Ο Νόμος περί Δασμών του 1930, γνωστός και ως Νόμος Σμουτ-Χόλεϋ (Smoot–Hawley Tariff Act), αύξησε τους δασμούς κατά περίπου 20% σε πάνω από 20.000 εισαγόμενα είδη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Προκάλεσε έναν παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο που συνέβαλε στις αρνητικές συνέπειες της Μεγάλης Ύφεσης.
O Willis C. Hawley (αριστερά) και Reed Smoot τον Απρίλιο του 1929, λίγο πριν ψηφιστεί ο Νόμος περί Δασμών από τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Πηγή φωτογραφίας: wikipedia
Ο Δασμολογικός Νόμος θεσπίστηκε τον Ιούνιο του 1930 και αύξησε κατά περίπου 20% στους ήδη υψηλούς εισαγωγικούς δασμούς των Ηνωμένων Πολιτειών σε ξένα γεωργικά και βιομηχανικά προϊόντα. Ο νόμος Fordney-McCumber που είχε προηγηθεί το 1922, είχε αυξήσει τον μέσο φόρο εισαγωγών σε ξένα αγαθά κατά περίπου 40%.
Ο αρχικός στόχος του νόμου Smoot-Hawley, ήταν να προστατέψει τους αγρότες και τις επιχειρήσεις των ΗΠΑ, από τον ξένο ανταγωνισμό γεωργικών προϊόντων που εισάγονταν, ιδιαίτερα από την Ευρώπη.
Ο Πρόεδρος Χέρμπερτ Χούβερ υπέγραψε τον νόμο, παρά τις έντονες αντιδράσεις. Πάνω από 1000 οικονομολόγοι είχαν υποβάλει μια αναφορά που τον καλούσε να ασκήσει βέτο.
Ο Χούβερ απάντησε ότι είχε την εξουσία βάσει του νόμου να αυξήσει ή να μειώσει τα συγκεκριμένα τιμολόγια έως και 50%, επιτρέποντάς του να “επισπεύσει την άμεση και αποτελεσματική δράση εάν αναπτυχθούν παράπονα”.
Τα “αντίποινα”
Οι αντιδράσεις ήταν άμεσες σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι αυξήσεις των δασμών πίεσαν τις οικονομίες των χωρών που ήδη υπέφεραν από τη Μεγάλη Ύφεση και το κόστος ανοικοδόμησης μετά τον Ά Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο μεγαλύτερος “χαμένος” από τη νομοθεσία ήταν η Γερμανία, η οποία ήδη πάλευε να ξεπληρώσει τις πολεμικές αποζημιώσεις στις ΗΠΑ και σε άλλα κράτη.
Όπως είχε σχολιάσει ο βραβευμένος με Νόμπελ οικονομολόγος του MIT Paul A. Samuelson: “Οι κυνικοί ήταν ενθουσιασμένοι με το θέαμα μιας χώρας που προσπαθεί να εισπράξει χρέη από το εξωτερικό και ταυτόχρονα αποκλείει τα εισαγόμενα αγαθά που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν την πληρωμή αυτών των χρεών”.
Μέσα σε δύο χρόνια, 25 χώρες αντέδρασαν αυξάνοντας τους δικούς τους δασμούς. Ως αποτέλεσμα, το διεθνές εμπόριο μειώθηκε δραστικά, με αποτέλεσμα μια παγκόσμια πτώση της τάξης του 66%, μεταξύ 1929 και 1934. Τόσο οι εξαγωγές όσο και οι εισαγωγές των ΗΠΑ μειώθηκαν σημαντικά και επιδείνωσαν τις συνθήκες κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης.
Οι προσπάθειες για μείωση των δασμών
Στις εκλογές του 1932, ο Χούβερ ηττήθηκε από τον Φραγκλίνο Ρούσβελτ και τόσο οι Reed Smoot όσο και Willis Hawley έχασαν τις έδρες τους στο Κογκρέσο.
Μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Πρόεδρος Ρούσβελτ προσπάθησε να μειώσει τους δασμούς. Το Κογκρέσο ψήφισε τον νόμο περί αμοιβαίων εμπορικών συμφωνιών το 1934. Ο νόμος μεταβίβαζε την εξουσία για τη δασμολογική πολιτική στον Λευκό Οίκο, εξουσιοδοτώντας τον πρόεδρο να διαπραγματευτεί με αρχηγούς ξένων κρατών για χαμηλότερους δασμούς.
Τις επόμενες δεκαετίες, οι Ηνωμένες Πολιτείες ενθάρρυναν σταθερά το διεθνές εμπόριο αναλαμβάνοντας ηγετικό ρόλο στη Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου (GATT), στη Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου της Βόρειας Αμερικής (NAFTA) και στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ).
Ο νόμος Smoot-Hawley Tariff μπορεί να μην προκάλεσε τη Μεγάλη Ύφεση, ωστόσο, επιδείνωσε τις συνθήκες εκείνη την περίοδο και μέχρι σήμερα οι οικονομολόγοι διαφωνούν ως προς τον βαθμό που την επηρέασε. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η επίδρασή του ήταν ελάχιστη, καθώς το διεθνές εμπόριο αποτελούσε τότε ένα σχετικά μικρό μέρος της οικονομίας των ΗΠΑ.
Κανείς ωστόσο δεν πιστεύει ότι ήταν “σοφή” κίνηση. Ο επίσημος ιστότοπος της Γερουσίας των ΗΠΑ αναφέρεται στον νόμο Smoot-Hawley ως μια “από τις πιο καταστροφικές πράξεις στην ιστορία του Κογκρέσου”.
Oι δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ
Κατά τη διάρκεια της πολιτικής του εκστρατείας το 2024, ως υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ, ο Ντόναλντ Τραμπ δεσμεύτηκε να θεσπίσει παρόμοιους δασμούς.
Στο ετήσιο αφιέρωμα πρόβλεψής για την παγκόσμια οικονομία τον Νοέμβριο του 2024, ο Economist είχε σημειώσει ότι( μετά τον νόμο περί δασμών): “το παγκόσμιο εμπόριο μειώθηκε κατά δύο τρίτα. Ήταν τόσο καταστροφικό για την ανάπτυξη στην Αμερική και σε όλο τον κόσμο, που οι νομοθέτες δεν έχουν θίξει το θέμα έκτοτε. Ο νόμος “Smoot-Hawley” έγινε συνώνυμο της χάραξης καταστροφικής πολιτικής”.
Τα τιμολόγια που ανακοινώθηκαν στις 2 Απριλίου 2025 από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τραμπ, τα οποία θα μπορούσαν να αυξήσουν τα επίπεδα δασμών σε υψηλότερα ποσοστά από εκείνα κατά την περίοδο των Smoot–Hawley, έφεραν ξανά τον νόμο του 1930 στο προσκήνιο.
“Άσχημα πράγματα μπορούν να συμβούν όταν οι πρόεδροι φαίνεται να χάνουν τον έλεγχο της πραγματικότητας” , σχολίασε το CNN, φράση που αποτυπώνει τι συνέβη από τη στιγμή που ανακοίνωσε παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο με την επιβολή δασμών από την Κίνα και κάθε κράτος της Ασίας, μέχρι την Ευρωπαϊκή Ένωση.
“Νομίζω ότι πηγαίνει πολύ καλά”
Μετά τα χρηματιστηριακά σοκ και τις παγκόσμιες αντιδράσεις για τα “βλακώδη” οικονομικά του Αμερικανού προέδρου, τα αμερικανικά ΜΜΕ υποστήριξαν ότι “υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να αμφισβητηθεί αν ο Ντόναλντ Τραμπ αντιλαμβάνεται πλήρως τις συνέπειες του δασμολογικού μπαράζ που χρησιμοποίησε για να πυροδοτήσει έναν παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο”.
Πηγή αρχικής φωτογραφίας: wikipedia
Ειδήσεις σήμερα:
- Σε αμόκ ο 23χρονος δράστης της διπλής δολοφονίας στο Αίγιο. Έβριζε αστυνομικούς, αυτοτραυματίστηκε στα κρατητήρια
- Σοκάρουν τα στοιχεία της Τροχαίας για μεθυσμένους οδηγούς. 3.687 στις Περιφέρειες Δυτικής Ελλάδας και Πελοποννήσου
- Σε εξέλιξη η έξοδος των εκδρομέων για τις εορτές του Πάσχα. Μέτρα στα λιμάνια για τη διευκόλυνση των εκδρομέων
- Ο Τραμπ υποβλήθηκε σε ετήσιο ιατρικό έλεγχο. «Είμαι σε πολύ καλή κατάσταση»
Ακολουθήστε τη mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ