Η γαλαρία τρένων στον Πλαταμώνα που συνέδεσε την Ελλάδα μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους. Γιατί οχυρώθηκε με πύργο (drone)

H γαλαρία τρένων στον Πλαταμώνα κατασκευάστηκε, το 1915, μετά την απελευθέρωση της Μακεδονίας. Aποτελεί παράδειγμα της νεότερης βιομηχανικής αρχιτεκτονικής της Ελλάδας.  

Είναι η συνέχεια της σήραγγας του Πλαταμώνα και ειδικότερα το ανοιχτό βόρειο τμήμα της παλιάς σιδηροδρομικής γραμμής του τούνελ. Βρίσκεται παραλιακά του Νέου Παντελεήμονα Πιερίας, κάτω από το Βυζαντινό Κάστρο του Πλαταμώνα, το οποίο πολιορκήθηκε από τους Γερμανούς το 1941.

Το κάστρο κατοικήθηκε από τέλος του 10ου αιώνα ή τον 11ο αιώνα.

Το 1912 ο ελληνικός στρατός ξεκινάει τον αγώνα για την απελευθέρωση της Μακεδονίας. Το 1915, κατασκευάζεται η γαλαρία προκειμένου να αποτελέσει το συνδετικό κρίκο μεταξύ Μακεδονίας και της υπόλοιπης Ελλάδας.

Το τρένο ήταν ο μοναδικός τρόπος που θα μπορούσε να ενώσει την Κεντρική Ελλάδα με την Ευρώπη. Συνέβαλε στην μετακίνηση πληθυσμών και εμπορευμάτων, αφού δεν υπήρχε οδικό δίκτυο στην περιοχή.

Στην μπροστινή μεριά της γαλαρίας, δεσπόζει ένας πέτρινος πύργος. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το πέρασμα της σήραγγας είχε μεγάλη στρατηγική σημασία και η φύλαξή του κρίθηκε απαραίτητη. Για αυτό, ο πύργος λειτούργησε ως πολυβολείο για την προστασία της.

Το 2004, κατασκευάζεται σύγχρονη σιδηροδρομική γραμμή στον Πλαταμώνα, η οποία διασχίζει την περιοχή μέσω ενός τούνελ απόστασης σχεδόν 4 χιλιομέτρων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την κατάργηση της παλιάς γραμμής από τον Πλαταμώνα μέχρι και τον Παντελεήμονα.

Το 2005, η παλαιά γραμμή με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού χαρακτηρίζεται ως μνημείο, διότι «εμφανίζει ιδιαίτερο ιστορικό, τεχνικό και επιστημονικό ενδιαφέρον, συνιστά χαρακτηριστικό και ομοιογενή χώρο που διαμορφώθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα, μέσα σε ένα πλούσιο φυσικό περιβάλλον».

Ο Πλαταμώνας πήρε το όνομά του πιθανότατα κατά την βυζαντινή περίοδο. Από τη μία λέγεται ότι η ονομασία του σημαίνει «πλατιά παραλία» και από την άλλη «ο τόπος με πλατάνους». Αντικατέστησε το αρχαίο όνομα «Ηράκλειο», με το οποίο προσδιοριζόταν το Κάστρο της περιοχής και η κωμόπολη κάτω από αυτό.

Σήμερα στην παλιά γαλαρία τρένων λειτουργεί ιδιωτική επιχείρηση ως πολυχώρος πολιτισμού και αναψυχής.

Δείτε την γαλαρία των τρένων στην Πιερία μέσα από τα πλάνα του συνεργάτη μας, Michael Miller: