Γνώριζες τον Επαμεινώνδα Δεληγεώργη; Υπήρξε ο πιο νέος πρωθυπουργός της Ελλάδας και σχημάτισε έξι κυβερνήσεις που άντεξαν λίγο

Ο Επαμεινώνδας Δεληγεώργης, με καταγωγή από το Μεσολόγγι, αποτέλεσε το νεότερο πρωθυπουργό της Ελλάδας, αναλαμβάνοντας το αξίωμα σε ηλικία 36 ετών. Η κοινοβουλευτική του δράση αριθμούσε τα 13 χρόνια και διετέλεσε πρωθυπουργός της χώρας 6 φορές. 

Υπήρξε κατ’ επανάληψη υπουργός Εξωτερικών, Δικαιοσύνης, Εσωτερικών, Δημοσίας Εκπαιδεύσεως, Οικονομικών και Πρόεδρος της Β’ Εθνικής Συνέλευσης.

Η ενασχόλησή του με την πολιτική διήρκησε από το 1850 έως το 1879, σε μια περίοδο που η Ελλάδα βίωνε αλλεπάλληλες κρίσεις, μερικές εκ των οποίων η έξωση του Όθωνα, το Κρητικό Ζήτημα, η σύγκρουση με την Αυλή του Γεωργίου Α’ και η απόσχιση της Βουλγαρικής Εκκλησίας από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Ήταν εξέχουσα προσωπικότητα της πολιτικής ηγεσίας της χώρας, από τα μέσα έως τα τέλη του 19ου αιώνα. Πρωτοπόρησε στο κίνημα της αποκαλούμενης Χρυσής Νεολαίας, που προωθούσε φιλελεύθερες και ριζοσπαστικές ιδέες.

Ο Δεληγεώργης εντάχθηκε από τους πρώτους στο στρατιωτικό κίνημα κατά του Όθωνα 

Σημαντικές προσωπικότητες που συμμετείχαν σε αυτό ήταν ο Δημήτρης Βούλγαρης, ο Κωνσταντίνος Κανάρης, ο Αλέξανδρος Κουμουνδούρος, ο Θρασύβουλος Ζαΐμης, ο Αδαμάντιος Διαμαντόπουλος, ο Ανδρέας Αυγερινός και ο Βασίλειος Νικολόπουλος.

Εκεί, ο Δεληγεώργης συνέταξε το «Ψήφισμα του Έθνους», το οποίο υπέγραψαν ακόμα 25 πολιτικοί. Με αυτό ζητούσαν να καταργηθεί η βασιλεία του Όθωνα και η αντιβασιλεία της Αμαλίας, καθώς και να συγκροτηθεί προσωρινή κυβέρνηση μέχρι τη σύσταση συντακτικής συνέλευσης.

Στην προσωρινή κυβέρνηση που σχηματίστηκε αποτέλεσε υπουργός Δημοσίας Εκπαίδευσης, προχωρώντας σε φιλελεύθερες αποφάσεις. Μεταξύ άλλων, καθιέρωσε τις υποτροφίες για τους αριστούχους φοιτητές, ίδρυσε ειδικά σχολεία και βοήθησε για την κατάρτιση νέου οργανισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Στις 23 Οκτωβρίου 1862, η προσωρινή κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι βασικό μέλημά της είναι η σύγκληση Εθνικής Συνέλευσης, με σκοπό τη «σύνταξιν Πολιτείας και την εκλογήν Ηγεμόνος». Την ίδια χρονιά ο Δεληγεώργης ίδρυσε την κομματική παράταξη του «Εθνικού Κομιτάτου».

Από τις 24 έως τις 28 Νοεμβρίου 1862, πραγματοποιήθηκαν εκλογές για την ανάδειξη των 327 μελών της Β’ Εθνοσυνέλευσης. Ο Δεληγεώργης εξελέγη πληρεξούσιος της περιφέρειας Μεσολογγίου με πολύ μεγάλο ποσοστό ψήφων. Υποστήριζε τη συνεργασία μεταξύ εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας, ενώ τόνιζε τη σημασία των αξιών του συνταγματικού πολιτεύματος.

Στις 11 Απριλίου 1864, εξελέγη πρόεδρος της Β’ Εθνοσυνέλευσης, κύριο έργο της οποίας ήταν η κατάρτιση και η ψήφιση Συντάγματος

Εννιά μήνες μετά το τέλος της, ο Δεληγεώργης ίδρυσε ανεξάρτητο κόμμα ως συνέχεια του Εθνικού Κομιτάτου. Ο Έλληνας πολιτικός τάχθηκε υπέρ της βασιλευομένης δημοκρατίας. Στις 20 Οκτωβρίου 1865, σχημάτισε την πρώτη του κυβέρνηση με την ανοχή του κουμουνδουρικού κόμματος, σε ηλικία 36 ετών και 9 μηνών. Μέχρι και σήμερα, αποτελεί το νεότερο πρωθυπουργό στην κοινοβουλευτική ιστορία της Ελλάδας.

Οι βραχύβιες κυβερνήσεις

Ωστόσο, η κυβέρνηση Δεληγεώργη διαλύθηκε στις 3 Νοεμβρίου. Την επόμενη μέρα, υποστήριξε ότι προχώρησε αυτή την κίνηση λόγω «ραδιουργιών των ατόμων και των μηχανορραφιών των κομμάτων εις περιστάσεις τόσον σοβαράς». Παρόλα αυτά εξελέγη ξανά πρωθυπουργός στις 13 Νοεμβρίου, σχηματίζοντας και πάλι βραχύβια κυβέρνηση μέχρι τις 28 Νοεμβρίου.

Το 1866, ο Μεσολογγίτης πολιτικός και ο Δημήτριος Βούλγαρης σχημάτισαν συμμαχική κυβέρνηση, με πρόεδρο τον δεύτερο.

Στις 9 Ιουλίου 1870, ανέλαβε και πάλι την πρωθυπουργία του ελληνικού κράτους, μετά την παραίτηση της κυβέρνησης του Θρασύβουλου Ζαΐμη. Έμεινε στο αξίωμα έως και τις 3 Δεκεμβρίου 1970, καθώς ο Γεώργιος Α’ απέρριψε την πρόταση για εκ νέου εκλογές.

Στις 8 Ιουλίου 1872, εξελέγη και πάλι πρωθυπουργός. Τον Ιανουάριου του 1873 έλαβε την πλειοψηφία και έμεινε στην εξουσία μέχρι τον Φεβρουάριο του 1874. Σε αυτή την περίοδο ακολούθησε  εκσυγχρονιστική και φιλειρηνική πολιτική.

Ανέλαβε πρωθυπουργός άλλες δύο φορές για σύντομα χρονικά διαστήματα, από 26 Νοεμβρίου 1876 έως 1 Δεκεμβρίου 1976 και 26 Φεβρουαρίου 1877 έως 19 Μαΐου 1877.

Στις 14 Μαΐου 1879, ο Μεσολογγίτης πολιτικός έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 50 ετών. Ο Τύπος της εποχής έγραψε:

«Η πατρίς απώλεσε πολυτμότατον τέκνο της […] Την δωδεκάτην ακριβώς το μεσονύκτιον εξέπνευσε ο ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑΣ ΔΕΛΗΓΕΩΡΓΗΣ και την στιγμήν εκείνην ως μία επλήγη καιρίως η καρδία όλων των ακουσάντων το απαίσιον άγγελμα αυτοστιγμεί. Η νόσος υπήρξεν αμείλικτος».

Κηδεύτηκε στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών.