Η 16χρονη Λαίδη Τζέιν Γκρέι, που έγινε η πρώτη βασίλισσα της Αγγλίας για 9 μέρες. Την αποκεφάλισε η περίφημη Βloody Mary, που ανέβηκε στο θρόνο

Καμία γυναίκα δεν είχε γίνει ποτέ βασίλισσα της Αγγλίας, χωρίς να παντρευτεί τον βασιλιά. Γυναίκες μπορεί να κυβερνούσαν, αλλά στο πλευρό του συζύγου τους ή κινώντας τα νήματα στο παρασκήνιο.

Η πρώτη γυναίκα που ανέβηκε στο θρόνο μόνη της, ήταν η 16χρονη Λαίδη Τζέιν Γκρέι. Η μητέρα της Τζέιν ήταν ανιψιά του βασιλιά Ερρίκου Η’, που ακόμα και με 6 διαφορετικές συζύγους, δεν κατάφερε να αποκτήσει περισσότερους από έναν αρσενικό διάδοχο.

Ο μοναδικός γιος του, Έντουαρντ, ήταν ένα μικρό, φιλάσθενο αγόρι. Αν πέθαινε, θα κληρονομούσε το θρόνο η μεγαλύτερη αδελφή του Μαίρη. Αν πέθαινε κι αυτή, τότε ο θρόνος θα πήγαινε στην άλλη αδελφή τους, Ελίζαμπεθ.

Μετά την Ελίζαμπεθ, ο Ερρίκος είχε ορίσει ως διάδοχο την κόρη της ανιψιάς του, Τζέιν Γκρέι.

Ακριβώς επειδή βρισκόταν τόσο κοντά στο θρόνο, η μόρφωση της Τζέιν ήταν εξαιρετικά σημαντική.

Οι ξένες γλώσσες ήταν απαραίτητες για να επικοινωνεί με τους βασιλικούς οίκους της Ευρώπης, ενώ η φιλοσοφία και οι επιστήμες διεύρυναν τους ορίζοντες και ανέπτυσσαν τη σοφία ενός μελλοντικού ηγέτη. Ή τουλάχιστον έτσι ήλπιζαν.

Πάντως η Τζέιν αποδείχτηκε εξαιρετική μαθήτρια. Η επιδεξιότητά της με τα Λατινικά και τα αρχαία ελληνικά εντυπωσίαζε τον δάσκαλό της, Τζον Άιλμερ, που αργότερα αναρριχήθηκε στα υψηλότερα αξιώματα της εκκλησίας.

Όσο κι αν προσπαθούσε όμως, η Τζέιν δεν κατάφερνε να ικανοποιήσει τις εξαιρετικά υψηλές απαιτήσεις των γονιών της, που ξεπερνούσαν τα όρια και βασάνιζαν τη μικρή κοπέλα.

Ο συγγραφέας Ρότζερ Άσαμ γνώρισε τη Τζέιν όταν ήταν 14 ετών και περιέγραψε τη συνομιλία τους, στο βιβλίο του “The Schoolmaster” που εκδόθηκε περίπου μία δεκαετία μετά τον θάνατό της.

Όταν ο Άσαμ έφτασε στην οικεία του Μαρκήσιου του Ντόρσετ, του πατέρα της Τζέιν, όλοι έλειπαν σε κυνήγι. Η μοναδική που επέλεξε να μείνει πίσω για να μελετήσει Πλάτωνα, ήταν η νεαρή Τζέιν.

Ο Άσαμ εντυπωσιάστηκε από την άνεση της με τα ελληνικά και τη ρώτησε πώς κατάφερε τόσα πολλά, σε τόσο νεαρή ηλικία.

Η Τζέιν του απάντησε:

“Ένα απ’ τα σημαντικότερα δώρα που μου έδωσε ο Θεός είναι οι τόσο αυστηροί γονείς και ο τόσο τρυφερός δάσκαλος. Όταν είμαι μπροστά στους γονείς μου, είτε μιλάω είτε σιωπώ είτε κάθομαι είτε στέκομαι όρθια είτε έρχομαι είτε πηγαίνω, αν τρώω, πίνω, αν είμαι χαρούμενη ή δυστυχισμένη, αν κεντάω, αν χορεύω ή οτιδήποτε άλλο κάνω, πρέπει να το κάνω όσο το δυνατόν τελειότερα. Γιατί αλλιώς βασανίζομαι με τσιμπήματα, κοροϊδίες, χτυπήματα και άλλα που δεν θα αναφέρω από σεβασμό στους γονείς μου. Αλλά όταν έρχεται η ώρα να πάω στον κύριο Άιλμερ, με διδάσκει με τέτοια τρυφερότητα, τόσο ευχάριστα, που δεν σκέφτομαι τίποτα όταν είμαι μαζί του. Και πάντα λυπάμαι όταν φεύγω, γιατί ό,τι και να κάνω εκτός από τη μελέτη, είναι γεμάτο λύπη, δυσκολίες, φόβο και πόνο”.

Σύμφωνα με τη σύγχρονη συγγραφέα Λεάντα ντε Λιλ, η κατάσταση δεν πρέπει να ήταν τόσο άσχημη.

Σε επιστολή που έγραψε λίγους μόνο μήνες μετά τη συνάντηση, ανέφερε μόνο πόσο περήφανοι ήταν οι γονείς της για την ταλαντούχα κόρη τους. Ενώ ο καθηγητής της, Τζον Άιλμερ, έγραφε σε έναν Ελβετό θεολόγο, ότι η Τζέιν “ήταν στη ηλικία που όλοι οι άνθρωποι τείνουν να ακολουθούν το δικό τους δρόμο” και αναρωτιόταν πώς να τιθασσεύσει ένα ζωηρό κορίτσι σαν τη Τζέιν.

Η βασίλισσα των εννιά ημερών

Όπως όλες οι νεαρές γυναίκες της εποχής, έτσι και η Τζέιν έπρεπε να παντρευτεί σύμφωνα με τις επιθυμίες και τα συμφέροντά της οικογένειά της.

Και τα συμφέροντα όριζαν γάμο και συμμαχία με την οικογένεια του Τζον Ντάντλεϊ, Λόρδου του Νορθάμπερλαντ και πρόεδρο του βασιλικού συμβουλίου.

Όπως και η οικογένειά της Τζέιν, ήταν όλοι Προτεστάντες και ο πιο πιστός σύμβουλος του νεαρού βασιλιά Έντουαρντ, που είχε μόλις ανέβει στο θρόνο το 1547 σε ηλικία 10 ετών.

Το 1553, η Τζέιν παντρεύτηκε τον Γκίλφορντ, το μικρότερο γιο του Τζον Ντάντλεϊ, τον οποίο αντιπαθούσε και θεωρούσε ανόητο.

Όμως, με τον γάμο της ήρθε ακόμα πιο κοντά στον θρόνο. Εκτός από τη βασιλική της καταγωγή, είχε πλέον και τον κατάλληλο σύζυγο.

Έτσι, όταν ο 15χρονος βασιλιάς Έντουαρντ, πέθανε από φυματίωση τον Ιούλιο του 1533, έχρισε διάδοχό την Τζέιν και όχι την αδελφή του, Μαίρη, που κανονικά προηγούνταν.

Η Μαίρη ήταν καθολική, ενώ η Τζέιν προτεστάντισσα όπως ο ίδιος και παντρεμένη με τον γιο του στενότερου σύμμαχού του, ο οποίος έπαιξε σημαντικό ρόλο στην απόφαση.

Στις 9 Ιουλίου του 1533, το βασιλικό συμβούλιο ενημέρωσε τη 15χρονη Τζέιν ότι θα γινόταν βασίλισσα της Αγγλίας. Η κοπέλα δέχτηκε τα νέα χωρίς ενθουσιασμό. Δεν ένιωθε έτοιμη να ανέβει στον θρόνο ούτε πίστευε ότι της ανήκε.

Έκανε όμως το καθήκον της, όπως πάντα.

Στις 10 Ιουλίου, ο Τζον Ντάντλεϊ την ονόμασε βασίλισσα μπροστά στο λαό και η Τζέιν εγκαταστάθηκε στον Πύργο του Λονδίνου, οπού συνηθιζόταν να μένουν οι βασιλείς μέχρι τη στέψη τους.

Το 1909, ο ιστορικός Ρίτσαντ Ντέιβι έγραψε στο βιβλίο του για τη ζωή της Τζέιν, ότι ένας Γενοβέζος έμπορος παρακολούθησε την πορεία της προς τον Πύργο και την περιέγραψε σε γράμμα προς την οικογένειά του.

Η Τζέιν ήταν χαριτωμένη, με κόκκινα μαλλιά και χαμογελαστό, εκφραστικό πρόσωπο. Ήταν τόσο μικρόσωμη, που χρειάστηκε να φορέσει παπούτσια με χοντρό πάτο, τα οποία έκρυβε κάτω από το φόρεμά της, για να φαίνεται πιο επιβλητική.

Η εγκυρότητα της επιστολής έχει αμφισβητηθεί από σύγχρονους ιστορικούς, κυρίως τη συγγραφέα Λεάντα ντε Λιλ και τον Τζον Στέφαν Έντουαρντς.

Η πρώτη απόφαση της Τζέιν ως βασίλισσα ήταν να μην ονομάσει και τον σύζυγό της βασιλιά.

Αν και η οικογένεια Ντάντλεϊ ήταν ιδιαίτερα αγαπητή από τον νεαρό Έντουαρντ, ο λαός τους αντιπαθούσε γιατί είχαν πάρει μια σειρά από αντιλαϊκά μέτρα.

Η Τζέιν αντιλήφθηκε ότι ο γάμος με τον Ντάντλεϊ την έκανε πιο αποδεκτή από τους βασιλικούς κύκλους, αλλά όχι από το λαό.

Γι’ αυτό η Τζέιν επέμενε ότι ο άντρας της θα γινόταν Δούκας, αλλά όχι βασιλιάς.

Παραδόξως, η απόφασή της δεν κέρδισε την αγάπη του λαού.

Ταυτόχρονα, η αντιζηλός της η Μαίρη, συγκέντρωνε στρατό για να πάρει τον θρόνο, που πίστευε ότι της άνηκε δικαιωματικά.

Το ίδιο έκανε και η Τζέιν, θέτοντας επικεφαλής τον πεθερό της, Τζον Ντάντλεϊ.

Όμως η Μαίρη είχε τη λαϊκή αποδοχή. Οι αγρότες αρνήθηκαν να πολεμήσουν εναντίον της και, όταν έλειπε ο Ντάντλεϊ από τη βασιλική αυλή, το συμβούλιο αποφάσισε να συμμαχήσει με τη Μαίρη.

Στις 19 Ιουλίου, ανακοίνωσε ότι η Μαίρη ήταν βασίλισσα της Αγγλίας και η Τζέιν φυλακίστηκε. Έμενε ακόμα στον Πύργο του Λονδίνου, αλλά σε άλλο δωμάτιο.

Καταδικάστηκε για προδοσία, αλλά όλα έδειχναν ότι η Μαίρη θα την άφηνε να ζήσει, γιατί ήταν εμφανές ότι η νεαρή κοπέλα ήταν απλά ένα πιόνι στα χέρια της οικογένειάς της και κυρίως του πεθερού της, Τζον Ντάντλεϊ.

Όμως τον Ιανουάριο του 1554, οι Προτεστάντες επαναστάτησαν εναντίον της καθολικής Μαίρη, στην οποία ηγετικό ρόλο είχε ο πατέρας της Τζέιν, ο Μαρκήσιος του Ντόρσετ.

Αν και η Τζέιν δεν είχε καμία ανάμειξη, θεωρήθηκε υπεύθυνη. Ο μόνος τρόπος να αποφύγει την εκτέλεση, ήταν να γίνει καθολική, αλλά αρνήθηκε.

Στις 12 Φεβρουαρίου του 1554, η 16χρονη Τζέιν γονάτισε μπροστά στον δήμιό της και έδεσε μόνη της το μαντήλι γύρω από τα μάτια της.

Πριν πεθάνει, είπε ότι δεν επιδίωξε να γίνει βασίλισσα, αλλά απλώς αποδέχτηκε το ρόλο που της έδωσαν.

Η Μαίρη στέφθηκε βασίλισσα και έμεινε γνωστή ως η “Ματωμένη Μαίρη”, εξαιτίας των άγριων θρησκευτικών διωγμών που διέταξε.

Η Λαίδη Τζέιν Γκρέι,“Βασίλισσα των Εννιά Ημερών”, αποτελεί μία από τις τραγικότερες φιγούρες της βρετανικής ιστορίας.

Αν και ιστορικά στοιχεία υπάρχουν ελάχιστα, η ιστορία της έχει εμπνεύσει πλήθος θεατρικών και βιβλίων, που όμως τείνουν να δραματοποιούν την πραγματικότητα.

Το 1986 η Έλενα Μπόναμ Κάρτερ υποδύθηκε τη Τζέιν στην ταινία του Τρέβορ Ναν.

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: H βασίλισσα που βασάνισαν οι Ρωμαίοι και κακοποίησαν τις δύο κόρες της. Για να τους εκδικηθεί, τους σταύρωσε και τους θυσίασε στους θεούς…