Η απίθανη ιστορία των κλωστοϋφαντουργών από την Καππαδοκία που κατέκτησαν τον κόσμο. Γιατί καταρρέει το αρχοντικό (βίντεο)

Το αρχοντικό συγκρότημα, εργοστάσιο και κατοικία, στην οδό Πειραιώς 256, ανήκε στην οικογένεια Σικιαρίδη, ιδρυτών μια από τις μεγαλύτερες εριουργίες, τα “Ελληνικά Υφαντήρια”.

Το διατηρητέο κτίριο μέσα στο συγκρότημα της Σχολής Καλών Τεχνών έχει παραδοθεί στην εγκατάλειψη από τη στιγμή που περιήλθε στα χέρια του ελληνικού κράτους.

Η ιστορία των “Ελληνικών Υφαντηρίων” ξεκίνησε από τον 19ο αιώνα. Ο Κωνσταντινουπολίτης  έμπορος Σίμος Σικιαρίδης, αστός υπήκοος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ξεκίνησε από την Ανατολική Καππαδοκία, με σταθμούς την Κωνσταντινούπολη και την Βηρυτό και εγκαταστάθηκε τελικά, στα μέσα της δεκαετίας του 1920, στην Αθήνα.

Η οικογένεια Αμπαζόγλου, είχαν μεγάλη δράση ως έμποροι σιτηρών στην Κωνσταντινούπολη. Διέθεταν το μέγαρο Cercle d’Orient και το Cinema Emek στο Πέραν, καθώς και ακίνητα στην Πρίγκηπο.

Οι δύο οικογένειες, «δεμένες» με γάμους μεταξύ τους, ίδρυσαν την επιχείρηση. Η ιδέα της παραγωγής μαλλιού για την κατασκευή υφασμάτων και η ίδρυση μίας από τις πρώτες παραγωγικές μονάδες της Ελλάδας, σε συνδυασμό με τα πολλά εργατικά χέρια των μικρασιατών προσφύγων, συνέβαλαν στην εκβιομηχάνιση και ανάπτυξη της χώρας.

Η ακμή και η πτώχευση

Όταν ήρθε στην Αθήνα η οικογένεια Σικιαρίδη, αγόρασε οικόπεδα στην οδό Πειραιώς. Στην Πειραιώς 256 έχτισαν το εργοστάσιο και την κατοικία τους και τα άλλα τα πούλησαν σε άλλες βιομηχανίες.

Η οικογένεια επένδυσε και στο κέντρο της Αθήνας χτίζοντας το πρωτοποριακό για την εποχή του, Rex. Στις 22 Ιανουαρίου του 1937, στην οδό Πανεπιστημίου 48, εγκαινιάστηκε το νεοϋορκέζικο κτίριο του «Rex». Στόχος των ιδιοκτητών του αδελφών Σικιαρίδη, εγγονών του ιδρυτή του εργοστασίου “Ελληνικά Υφαντήρια”, ήταν να αλλάξουν την εικόνα της ελληνικής πρωτεύουσας και της ψυχαγωγίας.

Τo 1939 ίδρυσαν το Σικιαρίδειο Ίδρυμα με στόχο να  περιθάλψει παιδιά που έπασχαν από τράχωμα, κάτι που εξαιτίας του πολέμου δεν έγινε. Μεταπολεμικά και έως το 1971 λειτούργησε ως αναρρωτήριο, όπου νοσηλεύονταν προληπτικά, παιδιά με προδιάθεση για φυματίωση. Στη Βηρυτό επίσης ιδρύθηκε το 1951, η “Ελληνική Κοινοτική Σχολή Αναστασία Σικιαρίδου”.

Από το 1963 έως το 1967 παρά τη μετονομασία σε «Αγγλοελληνική Εριουργία Α.Ε.», το εργοστάσιο σταδιακά έχασε τη δύναμη του και απέτυχε να ξαναμπεί δυναμικά στην αγορά. Στα τέλη της δεκαετίας του ’70, με το άνοιγμα της αγοράς στην έτοιμη ενδυμασία,  το εργοστάσιο Σικιαρίδη χάνει τον βηματισμό του και το 1981 ήρθε η πτώχευση.

Το κτιριακό συγκρότημα λόγω χρεοκοπίας, περιήλθε το 1992 στην ιδιοκτησία της Εμπορικής Τράπεζας.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, στην Αθήνα, όπως και σε άλλα μέρη, εγκαταλειμμένοι βιομηχανικοί χώροι άλλαξαν χρήση και συνδέθηκαν με τις τέχνες. ‘Έτσι λοιπόν, Το 1992, το κτήριο του εργοστασίου παραχωρείται από το κράτος στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών.

Οι εγκαταστάσεις αξιοποιήθηκαν ουσιαστικά από τον πρύτανη Νίκο Κεσσανλή το 1997 και έως σήμερα στεγάζουν το μεγαλύτερο μέρος των δραστηριοτήτων της Σχολής.

Η ανακαίνιση

Το 2019 η Περιφέρεια Αττικής αποφάσισε την αποκατάσταση του διατηρητέου κτιρίου της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, με προϋπολογισμό ύψους 1,6 εκατ. ευρώ.

Το 2022 ολοκληρώθηκε η ενίσχυση και η αποκατάσταση του παλαιού διατηρητέου διώροφου κτιρίου, του παλιού εργοστασίου Σικιαρίδη συνολικής επιφάνειας 382,95 τ.μ. Το συνολικό κόστος ανακατασκευής ήταν 1.599.600,00 ευρώ με χρηματοδότηση από τους πόρους της Περιφέρειας Αττικής.

Δυστυχώς το επιβλητικό αρχοντικό «διαμάντι» της οικογένειας Σικιαρίδη με τις βασιλικές σκάλες, είναι πλέον εγκαταλελειμμένο και  απειλείται με πλήρη κατάρρευση. Στο εσωτερικό μέρος της οικίας διακρίνονται βανδαλισμοί και οι κεντρικές σκάλες που ανεβαίνουν στον πρώτο όροφο έχουν ήδη καταρρεύσει.

Δείτε στο βίντεο του συνεργάτη μας Michael Miller το άλλοτε αρχοντικό της οικογένειας Σικιαρίδη που πλέον μοιάζει με ερείπιο: