Η αίρεση που δεν έκανε σεξ, θεωρούσε τις γυναίκες ίσες και αρνείτο τη στράτευση. Γιατί τους στήριξε ο Λίνκολν

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Το 1747 στην Αγγλία εμφανίστηκε μία προτεσταντική αίρεση γνωστή με το επίσημο όνομα «Η Ενωμένη Εταιρεία Πιστών στη Δεύτερη Εμφάνιση του Χριστού». Τα μέλη της πίστευαν ότι σύντομα θα ερχόταν η Δευτέρα Παρουσία και ότι θα έπρεπε να ξεκινήσουν να προετοιμάζονται για να υποδεχθούν τον Χριστό.

“Σέικερς”

Στο πλαίσιο αυτό ζούσαν μ’ ένα πολύ απλό και ειρηνικό τρόπο στις κοινότητές τους όπου υπήρχε πραγματική κοινοκτημοσύνη.

Τα μέλη της αίρεσης εργάζονταν στα κτήματα της κοινότητας ή σε οικοδομικά έργα.

Ο ελεύθερος χρόνος τους πήγαινε σε λατρευτικές εκδηλώσεις, όπου τραγουδούσαν και χόρευαν όλοι μαζί μέχρι που εκστασιάζονταν. Καθώς φαίνονταν να σείονται στη διάρκεια των χορών, απέκτησαν το παρατσούκλι «Σέικερς» (Shakers) που σημαίνει «αυτοί που σείονται».

Φυσικά αυτοί οι χοροί δεν είχαν καμία σχέση με το «σέικ», το χορό των αρχών της δεκαετίας του 1960!

Ισότητα των φύλων

Οι «Σέικερς» επέβαλλαν την πλήρη ισότητα μεταξύ των δύο φύλων.

Είναι η πρώτη κοινότητα στη Δύση όπου άνδρες και γυναίκες είχαν τα ίδια ακριβώς δικαιώματα και υποχρεώσεις. Για το λόγο αυτό, οι γυναίκες ανέλαβαν ρόλους πνευματικής ηγεσίας δίπλα στους άνδρες, συμπεριλαμβανομένων των ιδρυτικών ηγετών, όπως η Τζέιν Γουόρντλεϊ, η Αν Λι και η Λούσι Ράιτ.

Εκτός από την ισότητα των δύο φύλων, ένα άλλο γνώρισμα των «Σέικερς» ήταν η καθολική αποχή από το σεξ!

Αυτό ίσχυε ακόμη και για τα ανδρόγυνα που γίνονταν μέλη της κοινότητάς τους. Ήταν τέτοια η απέχθεια των «Σέικερς» για το σεξ που άνδρες και γυναίκες δεν αντάλλασσαν ούτε χειραψία!

Υπάρχει μία θεωρία ότι ίσως να πήραν από εκεί το όνομά τους -και όχι τον εκστατικό χορό τους- αφού και η χειραψία στα αγγλικά λέγεται σέικ (shake).

Στις ΗΠΑ

Ο τρόπος ζωής των «Σέικερς» φαινόταν περίεργος για πολλούς Άγγλους και έτσι αυτοί αποφάσισαν να μεταναστεύσουν ομαδικά στη βόρεια Αμερική που ήταν τότε βρετανική αποικία, πιστεύοντας ότι θα ζούσαν εκεί με μεγαλύτερη ελευθερία και ανοχή.

Λίγα χρόνια αφότου εγκαταστάθηκαν λίγο έξω από τη Νέα Υόρκη, ξέσπασε η Αμερικανική Επανάσταση (1776) και στο τέλος της δημιουργήθηκαν οι Ηνωμένες Πολιτείες.

Ως πολίτες του νέου κράτους, οι «Σέικερς» απέκτησαν φήμη ως εξαιρετικοί οικοδόμοι, μαραγκοί, κατασκευαστές επίπλων, και μουσικοί. Επίσης, ήταν από τους πρώτους που καλλιέργησαν βότανα στις ΗΠΑ που γίνονταν φαρμακευτικά σκευάσματα.

Στα μέσα του 19ου αιώνα στις Ηνωμένες Πολιτείες υπήρχαν περίπου 2.000–4.000 «Σέικερς» που ζούσαν σε 18 μεγάλες κοινότητες και σε πολλές μικρότερες κοινότητες.

Αντιρρησίες συνείδησης

Ως φανατικοί ειρηνιστές οι «Σέικερς» πίστευαν ότι δεν έπρεπε σκοτώνουν ή να βλάπτουν άλλους ανθρώπους, ακόμη και σε καιρό πολέμου. Κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου (1861-1865), οι «Σέικερς» υποστήριζαν τους Βόρειους και τη διατήρηση της Ένωσης των Πολιτειών.

Όμως ήταν από τους πρώτους αντιρρησίες συνείδησης στην αμερικανική ιστορία και αρνήθηκαν να υπηρετήσουν στο στρατό.

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Αβραάμ Λίνκολν, σεβάστηκε την επιθυμία τους και τους απάλλαξε από τη στρατιωτική θητεία λόγω θρησκευτικών πεποιθήσεων. Μεγάλο ρόλο στην απόφασή του έπαιξε το γεγονός ότι οι «Σέικερς» ήταν λίγοι αλλά και η καλή φήμη που είχαν στην αμερικανική κοινωνία.

Αφού οι «Σέικερς» είχαν απαρνηθεί κάθε σεξουαλική δραστηριότητα γεννάται το ερώτημα πως διαιωνιζόταν.

Πως διαιωνίζονταν;

Η διαιώνιση των κοινοτήτων των «Σέικερς» στην Αμερική μέχρι και τα τέλη του 19^ου αιώνα οφειλόταν σε δύο λόγους.

Υπήρχαν οικογένειες με παιδιά που προσηλυτίζονταν στην αίρεση και έτσι γίνονταν μέλη της κοινότητας.

Επίσης, φτωχές οικογένειες που δεν μπορούσαν να ζήσουν τα παιδιά τους αν και δεν ανήκαν στους «Σέικερς» τα άφηναν σε αυτούς καθώς γνώριζαν ότι θα μάθαιναν γράμματα και αργότερα μία τέχνη για να επιβιώσουν. Τα παιδιά αυτά, μαζί με πολλά ορφανά, υιοθετούνταν επίσημα από την κοινότητα των «Σέικερς».

Με το που γίνονταν 21χρονών μπορούσαν να φύγουν από την κοινότητα και να ζήσουν όπως αυτά ήθελαν. Τα περισσότερα επέλεγαν να φύγουν από τους «Σέικερς» έχοντας μάθει μία χρήσιμη τέχνη και την αξία της σκληρής δουλειάς.

Από τα τέλη του 19^ου αιώνα οι κοινότητες των «Σέικερς» άρχισαν να φθίνουν λόγω της ραγδαίας εκβιομηχάνισης της Αμερικής. Αυτή έφερε μαζί της και σημαντικές αλλαγές στον τρόπο ζωής των Αμερικανών. Οι «Σέικερς» με τον απλό τρόπο που ζούσαν φάνταζαν όλο και περισσότερο εκκεντρικοί για τον μέσο Αμερικανό που είχε αρχίσει να αποκτά τις ανέσεις της σύγχρονης εποχής.

Προς εξαφάνιση

Στις αρχές του 20^ου αιώνα ψηφίστηκε νόμος που απαγόρευε την υιοθεσία παιδιών από θρησκευτικές κοινότητες. Έτσι οι «Σέικερς» δεν μπορούσαν να υιοθετήσουν παιδιά που ήταν ορφανά ή από φτωχές οικογένειες.

Μέχρι το 1920 είχαν απομείνει μόνο 12 μικρές κοινότητες «Σέικερς» στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Από το 2019, υπάρχει μόνο ένα χωριό «Σέικερ», το Sabbathday Lake Shaker Village, στην Πολιτεία του Μέιν. Σε αυτό κατοικούν σήμερα οι δύο εναπομείναντες «Σέικερς»: ο  Άρνολντ Χαντ και η Τζούν Κάρπεντερ.

Παρά ταύτα πολλοί Αμερικανοί έχουν κάποιο πρόγονο που μεγάλωσε σε κοινότητα «Σέικερ» και στη συνέχεια έκανε δική του οικογένεια.