Η επόμενη μέρα μετά το σεισμό του 1956. Το κυβερνητικό κλιμάκιο, το «θαύμα» του βασιλιά Παύλου και ο “σωσμός” του Καραμανλή 

Το 1956, ο φονικός σεισμός της Σαντορίνης των 7,5 ρίχτερ «άφησε» πίσω του 53 νεκρούς και περισσότερους από 100 τραυματίες. Πριν προλάβει το νησί «να συνέλθει» από την πρώτη δόνηση, συνταράχθηκε από δεύτερο ισχυρότατο μετασεισμό.

Οι πρώτοι αυτόπτες μάρτυρες ήταν αμερικανοί αεροπόροι, οι οποίοι βρίσκονταν στο νησί, λόγω στρατιωτικής άσκησης. Ο αμερικανός κυβερνήτης Μάγιερς ανέφερε:

«Οι κάτοικοι είχον εγκαταλείψει τας κωμοπόλεις και ευρίσκοντο εις τους αγρούς από όπου μας έκαμαν σήματα. Παντού υπήρχε πυκνή σκόνη. Ορισμένα τμήματα της πόλεως της Σαντορίνης είχον καταστραφεί κατά 90%»

Οι στρατιώτες αναζητούσαν επί ημέρες για αγνοούμενους, κάτω από τα ερείπια των σπιτιών. Ο σεισμός είναι τόσο ισχυρός που προκάλεσε παλίρροια και άμπωτη μέχρι την Κρήτη.

Το «θαύμα» του βασιλιά Παύλου και ο “σωσμός” του Καραμανλή

Μετά το σεισμό, στη Σαντορίνη έφτασε ο βασιλιάς Παύλος, η βασίλισσα Φρειδερίκη και η πριγκίπισσα Σοφία. Η βασίλισσα στο αντίκρισμα της απόλυτης καταστροφής ξέσπασε σε κλάματα.

Ο Τύπος της εποχής περιέγραφε τον ερχομό του βασιλικού ως σωτήριο και ηρωικό:

«Αδιαφορούντες δια τους κινδύνους επεκρέμοντο ανά παν βήμα ανάμεσα εις τας ερείπια, επεσκέφθησαν κάθε σημείον της πληγείσης νήσου. Αντίκρισαν όλην τη φρίκην της θεομηνίας και επόνεσαν δια ην τραγωδίαν των δυστυχών κατοίκων. Αλλά ταυτοχρόνως εσκόρπισαν το θάρρος, την καρτερίαν και την αισιοδοξίαν εις τας κατεπτοημένας ψυχάς των σεισμοπαθών».

Επιπλέον, σύμφωνα με την εφημερίδα Ακρόπολη, η επίσκεψη των βασιλέων είχε «θαυματουργές ιδιότητες».

Ο βασιλιάς Παύλος είπε σε μια τραυματισμένη και απελπισμένη γυναίκα: «Θα γίνεις καλά της είπε. Όλα θα περάσουν». Το άρθρο της εφημερίδας έγραφε ότι εκείνη τη στιγμή συνέβη «θαύμα».

«Η γυναίκα αυτή από εκείνη την στιγμή καλυτέρεψε. Οι βασιλείς μας της έδωσαν το κουράγιο να σηκώσει με νέες δυνάμεις το σταυρό του μαρτυρίου της και των πικριών της»

Εκτός από τη βασιλική οικογένεια, στη Σαντορίνη έφτασε και ο τότε πρωθυπουργός, Κωνσταντίνος Καραμανλής.

Μια ηλικιωμένη του εξέφρασε το παράπονό της. «Εσύ είσαι ο Καραμανλής;», τον ρώτησε. «Ναι» της απάντησε. «Καταστραφήκαμε!», του είπε απελπισμένη. «Όχι. Σωθήκατε! Σεισμός θα πει σωσμός! Τώρα θα δεις». «Παει λέει, τούτος εδώ παλάβωσε!», σκέφτηκε η γυναίκα.

Διαβάστε περισσότερα εδώ:

Τρομαγμένοι νησιώτες προσεύχονται μετά τον φονικό σεισμό 7,5 ρίχτερ στη Σαντορίνη. Γιατί ο Καραμανλής δήλωσε: «Δεν ήταν σεισμός. Ήταν σωσμός» (βίντεο)

Το πρώτο τουριστικό κύμα στη Σαντορίνη

Μετά το σεισμό, ξεκίνησε η ανοικοδόμηση στη Σαντορίνη. Αυτό οδήγησε στο να «ανοίξουν» πολλές θέσεις εργασίας. Στο μεταξύ, τη δεκαετία του 1960, ξεκίνησαν να φτάνουν στο νησί εκατοντάδες κρουαζιερόπλοια, παρότι οι υποδομές ακόμα ήταν μηδαμινές.

Οι επισκέπτες δεν έρχονταν στη Σαντορίνη για τις παραλίες. Τότε, όσοι ήθελαν να ταξιδέψουν σε περιοχές για αυτό το λόγο, πήγαιναν στη Μύκονο, την Κρήτη ή την Πελοπόννησο. Οι επισκέπτες έρχονταν στο νησί για να δουν τις ανασκαφές, το ηφαίστειο αλλά και σε τι κατάσταση βρισκόταν το νησί μετά τον σεισμό.

Η επιβίβαση στο νησί γινόταν με δυσκολία και με ό,τι μέσα υπήρχαν διαθέσιμα. Υπήρχε ένα πολύ παλιό λεωφορείο, το οποίο περνούσε στο δρόμο, ο οποίος ήταν ο μισός από ότι είναι σήμερα.

Για να ταξιδέψει κανείς στη Σαντορίνη με καράβι, χρειαζόταν τέσσερις ημέρες. Όταν οι τουρίστες έφταναν στα δωμάτια πάθαιναν «πολιτισμικό σοκ».

Το νησί δε διέθετε φωτισμό ενώ για να κλείσουν καλά οι πόρτες χρησιμοποιούσαν πέτρες. Πολλοί τουρίστες έμεναν σε ταράτσες σπιτιών ή στις παραλίες, γιατί δεν υπήρχαν και πολλά σπίτια για να νοικιάσουν.

Ο Κώστας Ιωακειμίδης ήταν από τους πρώτους που έφτιαξα και νοίκιασε καταλύματα σε ταξιδιώτες. «Τα είχα μετατρέψει, να μπορούν να εξυπηρετηθούν με φαγητό και άλλες υπηρεσίες. Την περίοδο 1965-1966, φιλοξενήσαμε περίπου χίλιους τουρίστες», είχε αναφέρει.

Για διασκέδαση στο νησί, δεν υπήρχε ούτε λόγος.

Αρχική φωτογραφική σύνθεση: Η Σαντορίνη το 1957 από το αρχείο του Max Frisch. Συλλογή Λίζα Κουτσαπλή