H σφαγή που προκάλεσαν οι νεοφασίστες στην Ιταλία το 1980. Η πολύνεκρη βομβιστική επίθεση που άφησε 86 διαμελισμένα πτώματα και 200 τραυματίες. Πώς σώθηκαν οι Έλληνες

2 Αυγούστου 1980. Το ρολόι του σιδηροδρομικού σταθμού στην Μπολόνια σταμάτησε στις 10.25 όταν εξερράγη βόμβα, η οποία είχε τοποθετηθεί από νεοφασιστική τρομοκρατική οργάνωση.

Από τα συντρίμμια του κτιρίου ανασύρθηκαν 86 διαμελισμένα πτώματα και περισσότεροι από 200 τραυματίες. Η τρομοκρατική επίθεση έμεινε γνωστή ως η “Σφαγή της Μπολόνια” και ήταν η μεγαλύτερη τραγωδία στη μεταπολεμική Ιταλία.

Μαρτυρίες από το μακελειό

Ο σιδηροδρομικός σταθμός στη Μπολόνια ήταν γεμάτος από τουρίστες και πολίτες, οι οποίοι ταξίδευαν στην πόλη για τις καλοκαιρινές τους διακοπές. Στην αίθουσα αναμονής δεύτερης θέσης του σταθμού βρέθηκε μια παρατημένη μαύρη πλαστική βαλίτσα. Μέσα της είχε τοποθετηθεί βόμβα ισχύος 40 κιλών εκρηκτικών υλών, η οποία σκόρπισε τον θάνατο. Η έκρηξη στοίχισε τη ζωή σε 85 ανθρώπους, μεταξύ των οποίων 30 παιδιά.

Το κτίριο του σταθμού είχε την όψη βομβαρδισμένης οικοδομής. Η στέγη είχε πλήρως καταρρεύσει.

Οι τοίχοι ήταν γκρεμισμένοι. Οι κολώνες είχαν ισοπεδωθεί. Έπιπλα και πέτρες είχαν εκτιναχθεί δεκάδες μέτρα μακριά, ενώ έπεσαν πάνω στο τρένο Ανκόνα-Βασιλεία, συντρίβοντας βαγόνια και σκοτώνοντας πολλούς επιβάτες. Το ρολόι του σταθμού έδειχνε 10.25.

«Είδα το μέγαρο του σταθμού να σηκώνεται και να ξαναπέφτει στο έδαφος, η γη τραντάχτηκε σαν να είχε γίνει ένας τρομακτικός σεισμός, δήλωσε αυτόπτης μάρτυρας της τρομοκρατικής επίθεσης. Η Μπολόνια είχε να ζήσει τέτοιες στιγμές φρίκης από τον φοβερό αεροπορικό βομβαρδισμό του Σεπτεμβρίου 1943. Οι σκηνές θύμιζαν αποκάλυψη. Άνθρωποι έτρεχαν καταματωμένοι και πτώματα ανασύρονταν από παντού. Ο σταθμάρχης περιέγραψε τις εικόνες που διαδραματίστηκαν μπροστά του: “Ήταν όπως στον πόλεμο, βρίσκαμε πτώματα διαμελισμένα κάτω από τα βαγόνια. “Ούτε στον πόλεμο έχουμε δει τόσο αίμα, είπε ένας άλλος μάρτυρας”.

Η μεγαλύτερη μεταπολεμική τραγωδία στην Ιταλία

Από την τρομοκρατική επίθεση σώθηκαν 20 περίπου έλληνες φοιτητές, οι οποίοι περίμεναν ένα πούλμαν έξω από τον σιδηροδρομικό σταθμό για να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Έως τις 3 Αυγούστου κάτω από τα ερείπια ακούγονταν κραυγές των θαμμένων ζωντανών. Τα ασθενοφόρα και τα οχήματα έκτακτης ανάγκης δεν ήταν επαρκή για να μεταφέρουν τον τεράστιο αριθμό τραυματισμένων στα νοσοκομεία. Γι’ αυτό οι πυροσβέστες στελέχωναν λεωφορεία, συγκεκριμένα τη γραμμή 37, ιδιωτικά αμάξια και ταξί. Το λεωφορείο 37 και το σταματημένο ρολόι έγιναν σύμβολα της σφαγής.

Ο αριθμός των θυμάτων της έκρηξης ήταν τόσο μεγάλος που ανάγκασε γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό να επιστρέψουν από τις καλοκαιρινές τους διακοπές για να παρέχουν φροντίδα στους εκατοντάδες τραυματισμένους. Ο πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας επέστρεψε εκτάκτως και είδε μπροστά στα μάτια του να πεθαίνουν δύο παιδιά στο νοσοκομείο. Ο πρωθυπουργός κ. Κοσσίγκα που επισκέφθηκε τον τόπο της τραγωδίας δήλωσε ότι: “αν επιβεβαιωθεί ότι πρόκειται για έγκλημα, έχουμε να αντιμετωπίσουμε ανθρώπους που μόνο σαν τρελούς θα μπορούσε να τους χαρακτηρίσει κανείς” ενώ χαρακτήρισε την έκρηξη “επίθεση εναντίον των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά της δημοκρατίας”.

Τρομοκρατική επίθεση από νεοφασιστική οργάνωση

Την ευθύνη της βομβιστικής επίθεσης δεν άργησε να αναλάβει η νεοφασιστική τρομοκρατική οργάνωση “Επαναστατικοί Ένοπλοι Πυρήνες”, με ανώνυμα τηλεφωνήματα της στην εφημερίδα Ρεπούμπλικα και στο πρακτορείο Ιταλία. Οι ελληνικές εφημερίδες τιτλοφορούσαν την επίθεση ως “έργο νεοφασιστών η τρομοκρατική έκρηξη” και “οι φασίστες χτύπησαν”.

Η ακροδεξιά τρομοκρατική οργάνωση έγινε για πρώτη φορά γνωστή με την έκρηξη βόμβας στα γραφεία του Κομμουνιστικού Κόμματος στη Ρώμη κατά την οποία τραυματίστηκαν 22 άτομα. Το 1979 ανατίναξε την κύρια είσοδο του ιστορικού δημαρχείου της Ρώμης προκαλώντας σοβαρές ζημιές. Η αιματηρή της δράση κλιμακώθηκε με 4 δολοφονίες, θύμα των οποίων υπήρξε δικαστικός εξειδικευμένος στη διερεύνηση εγκλημάτων των νεοφασιστών.

Ταυτόχρονα, υπήρξε απόπειρα να αποδοθεί το χτύπημα στην ακροαριστερή οργάνωση “Ερυθρές Ταξιαρχίες”, αλλά ο ανώνυμος τηλεφωνητής έδωσε λάθος την ώρα της έκρηξης, κάτι που οδήγησε την αστυνομία να απορρίψει αμέσως την εκδοχή.

Η έκρηξη στον σιδηροδρομικό σταθμό της Μπολόνιας σημειώθηκε έξι χρόνια μετά την επίθεση σε τρένο, ενώ περνούσε το τούνελ Μπολόνιας – Φλωρεντίας στις 4 Αυγούστου 1974. Τότε είχαν σκοτωθεί 12 άτομα. Αυτή ήταν η επέτειος που ήθελαν να υπενθυμίσουν οι “Επαναστατικοί Ένοπλοι Πυρήνες”, που υπήρξαν κοινοί δράστες των δύο εκρήξεων. Τραγική ειρωνεία υπήρξε το γεγονός ότι οι μηνύσεις εναντίον 8 νεοφασιστών εξτρεμιστών για την τρομοκρατική ενέργεια του 1974 ανακοινώθηκαν από το δικαστήριο δύο ώρες πριν από την έκρηξη στη Μπολόνια.

Οι απειλές και η καταδίκη των τρομοκρατών

Η τρομοκρατική οργάνωση δεν καθυστέρησε να δώσει και πάλι το “παρών”, καθώς απείλησε την Ιταλία με νέα αιματοχυσία. Συγκεκριμένα άγνωστος τηλεφώνησε σε εφημερίδα στο Τορίνο δηλώνοντας ότι οι προσεχείς στόχοι των”Επαναστατικών Ένοπλων Πυρήνων” θα είναι οι σιδηροδρομικοί σταθμοί του Μιλάνου και της Φλωρεντίας.

Την επόμενη ημέρα της τρομοκρατικής επίθεσης συγκεντρώθηκαν 100.000 πολίτες στην κεντρική πλατεία της Μπολόνιας για να εκφράσουν την οργή τους. Ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Κόσσίγκα, κήρυξε την 5η Αυγούστου ως ημέρα εθνικού πένθους αναφωνώντας στην ιταλική γερουσία ότι “η τερατώδης λογική της εξολόθρευσης φέρνει στη μνήμη των Ιταλών τις τραγωδίες που είχαν προκληθεί από τις φασιστικές και ναζιστικές βαρβαρότητες”.

Ως δράστες της επίθεσης καταδικάστηκαν τα μέλη της ακροδεξιάς οργάνωσης Τζουζέπε Βαλέριο Φιοραβάντι, Φραντσέσκα Μάμπρο και Λουίτζι Τσαβαρντίνι. Μαζί με αυτούς καταδικάστηκαν και κάποιοι ανώτεροί τους: ο Λίτσο Τζέλλι, ο εφευρέτης του θεωρήματος ότι η έκρηξη προήλθε από μια γόπα τσιγάρου κι έπειτα ο Φραντσέσκο Πατζιέντζα με τους αξιωματικούς της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών, τον Μουσουμέτσι  και τον Μπελμόντε.

Από το 1994, κάθε χρόνο στις 2 Αυγούστου, η πόλη της Μπολόνιας και η Ένωση των οικογενειών των θυμάτων της σφαγής στο σιδηροδρομικό σταθμό διοργανώνουν τον Διεθνή Διαγωνισμό Σύνθεσης «2 Αυγούστου», με συναυλία στην κεντρική πλατεία της πόλης, την Πιάτσα Ματζιόρε.

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: Το αιματοβαμμένο βρέφος που έγινε σύμβολο των 168 θυμάτων της βομβιστικής επίθεσης στην Οκλαχόμα Σίτι. Ήταν η πιο φονική ενέργεια στις ΗΠΑ πριν τους δίδυμους πύργους