Η Φίνος Φιλμ αποχαιρετά τον Ηλία Λογοθέτη. Η παράσταση που έπαιζε 13 χρόνια με τη σύντροφό του

Σε συνέντευξή του στην εκπομπή «Η ζωή είναι στιγμές» της κρατικής τηλεόρασης θα μιλήσει για τα παιδικά του χρόνια και τη σχέση με τους γονείς του: «Είναι δύσκολη η βουτιά στο παρελθόν. Τη Λευκάδα τη θεωρώ “Μάνα στη γέννα και μητριά στη Βουλή”. Με γέννησε και με εγκατέλειψε στο πεπρωμένο μου – έτσι ξεκίνησα την περιπέτεια της ζωής. Η μητέρα μου ήταν μια σπουδαία γυναίκα, ανυπολόγιστης αξίας γυναίκα, με μια θεϊκή φωνή – ήταν σοπράνο και ενίοτε κάναμε ντουέτα. Με το θέμα του πατέρα δεν θέλω να ασχοληθώ καθόλου – είμαι παιδί της μάνας μου. Με αυτό το κεφάλαιο δεν θέλω να ασχοληθώ – από τότε που απομακρύνθηκα από το σπίτι μου ασχολήθηκα μόνο με τη μητέρα μου. Δεν ήμουν μικρός όταν απομακρύνθηκα από το σπίτι, ήμουν αρκετά μεγάλος…».

Από τη Λευκάδα πήγε στην Αθήνα ως φοιτητής Πολιτικών Επιστημών, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, και ταυτόχρονα ξεκίνησε διαδικασίες για κάνει Όπερα στο Ωδείο. Ο ίδιος περιπλανήθηκε ανά τον κόσμο, ώσπου ένα πρωί, στα μέσα της δεκαετίας του 1960, ένας φίλος του τον πήρε από το χέρι, τον έβαλε μέσα σε ένα λεωφορείο με προορισμό το Θέατρο του Κουν, γιατί, όπως του είπε, «αυτός είναι ο προορισμός σου».

Ηλίας Λογοθέτης: «Η κλίση μου είναι να είμαι ερωτευμένος, μαθηματικός και να τραγουδάω όπερα…»

Μέχρι τότε ο Ηλίας Λογοθέτης δεν είχε σκεφτεί την υποκριτική – ήταν μέλος των χορωδιών της Λευκάδας και ονειρευόταν την όπερα. Στην ίδια συνέντευξή του θα αναφέρει χαρακτηριστικά: «Δεν είχα σκεφτεί το θέατρο, ήμουν μέλος των χορωδιών της Λευκάδας, τραγούδησα πολλές φορές με την αγαπημένη μου Αγνή Μπάλτσα στο νησί μου και ονειρευόμουν την όπερα – ακόμα την ονειρεύομαι και έχω εφιάλτες στον ύπνο και στον ξύπνιο μου, γιατί η κλίση μου ήταν προς τα εκεί. Η κλίση μου ήταν μαθηματικά, όπερα και έρωτας… Να είμαι ερωτευμένος, να είμαι μαθηματικός και να τραγουδάω όπερα… Με τα μαθηματικά και τον έρωτα παραμένω ερωτευμένος, την όπερα την έχω στο παρελθόν και την ανασύρω όταν θέλω να τραγουδήσω – αλλά μου έχει μείνει απωθημένο…».

Στο Υπόγειο του Κουν ανοίχτηκε ένας άλλος κόσμος απέναντί του, τον οποίο υπηρέτησε πιστά και πάντα αφοσιωμένα δίπλα στον δάσκαλό του. Ο Ηλίας Λογοθέτης, με δύο σονάτες -ενός Λευκαδίτη ποιητή- που απήγγειλε, πήρε κατευθείαν υποτροφία και την επόμενη κιόλας ημέρα ξεκίνησε πρόβες για να παίξει στις «Όρνιθες». Όπως θα αναφέρει με τον χαρακτηριστικό του τρόπο, «πήγα κατευθείαν στην Κόλαση…».

Εκπαιδεύτηκε δίπλα στον Κάρολο Κουν και μιλούσε σπάνια για τον δάσκαλό του, ενώ σε συνέντευξή του για τα χρόνια στο Θέατρο Τέχνης είχε σχολιάσει: «Ο Κουν ήταν για μένα κομμάτι της καρδιάς μου, μιλάω σπάνια για τον δάσκαλό μου γιατί ό,τι και να πω είναι λίγο… Του οφείλω πάρα πολλά πράγματα και κυρίως τη συνάντησή μου με σπουδαίους ανθρώπους… Αν δεν ήταν αυτός ο άνθρωπος, θα ήμουν ακόμα στη Λευκάδα και θα καθάριζα αγκινάρες ή θα πουλούσα παγούρια…

Τα χρόνια στο Θέατρο Τέχνης ζούσα πανδύσκολα – ήμουν ηλεκτρολόγος, έφτιαχνα τα φώτα στην περιοδεία και μετά ντυνόμουν για να κάνουμε “Όρνιθες”, όχι μόνο εγώ, και ο Γιάννης Τότσικας, που ήμασταν μαζί. Πιστεύαμε πολύ σε αυτό που κάναμε και πιστεύαμε πολύ στον δάσκαλο. Ζήσαμε κάτω από το σκοτάδι, υπό τις λάμπες του φωτισμού του θεάτρου… Ο δάσκαλός μου ήταν θρησκεία για μένα, αλλά κάπου κλώτσαγα εσωτερικά… Πώς να διαφωνήσεις με τον δάσκαλο – από τη στιγμή που σου επιτρέπει να μπεις στον κύκλο του δεν τον αμφισβητείς, δεν μπορείς να γίνει αιρετικός…

Είναι ανείπωτη η ταλαιπωρία που τράβηξα στο θέατρο – βέβαια, με έσωσε η εξαίσια μοναξιά μου, περιφρούρησα την ταλαιπωρία. Επίσης, σημαντικό ρόλο έπαιξε το πρόσωπο που έχω κοντά μου, που κατανόησε την ύπαρξή μου, τη μάντεψε, την αποκωδικοποίησε… Όταν μιλάω για πρόσωπο, είναι ένα και μοναδικό: η γυναίκα μου, η Μαρία Ζαχαρή, με την οποία είχα την ευτυχία να παίζω επί 13 χρόνια τη θεατρική παράσταση “Το αμάρτημα της μητρός μου”». Μάλιστα, η συγκεκριμένη παράσταση είναι από τους σημαντικούς σταθμούς της ζωής του, σύμφωνα πάντα με δική του δήλωση σε παλαιότερη συνέντευξή του στην τηλεόραση.

«Έπαθα ταραχή όταν έπαιξα στο θέατρο και από κάτω ήταν ο Χάρολντ Πίντερ…»

Ο Ηλίας Λογοθέτης είχε δοκιμαστεί σε όλα τα είδη θεάτρου: από κλασικά έργα ρεπερτορίου μέχρι επιθεώρηση και μιούζικαλ με ζωντανή ορχήστρα, ενώ είχε παίξει στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση – μπήκαν στη ζωή του για βιοποριστικούς λόγους χρόνια αφότου έκλεισε πίσω του την πόρτα του Θεάτρου Τέχνης.

Αν και είχε βραβευτεί για τις ερμηνείες του σε θέατρο και κινηματογράφο, ο ίδιος δεν πίστευε στα βραβεία. Θεωρούσε σημαντική επιβράβευση όταν στην πρώτη θέση σε παράστασή του καθόταν ο σπουδαίος συγγραφέας Χάρολντ Πίντερ και τον συνεχάρη θερμά μπροστά στο κοινό. «Έπαθα ταραχή που τον είδα στην πρώτη θέση του θεάτρου» έχει περιγράψει στη συνέντευξή του σε εκπομπή της ΕΡΤ2. Μάλιστα, είχε παίξει και μπροστά στον Ιονέσκο, ο οποίος διατηρούσε φιλία με τον Κουν και είχε έρθει να δει πρόβες από έργο.

Για τη συνεργασία του με την Αλίκη Βουγιουκλάκη είχε σχολιάσει: «Η συμπεριφορά της απέναντί μου ήταν άψογη – παίξαμε μαζί στο “Βίκτορ/Βικτόρια”, μας αποθέωσαν, και την επόμενη χρονιά στην “Αντιγόνη” οι κριτικοί μάς έκαναν με τα κρεμμυδάκια… Εγώ ξέρω πως η Αλίκη, από τους μισθούς της πείνας που έπαιρνα, με ανέβασε κατακόρυφα…».

«Αν δεν θρυμματιστεί το “εγώ” σου, δεν είσαι ερωτευμένος…»

Ο Ηλίας Λογοθέτης περνούσε πολύ χρόνο διαβάζοντας βιβλία, μελετώντας σπουδαίους συγγραφείς, λάτρευε τα μαθηματικά και μιλούσε για τον έρωτα. «Ο έρωτας είναι θανατηφόρα ασθένεια – επίσης, είναι μια οριακή κατάσταση που σου επιβάλλει μια παραδοχή που γίνεται ένα ρήγμα στο “εγώ” σου. Αν δεν θρυμματιστεί το “εγώ” σου, δεν είσαι ερωτευμένος» είχε υποστηρίξει.

Επίσης, ο ίδιος παρακολουθούσε πολύ online ρωσικό θέατρο και διάβαζε βιβλία στη ρωσική γλώσσα.

Ο ηθοποιός πίστευε πως ερχόμαστε στη ζωή για να προετοιμαστούμε για τη φυγή – κατά κάποιον τρόπο, ήταν συμφιλιωμένος με το τέλος της ζωής. Για τον ίδιο, μάλιστα, «το δύσκολο δεν είναι να πεθάνεις, το δύσκολο είναι να ζήσεις…».

«Ο θάνατος είναι μέσα στην ευρωπαϊκή κουλτούρα της Δύσης, στην Ανατολή δεν έχουν αυτόν τον φόβο. Ο θάνατος δεν είναι ένα συμβάν που πρέπει να μας απασχολεί…».

Αντί επιλόγου, ανέφερε: «Αυτό που ξέρω είναι ότι ο σκοπός του ανθρώπου είναι να δίνει χαρά στον άλλον άνθρωπο και όχι θλίψη ή πίκρα. Είμαστε γεννημένοι να είμαστε χαρούμενοι και όχι θλιμμένοι – είμαστε προγραμματισμένοι διαφορετικά και μας έχει αλλάξει όλη αυτή η κοινωνία…».