Τα πογκρόμ της Λβιβ. Η εξόντωση χιλιάδων Εβραίων από τάγματα θανάτου και Ουκρανούς εθνικιστές. Γιατί το αρνούνται (Σκληρές Εικόνες)

Ιούλιος 1941, οδό Μεντόβα Πόλη: Λβιβ, Ουκρανία. Μία γυναίκα τρέχει αιμόφυρτη να σώσει τη ζωή της. Πολίτες της σκίζουν τα εσώρουχα, την χτυπούν και την χλευάζουν.

Στο αριστερό κάτω άκρο της φωτογραφίας, διακρίνεται το πόδι ενός άντρα, που προσπαθεί να της βάλει τρικλοποδιά ή να την κλοτσήσει. Ένα μικρό αγόρι δεξιά συμμετέχει στο πογκρόμ κρατώντας ένα ξύλο. Ο τρόμος και η απελπισία, είναι ζωγραφισμένα στο πρόσωπο της γυναίκας, που προσπαθεί να σωθεί.

Το πογκρόμ του Λβιβ σε βάρος των Εβραίων έγινε στην πόλη της Ουκρανίας, που τότε ονομαζόταν Λβοβ, κυρίως διαπράχθηκε από ουκρανούς εθνικιστές, γερμανικά τάγματα θανάτου και αστικό πληθυσμό.

Η πόλη στις ελληνικές πηγές, είναι γνωστή ως Λεόπολις και Λεοντόπολις. Θεωρείται ένα από τα κύρια ιστορικά και πολιτισμικά κέντρα της Ουκρανίας, αλλά και της γειτονικής Πολωνίας.

Οι διωγμοί διαπράχθηκαν το καλοκαίρι του 1941 (30 Ιουνίου-2 Ιουλίου και 25-29 Ιουλίου) κατά την εισβολή της Βέρμαχτ στην ανατολική Πολωνία.

Πρώτο πογκρόμ

Οι Ουκρανοί εθνικιστές στόχευσαν Εβραίους στο πρώτο πογκρόμ με το πρόσχημα της υποτιθέμενης ευθύνης τους στη σφαγή κρατουμένων σε φυλακές του Λβιβ από μέλη της σοβιετικής Εν Κα Βε Ντέ (NKVD, μετέπειτα υπουργείο εσωτερικών υποθέσεων). Η έκθεση συντάχθηκε από το δικαστή Μέλερ, ο οποίος κατέδειξε ως μοναδικούς υπεύθυνους τους Εβραίους.

Η γερμανική προπαγάνδα ενέπλεκε τους Σοβιετικούς Εβραίους στη δολοφονία Ουκρανών και τα νέα αυτά προκάλεσαν πολύ μεγάλη ένταση.

Το “Τάγμα Θανάτου C” (Einsatzgruppe C), με την συμμετοχή της Ουκρανικής Εθνικής Πολιτοφυλακής οργάνωσαν το πρώτο πογκρόμ θέλοντας να εκδικηθούν κυρίως για τις δολοφονίες που διαπράχθηκαν σε τρεις φυλακές (Brygidki, Łąckiego και Zamarstynowska).

Ο γερμανικός στρατός ανέφερε ότι ο πληθυσμός του Λβιβ έβγαλε τον θυμό του για τις δολοφονίες των κρατουμένων «στους Εβραίους  που πάντα συνεργάζονταν με τους Μπολσεβίκους».

Το πρωί της 30ης Ιουνίου, σχηματίστηκε ουκρανική πολιτοφυλακή που ενθάρρυνε τη βία εναντίον Εβραίων. Τα μέλη της φορούσαν περιβραχιόνια στα εθνικά χρώματα, δηλαδή κίτρινο και μπλε. Πρώην σοβιετικοί αστυνομικοί φορούσαν μπλε σοβιετικές στολές, αλλά με μια ουκρανική τρίαινα αντί για ένα κόκκινο αστέρι στα καπέλα τους.

Το απόγευμα οι Ουκρανοί εθνικιστές διακήρυξαν ένα ανεξάρτητο ουκρανικό κράτος. Η διακήρυξη ( «Πράξη αποκατάστασης του ουκρανικού κράτους») δήλωνε τη σχέση και τη μελλοντική συνεργασία με τη Ναζιστική Γερμανία, η οποία αναφερόταν ότι «βοηθούσε τον ουκρανικό λαό να απελευθερωθεί από την κατοχή των Μοσχοβιτών».

Ο Χίτλερ, ωστόσο, αντιτάχθηκε κατηγορηματικά στο ουκρανικό σχέδιο για κράτος -δορυφόρο και επέμεινε στην απόφασή του για πλήρη οικονομική εκμετάλλευση των νεοαποκτηθέντων αποικιακών εδαφών. Ο ηγέτης του Ουκρανών εθνικιστών Μπαντέρα συνελήφθη και οδηγήθηκε στη Γερμανία. Απελευθερώθηκε τον Οκτώβριο του 1944, αλλά συνέχισε τη συνεργασία του με τους Γερμανούς. Δολοφονήθηκε το 1959 από πράκτορα της KGB.

Η είδηση σχετικά με την ανακάλυψη χιλιάδων πτωμάτων σε τρεις φυλακές της πόλης μετά τις σφαγές της Εν Κα Βε Ντε διαδόθηκαν παντού. Ένα μεγάλο πογκρόμ ξεκίνησε την επόμενη μέρα.

Με τη βοήθεια της ουκρανικής πολιτοφυλακής, οι Εβραίοι μεταφέρθηκαν με φορτηγά σε ένα στάδιο που ήταν τόπος εκτελέσεων.

Δεύτερο πογκρόμ. «Ημέρες Πελτούρα»

Το δεύτερο πογκρόμ πραγματοποιήθηκε τις τελευταίες μέρες του Ιουλίου του 1941. Ονομάστηκε “Peltura Days”, μετά την δολοφονία του ουκρανού ηγέτη Σιμόν Πελτούρα. Το πρωί της 25ης Ιουλίου ουκρανικές δυνάμεις, με γερμανική ενθάρρυνση εισέβαλαν στα σπίτια Εβραίων και τους ξυλοκόπησαν άγρια.

Υπήρχαν ονομαστικές λίστες και οι αστυνομικοί συνελάμβαναν Εβραίους στα σπίτια τους. Μεγάλη μερίδα των πολιτών συμμετείχε στους ξυλοδαρμούς με ρόπαλα, τσεκούρια και μαχαίρια.

Σύμφωνα με το Μουσείο Γιαντ Βασσέμ, περίπου 2.000 άνθρωποι δολοφονήθηκαν σε περίπου τρεις ημέρες. Οι περισσότεροι έξω το εβραϊκό νεκροταφείο της πόλης.

Μέχρι τη στιγμή που οι σοβιετικές δυνάμεις έφτασαν στο Λβιβ στις 21 Ιουλίου 1944, λιγότερο από το 1% των Εβραίων του Λβιβ είχαν επιζήσει στο γκέτο της πόλης και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπου οδηγήθηκαν κατά χιλιάδες.

Να σημειωθεί ότι την περίοδο αιχμής του ,στο γκέτο κρατούνταν περίπου 120.000 Εβραίοι, οι περισσότεροι από τους οποίους απελάθηκαν στο στρατόπεδο εξόντωσης του Μπελζέκ ή σκοτώθηκαν αλλού.

Άρνηση του παρελθόντος ;

Για δεκαετίες μετά τον πόλεμο, τα πογκρόμ στη Δυτική Ουκρανία έλαβαν περιορισμένη δημοσιότητα. Μάλιστα η Ουκρανική ηγεσία επέμενε στην εκδοχή ότι οι Γερμανοί και οι Πολωνοί έφεραν την ευθύνη για την αντι-εβραϊκή βία.

Επιπλέον, η ΟΟΕ (Οργάνωση Ουκρανών Εθνικιστών) επέμενε στο αφήγημα ότι το εβραϊκό συμβούλιο του Λβιβ ήταν αυτό που κατηγόρησε τους Ουκρανούς για τα πογκρόμ επειδή δήθεν πιέστηκαν από τους Γερμανούς για να το πράξουν. Η μεταπολεμική πολιτική της ΟΟΕ επικεντρώθηκε να περιγράφει την «ηρωική ουκρανική αντίσταση ενάντια στους Ναζί και τους Κομμουνιστές».

Το 2008, η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (ΥΑΟ ή Ες Μπε Ου) δημοσίευσε έγγραφα στα οποία αναφέρεται ότι ο ρόλος της Οργάνωσης Ουκρανών Εθνικιστών σε εγκλήματα στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου μπορεί να ήταν μικρότερος από ό,τι πιστευόταν αρχικά.

Σήμερα ο πληθυσμός της σύγχρονης πόλης του Λβιβ είναι κατά 90% ουκρανικός.

Τα συγκλονιστικά ντοκουμέντα από τα πογκρόμ του Λβιβ. Προσοχή σκληρές εικόνες:

Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας: Wikimediamtx Commons

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: «Οι εκδικητές» των Ναζί. Εβραίοι που επέζησαν του ολοκαυτώματος, άρχισαν να καταδιώκουν και να εκτελούν τους δεσμώτες τους. Γιατί ματαίωσαν επίθεση με δηλητήριο σε τέσσερις μεγάλες γερμανικές πόλεις…