Η φάλαινα που βρήκαν πάνω της καμάκι από το 1880. Τη σκότωσαν σε ηλικία 130 ετών. Συγκλονιστικές περιγραφές για το πώς δολοφονούσαν τις φάλαινες και η ζωή των φαλαινοθήρων που ρίσκαραν τη ζωή τους

Οι πρώτοι φαλαινοθήρες κυνηγούσαν όχι με καμάκια, αλλά με λόγχες. Το καμάκι δεν αποτελούσε φονικό όπλο, το χρησιμοποιούσαν για να προσαρτήσουν ένα σχοινί στη φάλαινα.

Το πετούσε ένας ειδικός καμακωτής που στεκόταν όρθιος σε μια βάρκα, με το ένα γόνατο σφηνωμένο σε μια ειδική εγκοπή στον πάγκο της βάρκας, που ονομαζόταν “μπρατσόλι”.

Έριχνε το καμάκι στη φάλαινα από απόσταση ως και έξι μέτρα.

Το καμάκι ήταν δεμένο με σχοινί που είχε μήκος ως και 150 οργιές, βουτηγμένο σε ζωικό λίπος για να γλιστρά εύκολα.

Το σχοινί ήταν τυλιγμένο σε έναν τεράστιο κουβά στο κατάστρωμα προκειμένου να διατηρείται υγρό και να μην αρπάζει φωτιά λόγω της τριβής καθώς ξετυλιγόταν.

Όταν έφτανε στο όριο, οι φαλαινοθήρες προετοιμάζονταν για μια “βόλτα Ναντάκετ”.

Με άλλα λόγια, η φάλαινα τους έσερνε με ταχύτητα ως και 42 χιλιόμετρα την ώρα, την ανώτερη με την οποία είχε ταξιδέψει οποιοσδήποτε στο νερό εκείνη την εποχή.

Το όνομα Ναντάκετ προερχόταν από τη νήσο Ναντάκετ, κοντά στης ακτές της Μασσαχουσέττης, που ήταν το κέντρο της φαλαινοθηρίας στον βόρειο Ατλαντικό.

Πολλές ώρες αργότερα, η φάλαινα εξαντλούνταν και η βάρκα μπορούσε να την πλησιάσει.

Ένας αξιωματικός έπαιρνε τη θέση του καμακωτή για να καταφέρει το θανάσιμο χτύπημα με τη λόγχη.

Μόνο οι αξιωματικοί είχαν δικαίωμα να τρυπήσουν τη φάλαινα με τη λόγχη.

Η κραυγή “βγήκε καπνός απ’ την καμινάδα” σήμαινε ότι από τον φυσητήρα της φάλαινας έβγαινε αίμα, άρα πλησίαζε το τέλος της.

Στη συνέχεια η βάρκα έσερνε το κουφάρι ως το σκάφος, όπου το έκοβαν ή το έγδερναν από το κατάστρωμα χρησιμοποιώντας εργαλεία με μακριές λαβές.

Συχνά η διαδικασία εξελισσόταν σε αγώνα ταχύτητας ενάντια στους καρχαρίες, που έκοβαν κομμάτια από το λίπος της φάλαινας την ώρα που οι ναύτες το πετσόκοβαν.

Το καμάκωμα ήταν τόσο επικίνδυνο επάγγελμα που οι Νορβηγοί επέτρεπαν να το ασκούν μόνο άγαμοι άντρες, που δεν είχαν συγγενείς να φροντίσουν.

Τα πράγματα άλλαξαν το 1868, όταν ο Σβεν Φόουν, ένας Νορβηγός μηχανικός εφηύρε τον εκτοξευτήρα καμακιών που μπορούσε να επιφέρει θανάσιμα τραύματα στις φάλαινες και να χρησιμοποιηθεί από το κατάστρωμα των μεγάλων ατμοκίνητων καραβιών.

Η εφεύρεση μεταμόρφωσε τη φαλαινοθηρία, επιτρέποντας το κυνήγι ταχύτερων και δυνατότερων ειδών, όπως οι πτεροφάλαινες, με βασικό εκπρόσωπο τη γαλάζια φάλαινα.

Επειδή οι πτεροφάλαινες βούλιαζαν όταν πέθαιναν, οι μεταγενέστερες εκδοχές του εκτοξευστήρα καμακιών γέμιζαν επίσης με αέρα το κουφάρι, ώστε να επιπλέει.

Η γαλάζια φάλαινα αποδείχτηκε η πλέον προσοδοφόρα από όλα τα θηράματα.

Μια φάλαινα μήκους 27 μέτρων πρόσφερε 15.900 λίτρα λίπους.

Τη δεκαετία του 1930 σκοτώνονταν πάνω από 30.000 γαλάζιες φάλαινες τον χρόνο.

Όταν η Διεθνής Επιτροπή Φαλαινοθηρίας απαγόρευσε την αλίευση τους το 1966, ο πληθυσμός των γαλάζιων φαλαινών είχε πέσει από τις 186.000 το 1880 σε λιγότερες από 5.000.

Μόμπι Ντικ

Η ομώνυμη φάλαινα στο Μόμπι Ντικ του Χέρμαν Μέλβιλ πήρε το όνομά της από μία πραγματική φάλαινα, τον Μόκα Ντικ, που εμφανιζόταν συχνά κοντά στο χιλιανό νησί Μόκα, έχοντας στο σώμα του δεκάδες καμάκια, κατάλοιπα από τις εκατοντάδες μάχες του με φαλαινοθήρες τις δεκαετίες του 1830 και 1840.

Το 2007 φαλαινοθήρες από την Αλάσκα σκότωσαν μία φάλαινα Γροιλανδίας που στο σώμα της βρήκαν την άκρη ενός καμακιού από το 1880.

Αυτό σημαίνει ότι ήταν τουλάχιστον 130 ετών όταν πέθανε.

ΠΗΓΗ: “Το Βιβλίο της Ολικής Άγνοιας, Μέρος Δεύτερο”, Τζον Λόυντ & Τζον Μίτσινσον, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Η ανελέητη σφαγή φαλαινών. Σοκαριστικές εικόνες από μια παράδοση, που διαρκεί τέσσερις αιώνες. Η οργή των οικολογικών οργανώσεων και η κρατική στήριξη