ρίο ντε Τζανέιρο με προορισμό το Ρότερνταμ. Μετέφερε φορτίο 7.500 τόνων με σιδηρομετάλλευμα.

Ανήκε στην ναυτιλιακή εταιρεία KASOS Steam Nav και πήρε το όνομα από το βορειότερο ακρωτήριο της Κάσου. Ήταν ναυλωμένο από την εταιρία των Μιχ. Πνευματικoύ, αδελφών Ρεθύμνη και Γιανναγά, με έδρα το Λονδίνο.

Στη διάρκεια της διαδρομής, 150 μίλια μακριά από το φάρο Ουζάν, άρχισε να εμφανίζεται πυκνή ομίχλη. Το πλοίο ανέκοψε ταχύτητα, λόγω χαμηλής ορατότητας.

Η σύγκρουση του «Ακτή» και «Λα Πλάτα»

Ενώ το πλήρωμα έπαιρνε το πρωινό του 50-80 μέτρα μακριά στον ορίζοντα φάνηκε η πλώρη του γερμανικού πλοίου «Λα Πλάτα». Η σύγκρουση ήταν προ των πυλών. Ο πλοίαρχος Μηνάς Βαρδαβάς προτίμησε να πάρει την κατάσταση στα χέρια του από το να δώσει εντολή στον πηδαλιούχο.

Επεδίωξε να στρίψει το «Ακτή» για να αποφύγει τη σύγκρουση, ενώ παράλληλα ο δεύτερος πλοίαρχος έπιασε το σχοινί της καπνοδόχου για να κάνει τη σειρήνα να σφυρίξει.

Κάθε δύο δευτερόλεπτα ακουγόντουσαν σφυρίγματα μεγάλης διάρκειας, για να μπορέσει το ελληνικό φορτηγό να γίνει αντιληπτό από το «Λα Πλάτα». Μάταια, όμως.

Τα δύο πλοία συγκρούστηκαν. Το «Ακτή» δέχτηκε σφοδρό χτύπημα και δημιουργήθηκε ρήγμα 3 μέτρων.

Το φορτηγό ΛΑ ΠΛΑΤΑ εμβόλισε το ΑΚΤΗ ανάμεσα στη γέφυρα και στην καπνοδόχο

Η καπνοδόχος σκίστηκε στα δύο, οι λέμβοι της μιας πλευράς καταστράφηκαν και τμήμα της γέφυρας έπεσε στη θάλασσα.

Ο ασυρματιστής του ελληνικού φορτηγού, ο οποίος βρισκόταν σε υπηρεσία στην καμπίνα του, δεν μπόρεσε να αποστείλει σήμα κινδύνου.

Από την εισροή του νερού, όσοι βρίσκονταν στη γέφυρα του πλοίου και στις μηχανές, είτε σκοτώθηκαν ακαριαία, είτε τραυματίστηκαν με αποτέλεσμα να μην μπορούν να κολυμπήσουν.

Σώθηκαν μερικοί άνδρες, οι οποίοι βρίσκονταν στην πρύμνη και στην πλώρη

Άλλοι προσπάθησαν να σκαρφαλώσουν στην πλώρη του γερμανικού πλοίου, που είχε σφηνώσει στη μία πλευρά του «Ακτή». Άλλοι βούτηξαν στη θάλασσα και τους περισυνέλλεξαν σωστικές λέμβοι του «Λα Πλάτα».

Η πλώρη του γερμανικού πλοίου ελευθερώθηκε από το ελληνικό, όταν το «Ακτή» κόπηκε στα δύο και καταποντίστηκε.

15 Έλληνες διασώθηκαν και 17 βρήκαν τραγικό θάνατο. Την ημέρα του ναυαγίου, από το πρωί μέχρι το βράδυ το γαλλικό ατμόπλοιο «Ίρνα» έκανε περιπολία για να βρει τυχόν ναυαγούς.

Το «Λα Πλάτα» ήταν μισοβυθισμένο χρειάστηκαν 3 πλοία για να το ρυμουλκήσουν στη Βρέστη. Όμως, οι γαλλικές αρχές απαγόρευσαν την είσοδό του στο λιμάνι, γιατί λόγω των ζημιών του υπήρχε κίνδυνος να βυθιστεί. Για αυτό, παρέμεινε εκτός και το επισκεύασαν πρόχειρα.

Οι Έλληνες επιζώντες έφτασαν στον Πειραιά στις 11 Δεκεμβρίου. Στο ναό του Αγίου Νικολάου τέλεσαν μνημόσυνο για τα θύματα του ναυαγίου και έριξαν στη θάλασσα τρία στεφάνια.

Η γυναίκα που έμεινε μέχρι τέλους δίπλα στο μηχανοδηγό σύζυγό της

Στο πλήρωμα «Ακτή» υπήρχε μία και μοναδική γυναίκα. Ήταν η Μαρία Παναγιώτου, σύζυγος του πρώτου μηχανοδηγού Γιάννη Παναγιώτου. Οι άνδρες του πλοίου είχαν πάντα να πουν για εκείνη πάντα καλό λόγο και την αποκαλούσαν «κοκόνα».

«Ο αγάς μου ο Γιάννης μηδά πρέπει μονάχος να θαλασσοπνίγεται;», έλεγε.

«Εικοσιέξι μερόνυχτα ταξίδι ανάμεσα σε άνδρες. Αδελφή και μάνα τη θεωρούσαν και τη σεβόντουσαν. Χαϊδεμένο κορίτσι του πληρώματος», είχε πει επιζών για την Μαρία.

Λίγο πριν από τη σύγκρουση, η γυναίκα βρισκόταν μαζί με το σύζυγό της και έτρωγαν, μιλώντας για την Αμβρέσσα, που θα έφταναν. O μηχανοδηγός άκουσε το θόρυβο της μηχανής και κατάλαβε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά.

«Πού πας, αγά μου;», τον ρώτησε η Μαρία. «Κάτω, δεν ακούς;», απάντησε.

Όπως αφηγήθηκε σε εφημερίδα της εποχής ο ναύτης Γιαννακούλιας, όταν έγινε η σύγκρουση, η Μαρία είχε μείνει μόνη της. Από το απότομο χτύπημα έπεσε κάτω. Σηκώθηκε και έτρεξε προς το μηχανοστάσιο να βρει τον άντρα της.

Πιάστηκε από τις σκάλες που οδηγούσαν στις μηχανές και φώναζε με λυγμούς τον σύζυγό της

«Στα 50 δευτερόλεπτα της τραγωδίας δεν ήταν δυνατόν να σωθεί κανείς από το μηχανοστάσιο. Προς τα κάτω τραβούσε η πλώρη», είχε πει ο Γιαννακούλιας.

«Αγά μου, Γιάννη μου! Χανόμαστε!», σπάραζε η Μαρία. Όταν μπήκαν τα νερά στις μηχανές, έγινε έκρηξη στο λεβητοστάσιο, με αποτέλεσμα η Μαρία και ο Γιάννης να σκοτωθούν.

Τα δράματα του πλοίου ήταν πολλά και οι συμπτώσεις χαρακτήρισαν το ναυάγιο

Ο 34χρονος καπετάνιος, Μηνάς Βαρδαβάς με την επιστροφή του στον Πειραιά θα παντρευόταν. Μάλιστα η αρραβωνιαστικιά του έκανε τις τελευταίες πρόβες στο νυφικό. Για να γίνει ο γάμος θα τον αντικαθιστούσε στο πλοίο ο αδελφός του, που ήταν κι αυτός καπετάνιος.

Στη θάλασσα κατάφεραν να πέσουν και να σωθούν μονάχα 15 άνθρωποι, από τους 32 του κασιώτικου φορτηγού.

Οι 15 διασωθέντες ναυτικοί του ΑΚΤΗ ήταν:

Ο ασυρματιστής Κλεομένης Μακρής, Αντώνης Μαρμαρινός Β’ Μηχανικός, Νικόλαος Φύτρος Γ’ Μηχανικός, Γεώργιος Φιλάρετος Θαλαμηπόλος, Ιωάννης Γιαννακούλιας Ναύτης, Δημήτρης Καλογεράκης πατέρας, Κωνσταντίνος Καλογεράκης γιός, Σταμάτης Γκουράρος ναύτης, Κωνσταντίνος Αλεξανδράκης ναυτόπαις, Αντώνης Ροδιάδης ναυτόπαις, και οι θερμαστές: Βαγγέλης Σταθερός, Κωνσταντίνος Ζέππος, Εμμανουήλ Τζερεμές, Στράτος Μπούρας και ο Γεώργιος Μάινας.

Όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ της εποχής ο διασωθείς ναύτης Ιωάννης Γιαννακούλιας (φωτογραφία) όταν έφτασε στον Πειραιά έμαθε ότι η γυναίκα του πέθανε από την συγκίνηση, όταν έμαθε τα νέα της βύθισης του πλοίου.