Η αρχή της δεδηλωμένης “γεννήθηκε” μετά την καταγγελία του Χ. Τρικούπη ότι ο βασιλιάς διόριζε υπουργούς από την μειοψηφία ή “ακόμη και τον κηπουρό του”. Το περίφημο “τις πταίει”

Στις 29 Ιουνίου του 1874, δημοσιεύτηκε το άρθρο του Χαρίλαου Τρικούπη στην εφημερίδα «Καιροί». Είχε τίτλο «Τις Πταίει;» και προσπαθούσε να ρίξει φως στους παράγοντες που οδήγησαν στην πολιτική και οικονομική κρίση της χώρας.

Σύμφωνα με τον πολιτικό, που επρόκειτο να γίνει Πρωθυπουργός μέσα σε ένα χρόνο, οι ευθύνες βάραιναν κυρίως τον Βασιλιά Γεώργιο Α΄, ο οποίος διόριζε τους κυβερνήτες με τη θεωρία του κηπουρού. Δηλαδή μπορούσε να ορκίσει πρωθυπουργό ακόμα και τον κηπουρό του.

Ο Τρικούπης κατήγγειλε προσωπικά τον Γεώργιο Α’ γιατί παρέκαμπτε συστηματικά το κοινοβούλιο, και διόριζε Υπουργούς από τη μειοψηφία. Ως απάντηση στις βασιλικές παρεμβάσεις πρότεινε στον ανώτατο άρχοντα να διορίζει πρωθυπουργό τον αρχηγό του πλειοψηφούντος κόμματος,  ο οποίος θα πρέπει να έχει τη στήριξη της Βουλής.

Αυτή είναι η λεγόμενη «αρχή της δεδηλωμένης», την οποία εφάρμοσε ο Τρικούπης ένα χρόνο αργότερα και απέκτησε συνταγματική ισχύ το 1927.  Από τότε η κάθε κυβέρνηση οφείλει να έχει τη «δεδηλωμένη» εμπιστοσύνη της απόλυτης πλειοψηφίας των Βουλευτών.

Το άρθρο θα προκαλέσει αντιδράσεις, ο Τρικούπης θα προφυλακισθεί για ένα 24ωρο, αλλά θα γίνει γνωστός σε όλη την Ελλάδα.

Δείτε στο βίντεο της «Μηχανής του Χρόνου», τους λόγους που οδήγησαν τον Τρικούπη στη συγγραφή του θρυλικού άρθρου και την πολιτική μεταβολή που προκάλεσε. Την αρχή της δεδηλωμένης.

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Χρεοκοπία, golden boys και «μεγαλόψυχοι» δανειστές, της Ελλάδας. Η πρώτη Τρόικα που ήρθε στην χώρα και επέβαλε τους όρους της, ακυρώνοντας τη βουλή