H δολοφονία του σμηναγού Κώστα Ηλιάκη σε αερομαχία με τουρκικό μαχητικό. Ο Τούρκος πιλότος που επίσης καταρρίφθηκε αλλά επέζησε. Αποτάχθηκε το 2016 ως γκιουλενιστής

23 Μαΐου 2006. Στην Τουρκία εκείνη τη μέρα κυριαρχούσαν δύο θέματα στην επικαιρότητα.

Το ένα ήταν η υπόθεση ενός ισλαμιστή δικηγόρου που είχε δολοφονήσει δύο δικαστές του ΣτΕ, επειδή είχαν βγάλει καταδικαστική απόφαση για την μαντίλα.

Παράλληλα, ήταν σε εξέλιξη η κηδεία ενός αξιωματικού που σκοτώθηκε στις μάχες με το PKK και ο υπουργός Άμυνας με τον αρχηγό του Γενικού επιτελείου στρατηγό Χιλμί Οζγιόκ, ήταν στην κηδεία του.

Η παρουσία πλοίων για τη διεξαγωγή ερευνών για την ύπαρξη υδρογονανθράκων

Στις 12 το μεσημέρι δύο τουρκικά μαχητικά τύπου RF4 εισήλθαν στον ελληνικό εναέριο χώρο. Aρχικά οι Τούρκοι υποστήριξαν ότι αποστολή τους ήταν να εντοπίσουν και να φωτογραφήσουν τα ρωσικά συστήματα αεράμυνας S-300 που διαθέτει η Ελλάδα. Αργότερα το τουρκικό επιτελείο ισχυρίστηκε ότι σκοπός τους ήταν να επιβλέψουν τρία πλοία που είχαν έρθει με άκρα μυστικότητα στο Αιγαίο και αποστολή να διεξάγουν έρευνες για υδρογονάθρακες στο Αιγαίο. Το ένα ήταν γερμανικό, το δεύτερο με σημαία Παναμά και το τρίτο πλοίο ήταν αμερικανικών συμφερόντων.

Ο Θάνατος του Ηλιάκη

Μόλις τα τουρκικά αεροπλάνα παραβίασαν τον εθνικό εναέριο χώρο, δυο ελληνικά μαχητικά απογειώθηκαν με σκοπό την αναχαίτιση τους. Στις 12:10 τα ελληνικά μαχητικά απέκτησαν επαφή με τα αντίστοιχα τουρκικά και τα κάλεσαν να αποχωρήσουν. Ωστόσο, οι τούρκοι πιλότοι απάντησαν στις ελληνικές παραινέσεις με επικίνδυνους ελιγμούς. Στις 12:30, ο πιλότος, Χαλί Ιμπραήμ Οσκεμπίρ, προχώρησε σε επικίνδυνους ελιγμούς που είχαν ως αποτέλεσμα τη σύγκρουση με το μαχητικό του Κώστα Ηλιάκη. Με το δεξί φτερό του χτύπησε την καλύπτρα του αεροσκάφους του Ηλιάκη, οδηγώντας το σε συντριβή στη θάλασσα.

Ταυτόχρονα έπεσε και το τούρκικο μαχητικό αλλά ο πιλότος κατάφερε να το εγκαταλείψει και με το αλεξίπτωτο να πέσει στη θάλασσα.

Αμέσως σήμανε συναγερμός σε Αθήνα και Άγκυρα. Η ελληνική αεροπορία απογείωσε 40 μαχητικά, ενώ μια ομάδα ΟΥΚ έσπευσε με ελικόπτερο στο σημείο. Παράλληλα, η Άγκυρα απογείωσε 80 μαχητικά αεροσκάφη με αποστολή την επιχείρηση έρευνας και διάσωσης σε εχθρικό έδαφος. Το παναμέζικό πλοίο που έπλεε στην περιοχή διέσωσε τον τούρκο πιλότο.

Η κρίση ήταν σοβαρή και μπορούσε να λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις, τις οποίες καμμία χώρα δεν επιθυμούσε.

Έτσι με πρωτοβουλία της ελληνικής πλευράς επικοινώνησαν τηλεφωνικά οι αρχηγοί των ενόπλων δυνάμεων ναύαρχος Παναγιώτης Χηνοφώτης και ο στρατηγός Χιλμί Οζκιόκ.

Η δραματική διάσωση του τούρκου πιλότου

Την ώρα που οι δυο αρχηγοί συνομιλούσαν έφτασαν πάνω από το πλοίο με σημαία Παναμά, με διάφορα λίγων λεπτών, δυο ελικόπτερα διάσωσης: ένα ελληνικό και ένα τουρκικό. Ο τούρκος πιλότος απείλησε με το πιστόλι του τους έλληνες διασώστες. Οι τούρκοι χειριστές πέτάνε πάντα με εννιάρι περίστροφο. Μετά από λίγες ώρες και για να εκτονωθεί η κρίση οι ελληνικές αρχές, έδωσαν την άδεια στους Τούρκους διασώστες να παραλάβουν τον πιλότο κι έτσι τυπικά, οι Έλληνες τον παρέδωσαν στην Τουρκία. Ο Χαλί Ιμπραήμ Οσκεμπίρ, μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο στη πόλη Ντάλαμαν για προληπτικούς λόγους και έτυχε υποδοχής εθνικού ήρωα από τους συναδέλφους του, όταν επέστρεψε στη μονάδα του.

Ο τούρκος χειριστής, που με ευθύνη του έριξε το αεροπλάνο του και το ελληνικό, ενώ δεν υπήρχε εντολή εμπλοκής, πήρε προαγωγή αλλά η καριέρα του τελείωσε άδοξα. Το 2016 συνελήφθη και εκδιώχθηκε από το στράτευμα ως γκιουλενιστής. Τις επόμενες μέρες η Άγκυρα προχώρησε σε άνευ προηγουμένου επιθέσεις προς την Αθήνα κατηγορώντας τη για το συμβάν. Η Ελλάδα θρηνούσε ένα νεαρό παλικάρι. Ήταν το πιο σοβαρό περιστατικό μεταξύ Ελλάδας Τουρκίας μετά από τη κρίση των Ιμίων.

Διαβάστε επίσης στη ΜτΧ: Ο Ανδρέας Παπανδρέου στο BBC: «Μια συμμαχία πρέπει να εγγυάται τα σύνορα, αλλά το ΝΑΤΟ δίνει όπλα στην Τουρκία». 22 χρόνια από τον θάνατό του ο Κ. Λαλιώτης επιχειρεί αποτίμηση της πορείας του (βίντεο)