Η απεργία στην Ανατολική Γερμανία το 1953. Η αμφισβήτηση του κομμουνιστικού καθεστώτος, με δεκάδες νεκρούς μετά από τη σύγκρουση με τον σοβιετικό στρατό και την αστυνομία

Στις 17 Ιουνίου 1953 στο Ανατολικό Βερολίνο, χιλιάδες εργάτες και εργάτριες από τον κατασκευαστικό κλάδο, απήργησαν για τους χαμηλούς μισθούς. Η ειρηνική απεργία μετατράπηκε γρήγορα σε εξέγερση που αμφισβήτησε την κυβέρνηση του Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος.

Η κυβέρνηση, ζήτησε την βοήθεια του Σοβιετικού στρατού, που είχε βάσεις στην Ανατολική Γερμανία.

Τα ρώσικα τανκς, βγήκαν στους δρόμους. Ήταν μια άνιση μάχη, που άφησε 55 νεκρούς αν και ο αριθμός αμφισβητείται και λόγω της εποχής

είναι δύσκολο να διασταυρωθεί με ακρίβεια.

Το χρονικό της σύγκρουσης

Μετά τη λήξη του πολέμου, η ηττημένη Γερμανία χωρίστηκε στα δύο και δημιούργήθηκαν δυο ανεξάρτητα κράτη.

Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας (Δυτική Γερμανία) και η Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας (Ανατολική Γερμανία).

Τα δύο κράτη λειτουργούσαν ως ζώνες επιρροής του Δυτικού και Ανατολικού μπλοκ, αντίστοιχα.

Από τη μία μεριά ο καπιταλισμός και η ελεύθερη αγορά και από την άλλη ο κομμουνισμός και η ελεγχόμενη οικονομία από το κράτος.

Δύο κόσμοι και δύο ιδεολογίες που συγκρούστηκαν με δριμύτητα στον ψυχρό πόλεμο.

Το 1949, η Ανατολική Γερμανία προσπαθούσε να εγκαθιδρύσει το σοσιαλιστικό καθεστώς με πρότυπο την ΕΣΣΔ.

Το κράτος κατέβαλλε οργανωμένη προσπάθεια, τόσο για να επικρατήσει η κομμουνιστική ιδεολογία και παράλληλα να υπάρχει οικονομική άνθηση. Αν ήταν δυνατόν ακόμη και υπεροχή καθώς πάντα γινόταν σύγκριση με τη δυτική Γερμανία.

Οι οικονομικοί στόχοι ήταν ιδιαίτερα υψηλοί, σε αντίθεση με το χαμηλό βιοτικό επίπεδο των πολιτών.

Πολλοί κάτοικοι της Ανατολικής Γερμανίας, αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν προς τη Δύση, αναζητώντας καλύτερες συνθήκες διαβίωσης.

Η ημέρα της απεργίας και η απάντηση του κράτους

Προκειμένου να πετύχει ο οικονομικός σχεδιασμός, η ημερήσια απασχόληση αυξήθηκε, χωρίς αυτό να σημαίνει και αύξηση μισθών.

Αυτό ήταν και η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Στις 16 Ιουνίου 1953, οι οικοδόμοι κάλεσαν σε απεργία. Την επόμενη μέρα, 17 Ιουνίου 1953, στο κάλεσμα ανταποκρίθηκαν χιλιάδες εργάτες και από άλλους κλάδους.

Στην ειρηνική διαδήλωση της ίδιας ημέρας συμμετείχαν περίπου 30.000 απεργοί. Διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν και σε πόλεις έξω από το Ανατολικό Βερολίνο με μεγάλη συμμετοχή.

Ανάμεσα στα συνθήματα για αυξήσεις στους μισθούς, διατυπώθηκαν και αιτήματα για γενική απεργία, παραίτηση της κυβέρνησης και ελεύθερες εκλογές. Η απεργία μετατράπηκε σε εξέγερση που αμφισβήτησε το κομμουνιστικό καθεστώς.

Η απάντηση της κυβέρνησης ήταν άμεση. Ζήτησε την ενίσχυση του σοβιετικού στρατού για να αντιμετωπίσει το οργισμένο πλήθος. Τα ρώσικα τανκς βγήκαν στους δρόμους. Η αντίσταση του κόσμου ήταν σθεναρή, όχι όμως ικανή να αντιμετωπίσει τα στρατεύματα. Ο αριθμός των νεκρών έφτασε τους πενήντα πέντε, ενώ οι τραυματίες ξεπέρασαν τους εκατό.

Στη μνήμη της εξέγερσης η Δυτική Γερμανία καθιέρωσε την 17η Ιουνίου ως εθνική εορτή, με την ονομασία “Ημέρα της Γερμανικής Ενότητας”.

Πηγή χαρακτηριστικής φωτογραφίας: Dialog International

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Η σοβιετική εισβολή στην Ουγγαρία το 1956 με χίλια τανκς. Οι Ούγγροι ζητούσαν πολιτικές μεταρρυθμίσεις, αλλά οι σοβιετικοί κατέπνιξαν την «αντεπανάσταση». Οι εκτελέσεις και το τραγικό τέλος του Ίμρε Νάγκι.