Η γάτα που έγινε διάσημη για την σαρκοφάγο της. Η σχέση της με τον γιο του Φαραώ. Πώς την αποκαλούσε

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Ένα από τα πολλά ενδιαφέροντα εκθέματα του Αιγυπτιακού Μουσείου του Καΐρου είναι η εντυπωσιακή σαρκοφάγος από ασβεστόλιθο για τη γάτα ενός πρίγκιπα της Αιγύπτου, του Θουτμόση.

Η αγάπη που έδειξε για τη γάτα του είχε σαν αποτέλεσμα να είναι σήμερα γνωστά εκτός από την ίδια τη γάτα, κάποια βασικά στοιχεία για τον πρίγκιπα αυτό που πέθανε πολύ νέος και δεν πρόλαβε να γίνει φαραώ,

Ο Πρίγκιπας Θουτμόσις

Ο Θουτμόσις ήταν ο μεγαλύτερος γιος του Φαραώ Αμενχότεπ Γ΄ και της βασίλισσας Τίγιε. Ο πατέρας του ήταν φαραώ της του Νέου Βασιλείου, της 18ης Δυναστείας και βασίλεψε μεταξύ 1391-1353 π.Χ.

Ο Θουτμόσις πέθανε νέος και έτσι τον Αμενχότεπ διαδέχτηκε ο μικρότερος γιος του, Ακενατόν.

Αυτός έμεινε στην ιστορία εξαιτίας της αποτυχημένης προσπάθειάς του να εισαγάγει στην Αίγυπτο τη μονοθεϊστική θρησκεία του Ατονισμού, αλλά και ως πατέρας του Τουταγχαμών.

Αν και το όνομα του Θουτμόση υπάρχει σε κάποια αγγεία στο Μουσείο του Λούβρου σήμερα είναι κυρίως γνωστός για την σαρκοφάγο της γάτας του.

Η σαρκοφάγος

Η σαρκοφάγος της γάτας του Θουτμόση βρέθηκε στη Μέμφιδα της Αιγύπτου και σήμερα εκτίθεται στο Αιγυπτιακό Μουσείο του Καϊρου με αριθμό καταλόγου JE 30172. Είναι από ασβεστόλιθο και πάνω της έχει εγχάρακτες σκηνές και ιερογλυφικά.

Χρονολογείται στις αρχές της 14^ης χιλιετίας π.Χ., τα πρώτα χρόνια της βασιλείας του Φαραώ Αμενχότεπ Γ΄ (1391-1353 π.Χ.).

Μέσα στη σαρκοφάγο είχε τοποθετηθεί η νεκρή γάτα του Θουτμόση αφού είχε πρώτα μουμιοποιηθεί. Όμως, η μούμια της γάτας είχε χαθεί όταν βρέθηκε η σαρκοφάγος.

Τα-μιού

Πάνω στο καπάκι της σαρκοφάγου υπάρχουν ανάγλυφα ιερογλυφικά. Σύμφωνα με αυτά, το όνομα της γάτας ήταν Τα-μιού (Ta-miu). Αυτό μεταφράζεται ως «η γάτος».

Η αρχαία αιγυπτιακή λέξη για την αρσενική γάτα ήταν “μιού” που αντιγράφει το νιαούρισμά της όπως το αντιλαμβάνονταν οι Αιγύπτιοι. Όμως, η θηλυκή ήταν “μιτ“. Έτσι ο Θουτμόσις κάνοντας ένα λογοπαίγνιο ονόμασε την αγαπημένη του γάτα “η γάτος“!

Οι δύο κύριες εξωτερικές πλευρές της σαρκοφάγου είναι διακοσμημένες με σκηνές όπου πρωταγωνιστεί η γάτα του πρίγκιπα που φορά μία κορδέλα γύρω από τον λαιμό της.

Το μπροστινό μέρος της σαρκοφάγου δείχνει την Τα-μιού σ’ ένα μαξιλάρι πάνω σ’ ένα τραπέζι φορτωμένο με διάφορες προσφορές όπως ψωμί, μπύρα, χήνες και το μπροστινό πόδι ενός βοδιού. Φαίνεται να χαίρεται με όλες αυτές τις λιχουδιές!

Στο πίσω μέρος της σαρκοφάγου η Τα-μιού έχει ανέβει και κάθεται στο τραπέζι με τις προσφορές. Πάνω σε αυτό διακρίνεται και ο ανθός του λωτού, το οποίο για τους αρχαίους Αιγύπτιους ήταν σύμβολο της ανάστασης και της αναγέννησης.

Η θεά Μπαστέτ

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι είχαν μεγάλο σεβασμό για τις γάτες τους τις οποίες θεωρούσαν ιερά ζώα. Μάλιστα είχαν και μία θεά της γάτας, τη Μπαστέτ. Αυτή εμφανίζεται στο μπροστινό μέρος της σαρκοφάγου να στέκει πίσω από την Τα-μιου.

Στις πλευρές της σαρκοφάγου απεικονίζονται σκηνές με την Ίσιδα καθώς και μία αρσενική θεότητα με δύο πιθάρια.

Διάδοχος του Αμενχότεπ Γ΄

Η εύρεση της σαρκοφάγου έκανε γνωστή στους Αιγυπτιολόγους την Τα-μιού. Επίσης, έλυσε και ένα πρόβλημα σχετικά με τον ιδιοκτήτη της, τον πρίγκιπα Θουτμόση. Υπήρχαν ενδείξεις ότι ήταν ο πρωτότοκος γιος του Αμενχότεπ Γ΄ που θα τον διαδεχόταν στον αιγυπτιακό θρόνο, αν δεν είχε πεθάνει νέος. Όμως, αυτό δεν ήταν βέβαιο.

Αυτό επιβεβαιώθηκε χάρη στην ανακάλυψη της σαρκοφάγου της γάτας του, αφού πάνω σε αυτή δίπλα στο όνομά του υπάρχει ο τίτλος του ως πρίγκιπας διάδοχος.