Η ανταλλαγή των πληθυσμών. Ο βίαιος εκπατρισμός Χριστιανών και Μουσουλμάνων. Η Συνθήκη της Λωζάνης και το δράμα των προσφύγων στη Μηχανή του Χρόνου. Νέα εκπομπή

Η Συνθήκη της Λωζάνης και η Σύμβαση Ανταλλαγής Πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας  στη «Μηχανή του Χρόνου» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο, τη Δευτέρα 10 Οκτωβρίου  στις 21.00 από το COSMOTE HISTORY. Η εκπομπή μεταδίδεται σε επανάληψη την Κυριακή, 16 Οκτωβρίου στις 5 το απόγευμα.

Η εκπομπή καταγράφει την πορεία των προσφύγων της Μικράς Ασίας και τις δραματικές ιστορίες των «ανταλλάξιμων» που υποχρεώθηκαν να ανταλλαχθούν με Μουσουλμάνους της Ελλάδας.

Η έρευνα  περιγράφει  τους  λόγους  που οδήγησαν στην ανταλλαγή χριστιανών και μουσουλμάνων  και το παρασκήνιο των διαπραγματεύσεων  στη Λωζάνη. Ιστορικοί και διπλωμάτες εξηγούν με πιο κριτήριο υπήρξαν εξαιρέσεις στην υποχρεωτική μετακίνηση.

Η έρευνα φωτίζει και τις περιπτώσεις κάποιων ανταλλάξιμων που κατάφεραν να αποφύγουν το μέτρο, αλλάζοντας θρήσκευμα.

Οι άνθρωποι που επρόκειτο να ανταλλαχθούν αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια και τις περιουσίες τους, αφήνοντας πίσω ακόμα και τα παιδιά τους, σε ορισμένες περιπτώσεις.

Ταξίδεψαν με ό,τι μέσα διέθεταν, χωρίς φαγητό και περίμεναν στα λιμάνια από μέρες μέχρι και εβδομάδες, για να επιβιβαστούν στα πλοία που θα τους μετέφεραν στη νέα τους πατρίδα. Εκατοντάδες πέθαναν στη διαδρομή από τις κακουχίες.

Η αφάνταστη περιπέτεια  συνεχίστηκε στα λοιμοκαθαρτήρια και αργότερα στα αντίσκηνα ή σε ακατάλληλα κτίρια που επιτάχθηκαν για να στεγάσουν περισσότερους από 1.500.000 πρόσφυγες.

Πολλές φορές οι ντόπιοι πληθυσμοί σε Ελλάδα αλλά και Τουρκία δεν καλωσόριζαν τους ανταλλάξιμους και τους αποκαλούσαν «τουρκόσπορους» και «γκιαούρηδες» αντίστοιχα.

Η εκπομπή αναφέρεται ακόμα στις παραβιάσεις της Συνθήκης της Λωζάνης, στη στρατικοποίηση των νησιών του βορειοανατολικού Αιγαίου και την κατάσταση του ελληνικού πληθυσμού σε Κωνσταντινούπολη, Ίμβρο και Τένεδο.

Στην εκπομπή μιλούν:

Αλέξης Αλεξανδρής – Πρέσβης Επί Τιμή, Άγγελος Συρίγος – Αναπληρωτής Καθηγητής στο Πάντειο Παν/μιο, Αντώνης Κλάψης – Επίκουρος Καθηγητής στο Παν/μιο Νεάπολις Πάφου, Σωτήρης Ριζάς – Διευθυντής Ερευνών στο Κέντρο Έρευνας Ιστορίας Νεότερου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών,

Θάνος Βερέμης – Ομότιμος Καθηγητές στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μανόλης Κούμας – Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Σία Αναγνωστοπούλου – Καθηγήτρια Ιστορίας στο Πάντειο Παν/μιο, Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης – Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Σταύρος Ανεστίδης – Υποδιευθυντής Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, Δημήτρης Καμούζης – Ιστορικός Ερευνητής στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, Λάμπρος Μπαλτσιώτης – Πάντειο Πανεπιστήμιο, Γιάνης Γιανουλόπουλος – Ιστορικός, Λουκάς Χριστοδούλου – Πρόεδρος ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. Ν. Ιωνίας, Ομέρ Ασάν – Ιστορικός Ερευνητής, Τάκης Σαλκιτζόγλου -Απόγονος Μικρασιατών, Κώστας Χριστοφορίδης – Γεν. Γραμματέας Συλλόγου Ιμβρίων Αθήνας