“Η επιστροφή στην πατρίδα”. Τα φέρετρα των ελλήνων στρατιωτών που πολέμησαν στην Κορέα φθάνουν στο λιμάνι, όπου τους περιμένουν οι μάνες και οι αδελφές τους. Γιατί η Ελλάδα έστειλε στρατό στην Κορέα

Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη στις 4 Μαρτίου 1955. 172 φέρετρα ελλήνων οπλιτών και αξιωματικών που σκοτώθηκαν στον πόλεμο της Κορέας, βρίσκονται παρατεταγμένα στο λιμάνι του Πειραιά.

Έχουν μόλις μεταφερθεί με το αμερικανικό πολεμικό πλοίο USS General R. M. Blatchford από την Νότια Κορέα στην Ελλάδα και είναι τυλιγμένα με την ελληνική σημαία. Μάνες, αδελφές, σύζυγοι περιμένουν εκεί. Άλλες βουβές, άλλες έτοιμες να καταρρεύσουν.

Το χρονικό του πολέμου

Ο πόλεμος είχε ξεσπάσει στις 25 Ιουνίου 1950, όταν ο στρατός της Βόρειας Κορέας εισέβαλε στον Νότο. Στρατιωτικές ομάδες από τα μέλη του ΟΗΕ κλήθηκαν να βοηθήσουν τους Νοτιοκορεάτες.

Ανάμεσα τους και η Ελλάδα, η οποία έστειλε ένα τάγμα πεζικού και ένα σμήνος αεροπορίας που αποτελούνταν από περισσότερους από 2.000 στρατιώτες, εκ των οποίων, οι περισσότεροι ήταν εθελοντές. Αλλά όχι όλοι.

Ανάμεσα τους βρισκόταν και ιερείς, οι οποίοι ζήτησαν να ακολουθήσουν τους έλληνες στρατιώτες στο μέτωπο της Κορέας. Οι έλληνες στρατιώτες εκπαιδεύτηκαν στην περιοχή της Λαμίας και στις 15 Νοεμβρίου 1950 επιβιβάστηκαν στο αμερικανικό οπλιταγωγό «Τζένεραλ Χαν» με προορισμό την Κορέα.

Μετά από 24 ημέρες έφτασαν στο λιμάνι Πουσάν. Όταν κατέβηκαν από το πλοίο αντίκρισαν ένα χιονισμένο τοπίο. Εκτός από τον εχθρό έπρεπε να αντιμετωπίσουν και τις δύσκολες καιρικές συνθήκες, με τις θερμοκρασίες να φτάνουν στους -20 βαθμούς Κελσίου.

Η πρώτη απώλεια ήταν ένας στρατιώτης που αποκοιμήθηκε μέσα σε ένα αυτοκίνητο και πέθανε από το κρύο.

Η συμβολή των ελλήνων στρατιωτών στον πόλεμο ήταν τεράστια. Ανακάλυψαν αμερικανούς στρατιώτες, εξόντωσαν μια ομάδα Κινέζων και έδωσαν καταφύγιο σε ανήλικους Κορεάτες στο ελληνικό στρατόπεδο. Οι έλληνες στρατιώτες πολέμησαν γενναία και έδωσαν σκληρές μάχες, εκ των οποίων ξεχώρισαν οι φονικές μάχες στο ύψωμα Χάρρυ και στο ύψωμα 381.

Ποτέ δεν υποχώρησαν παρά μόνο σε μια περίπτωση, όταν κατά λάθος δέχθηκαν επίθεση από τους συμμάχους τους Αμερικάνους.

Οι απώλειες για τον ελληνικό στρατό ήταν καθημερινές. Όπως ανέφερε ο βετεράνος Τσαγκαράκης στη “Μηχανή του Χρόνου”: «Εκεί που πήγα ήταν ένα επίπεδο σημείο και είδα εκεί 4 σκοτωμένους δικούς μας. Καλά καλά δεν τους γνώρισα, γιατί από τη ζέστη ήταν πρησμένοι, μελανιασμένοι, αγνώριστοι ήταν. Περίμεναν ένα αυτοκίνητο να πάει να τους πάρει τους σκοτωμένους. Ο ένας ήταν ο  Καρτσωνάκης. Εγώ δεν τον γνώρισα, ενώ τον ήξερα».

Ο ελληνικός στρατός μέτρησε συνολικά 187 νεκρούς και 614 τραυματίες. Όσοι σκοτώθηκαν στη διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων, ενταφιάστηκαν προσωρινά στο νεκροταφείο της πόλης Πουσάν.

Η επιστροφή

Στις 4 Μαρτίου 1955 οι Έλληνες επέστρεψαν στην πατρίδα. Στην πλατεία Κοραή πραγματοποιήθηκε επίσημη τελετή υποδοχής από τον ελληνικό λαό.

Μαζί τους επέστρεψαν και τα οστά των συντρόφων τους, που έχασαν τη ζωή τους στον πόλεμο. Τους νεκρούς υποδέχτηκαν στο λιμάνι του Πειραιά οι μαυροντυμένες μητέρες τους με τον Βασιλιά Παύλο και τον αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης Παναγιώτη Κανελλόπουλο. Μετά από την επιμνημόσυνη δέηση τα φέρετρα των οπλιτών μεταφέρθηκαν με πομπή στρατιωτών στο Γ’ νεκροταφείο της Κοκκινιάς και των αξιωματικών στο Α’ νεκροταφείο της Αθήνας.

Εξήντα χρόνια αργότερα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κορέας, Μιουνγκ-μπακ Λι, είχε αναφέρει:

«Το λίκνο του πολιτισμού και της δημοκρατίας, η Ελλάδα, απέστειλε τους γιους και τις θυγατέρες της, εκ των οποίων οι 840 άνδρες ανήκαν στο Βασιλικό Ελληνικό Τάγμα Πεζικού, να πολεμήσουν στον Κορεατικό Πόλεμο. Τον Ιανουάριο του 1951, οι έλληνες στρατιώτες νίκησαν τον εχθρό στη – στρατηγικά σημαντική – μάχη του Λόφου 381, χωρίς πολλές απώλειες. Αυτός ο αξιοσημείωτος άθλος έδειξε πόσο γενναίοι ήταν οι έλληνες πολεμιστές και πόσο αποφασισμένοι ήταν να υπερασπίσουν την ελευθερία. Οι Κορεάτες δεν θα ξεχάσουν ποτέ τους γενναίους έλληνες πολεμιστές που αγωνίστηκαν για την υπεράσπιση της ελευθερίας της».

Η αποστολή των Ελλήνων σε έναν πόλεμο τόσο μακρινό προκάλεσε αρνητικές αντιδράσεις στην ελληνική κοινωνία. Οι ετοιμοπόλεμοι αξιωματικοί και στρατιώτες είχαν αποκτήσει την εμπειρία τους στον εμφύλιο πόλεμο. Στην Κορέα πήγαν γιατί η ελληνική κυβέρνηση έπρεπε να ανταποδώσει στην Αμερική τη βοήθεια της για την εξόντωση των κομμουνιστών. Ουσιαστικά δεν είχε άλλη επιλογή από το να στείλει στρατεύματα.

Ωστόσο, την περίοδο του πολέμου, τα κατορθώματά των ελλήνων στρατιωτών γέμισαν περηφάνια τον λαό και το εκστρατευτικό σώμα τιμήθηκε για την ηρωική του δράση από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Κορέας και την Κυβέρνηση.

Κοντά στη Σεούλ έχει στηθεί μνημείο για τους πεσόντες Έλληνες που γράφει: «Οι γενναίοι αυτοί στρατιώτες της Ελλάδας ενσάρκωσαν το εύδαιμον το ελεύθερον, το δε ελεύθερον το έμψυχον. Τιμή και δόξα τοις πεσούσι πολεμιστές».

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Η φονικότερη μάχη για τους Έλληνες στον πόλεμο της Κορέας. Στο ύψωμα Σκοτς χάθηκαν 28 στρατιώτες και τραυματίστηκαν 85. Αποκαλυπτικές μαρτυρίες βετεράνων (βίντεο)