Την επόμενη μέρα καταδικάστηκε ως προδότης και του στέρησαν όλα του τα αξιώματα με εντολή να φύγει από το Αιτωλικό. Ο Ρουμελιώτης οπλαρχηγός διακωμώδησε την δίκη του και φεύγοντας έστειλε αυστηρό μήνυμα στους αντιπάλους του. Η Ιστορική αυτή κόντρα έλαβε τέλος με μια εντυπωσιακή κίνηση του στρατηγού. Έκανε πέρα την αντιπαλότητα και ζήτησε συγνώμη από τους διώκτες του!
Η αφορμή για την ανοιχτή σύγκρουση Μαυροκορδάτου – Καραϊσκάκη
Τον Μάρτιο του 1824, η Επανάσταση βρισκόταν σε κρίσιμη καμπή. Ο ελληνικός εμφύλιος ήταν σε εξέλιξη με δύο κέντρα εξουσίας. Η επίσημη κυβέρνηση είχε έδρα το Κρανίδι Αργολίδας και η άλλη των οπλαρχηγών στην Τριπολιτσά. Κυβερνητικά στρατεύματα κινούνταν επιθετικά προς την Τριπολιτσά.
Ο πολιτικός Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, βρισκόταν στο Μεσολόγγι και μέχρι εκείνη την ώρα δεν είχε εμπλακεί άμεσα στην διαμάχη μεταξύ των πολιτικών (Κωλέττης, Κουντουριώτης) με τους στρατιωτικούς του Μοριά (Κολοκοτρώνης). Παρέμενε πιστός στο κυβερνητικό στρατόπεδο, αλλά προσπαθούσε με την βοήθεια του Λόρδου Βύρωνα, να αποφύγει παρόμοια σύγκρουση στη Δυτική Στερεά.
“Η συμπεριφορά του αθυρόστομου και ατίθασου κλεφταρματολού Γεώργιου Καραϊσκάκη έδωσε στον Μαυροκορδάτο την ευκαιρία που χρειαζόταν να αφοπλίσει όλα τα πιθανά αντικυβερνητικά στοιχεία της περιοχής: να το πετύχει όχι με τη βία αλλά διά του νόμου” υποστηρίζει ο Ρόντρικ Μπίτον, επίτιμος καθηγητής στην Eδρα Κοραή, Σύγχρονης Ελληνικής και Βυζαντινής Ιστορίας, Γλώσσας και Λογοτεχνίας, στο King’s College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου.
«Τα χρόνια της κλεφτουριάς του Γεωργίου Καραϊσκάκη» παρουσιάζει η Μηχανή του Χρόνου με το Χρίστο Βασιλόπουλο, τη Δευτέρα 5 Απριλίου στις 21.00 το βράδυ από το Cosmote History. Η εκπομπή μεταδίδεται σε επανάληψη 11 Απριλίου στις πέντε το απόγευμα.
Η οργή του Καραϊσκάκη για τον Μαυροκορδάτο ξεχείλισε στις 19 Μαρτίου του 1824. Ο καπετάνιος της Ρούμελης έστειλε ένα ανιψιό του στο Μεσολόγγι για μια υπόθεση, αλλά μετά από διαπληκτισμό με τους ναύτες που τον μετέφεραν, τραυματίστηκε σοβαρά. Ο Καραϊσκάκης σε αντίποινα έστειλε στο Μεσολόγγι 150 άνδρες του, οι οποίοι συνέλαβαν δύο προεστούς και κατέλαβαν το νησάκι Βασιλάδι.
Ο Μαυροκορδάτος εκπροσωπώντας την κυβέρνηση έδρασε ταχύτατα. Κινητοποίησε τους τοπικούς οπλαρχηγούς οι οποίοι λόγω της συγκυρίας είχαν συγκεντρώσει μεγάλη εκστρατευτική δύναμη και ανάγκασαν τον Καραϊσκάκη να παραδώσει τον έλεγχο της πόλης του Μεσολογγίου και να παραδώσει τους αιχμαλωτισμένους προκρίτους.
Το κλίμα έγινε ακόμα πιο βαρύ για τον Γεώργιο Καραϊσκάκη, όταν η κυβερνητική πλευρά παρουσίασε ως μάρτυρα τον Κώστα Βουλπιώτη, ο οποίος συνελήφθη έχοντας στην κατοχή του επιστολές του Καραϊσκάκη προς τον Ομέρ Βρυώνη, με τις οποίες πρότεινε συνεργασία για την καταστολή της επανάστασης στη Δυτική Ρούμελη. Ο Βουλπιώτης όμως ήταν συγγενής με τον ανταγωνιστή του Καραϊσκάκη, Γιαννάκη Ράγκο και συνεργάτης του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου. Δηλαδή ήταν ένας αμφισβητούμενος μάρτυρας. Και ο μοναδικός.
Τότε ο Μαυροκορδάτος βρήκε την ευκαιρία και κατηγόρησε ανοιχτά τον Καραϊσκάκη. Έτσι οδηγήθηκε κατηγορούμενος για προδοσία σε μια στημένη δίκη στην εκκλησία της Παναγίας στο Αιτωλικό. Πρόεδρος ορίστηκε ο Μητροπολίτης Άρτας Πορφύριος, ενώ ένορκοι και δικαστές ανέλαβαν στρατιωτικοί και πολιτικοί παράγοντες της Ρούμελης, που υποστήριζαν τον Μαυροκορδάτο.
Ο βασικός κατήγορος του Καραϊσκάκη, Μαυροκορδάτος, είχε μεγάλη αντίθεση μαζί του καθώς ο φαναριώτης πολιτικός προωθούσε συστηματικά τον οπλαρχηγό Γιαννάκη Ράγκο ως διοικητή της Ρούμελης στο αρματολίκι των Αγράφων. Οι δύο άνδρες είχαν μακροχρόνια κόντρα από την εποχή που ο Ράγκος ήταν γραμματικός του περίφημου Βεληγκέκα, πρωτοπαλίκαρου του Αλή πασά, που σκότωσε τελικά ο Καραϊσκάκης. Απο τότε δεν σταμάτησαν να συναγωνίζονται για την κυριαρχία του αρματολικιού των Αγράφων.
Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης έργο του Γερμανού φιλέλληνα Κρατσαΐζεν. Εθνική Πινακοθήκη Διαβάστε όλο το άρθρο: https://www.mixanitouxronou.gr/oi-realistikes-prosopografies-ton-oplarchigon/.
Η συνέχεια ήταν απρόβλεπτη για τον Μαυροκορδάτο και τους αντίπαλους του Καραϊσκάκη, καθώς ο αθυρόστομος και αντισυμβατικός οπλαρχηγός μετέτρεψε την δίκη του σε παρωδία. Κι ας ήταν βαριά άρρωστος και μετά βίας μπορούσε να σταθεί στα πόδια του. Την σκηνή περιγράφει γλαφυρά ο αυτόπτης μάρτυρας και ιστορικός του αγώνα Νικόλαος Κασομούλης:
– Αφήσατέ το σήμερον, λέγει ο Στουρνάρης. Το καταντήσαμε Τζιορτζίνα (σκηνή γελοιώδη) το κριτήριον και ούτως διελύθησαν.
– Μωρέ που ματαγίνεται άλλος τέτοιος πουτζιαράς;
Το δικαστήριο δεν τόλμησε να του επιβάλει κάποια ποινική τιμωρία, αλλά αποφάσισε “διοικητικά ” μέτρα με στέρηση βαθμών και αξιωμάτων και με εντολή ν’ αναχωρήσει από το Αιτωλικό. Δείτε «Τα χρόνια της κλεφτουριάς του Γεωργίου Καραϊσκάκη» από τη Μηχανή του Χρόνου το Cosmote History. Πρεμιέρα Δευτέρα 5 Απριλίου στις 21.00 και σε επανάληψη 11 Απριλίου στις πέντε το απόγευμα.
Η ετυμηγορία του δικαστηρίου χαρακτήριζε τον Καραϊσκάκη ως «επίβουλον της Πατρίδος και προδότην», επειδή βρέθηκαν τεκμήρια ότι είχε διαπραγματευθεί με τον τουρκαλβανό Ομέρ Βρυώνη, με σκοπό να γυρίσει στο παλιό του αξίωμα στα Άγραφα. Ο Καραϊσκάκης «ευρέθηκε ένοχος, ωστόσο, προκειμένου να αποφευχθούν ταραχές στην πόλη, διατάχθηκε να αναχωρήσει, πράγμα που ενδέχεται να συμβεί σήμερα», έγραφε η απόφαση.
Με την απόφαση ο Καραϊσκάκης στερήθηκε όλων των βαθμών και των αξιωμάτων του και διατάχθηκε να αναχωρήσει από το Αιτωλικό. Οι δε πολίτες διατάχθηκαν να αποφεύγουν κάθε επικοινωνία με τον «εχθρό της πατρίδας», εφόσον αυτός «δεν μετανοήσει και προσπέσει στο έλεος των Ελλήνων και ζητήσει συγχώρησιν».
“Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο ήρωας της Ελληνικής Επανάστασης δεν είχε φερθεί «πατριωτικά» – αλλά τέτοιες πράξεις συμφιλίωσης με τον εχθρό ήταν καθημερινές στις συνθήκες της Ρούμελης εκείνη την εποχή. Αφού δεν κατάφερε ο Καραϊσκάκης να γυρίσει στα Άγραφα υπό την προστασία των Ελλήνων, θα γύριζε υπό την προστασία των Οθωμανών· έτσι ήταν. Το ονόμαζαν καπάκι”, εξηγεί ο ιστορικός Ρόντρικ Μπίτον. Και διευκρινίζει:
“Η πράξη του Καραϊσκάκη, το γνωστό «καπάκι», ακόμα και η σχετικά επίσημη λέξη «επιβουλή», μεταμορφώθηκε σε «εσχάτη προδοσία». Και με τον τρόπο αυτό ο πιο χαρισματικός οπλαρχηγός της Δυτικής Στερεάς εξορίζεται (προσωρινά, όπως θα αποδείξουν τα πράγματα) από την «πατρίδα». Ουσιαστικά ντροπιάζεται, με αποτέλεσμα κανένας άλλος οπλαρχηγός της περιοχής να μη σκεφτεί να στασιάσει εναντίον της νόμιμης κυβέρνησης”.
«Τα χρόνια της κλεφτουριάς του Γεωργίου Καραϊσκάκη» παρουσιάζει η Μηχανή του Χρόνου με το Χρίστο Βασιλόπουλο, τη Δευτέρα 5 Απριλίου στις 21.00 το βράδυ από το Cosmote History. Η εκπομπή μεταδίδεται σε επανάληψη 11 Απριλίου στις πέντε το απόγευμα.
Η απάντηση του Καραϊσκάκη
Στην ιστορία πέρασε ο τρόπος με τον οποίο αντέδρασε στην καταδίκη του ο ίδιος ο Καραϊσκάκης. Φεύγοντας στις 3 Μαΐου 1824 από το Αιτωλικό θέλησε να πει μια κουβέντα πρόσωπο με πρόσωπο στον κατήγορό του. Χαρακτηριστικά του είπε: “ο ρε Μαυροκορδάτε εσύ με έγραψες σε ένα χαρτί την κατηγορία, αλλά εγώ θα στη γράψω εδώ, στο κούτελο”. Ο Μαυροκορδάτος αναστατώθηκε και φοβισμένος μπήκε στο σπίτι του.
Τελικά προς στον κίνδυνο να χαθεί η επανάσταση ο Καραϊσκάκης μετά από τρεις εβδομάδες ζήτησε εγγράφως συγγνώμη από τον Α. Μαυροκορδάτο, που όμως δεν εισακούσθηκε. Στις 25 Ιουνίου 1824 κατέφυγε στο Ναύπλιο όπου η Κυβέρνηση του αναγνώρισε όλους τους βαθμούς και τα αξιώματά του.
Στη συνέχεια διατάχθηκε να εκστρατεύσει στην Ανατολική Στερεά. Η περιοχή των Αγράφων χωρίστηκε σε δύο τμήματα και το μεν ανατολικό αποδόθηκε στον Καραϊσκάκη, το δε δυτικό στον Γιαννάκη Ράγκο.
ΔΕΙΤΕ από την Μηχανή του Χρόνου στο Cosmote History: «Τα χρόνια της κλεφτουριάς του Γεωργίου Καραϊσκάκη» τη Δευτέρα 5 Απριλίου στις 21.00. Η εκπομπή μεταδίδεται σε επανάληψη 11 Απριλίου στις πέντε το απόγευμα.
Η ανάλυση του Ρόντρικ Μπίτον, δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Τα Νέα” 25.3.2021
Ακολουθήστε την mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr