Γκιαπ. Ο στρατηγός στο Βιετνάμ που συνέτριψε πρώτα τους Γάλλους και μετά τους Αμερικάνους. Ο καθηγητής ιστορίας έγινε ο “πρώτος αντάρτης” και κορυφαίος στρατηγός

Το παρατσούκλι του θα μείνει για πάντα συνδεδεμένο με τη νίκη των Βιετναμέζων εναντίον των Γάλλων και αργότερα των Αμερικανών.

Δοξάστηκε στο Ντιεν Μπιεν Φου, το μικρό χωριό στα σύνορα του Λάος όπου συνέτριψε τον γαλλικό αποικισμό στην Ινδοκίνα.

Ο Βιετναμέζος Στρατηγός Βο Νγκουέν, έμεινε γνωστός με το πολεμικό όνομα Γκιαπ, που σημαίνει “θώραξ” και θεωρείται από τους κορυφαίους στρατηγούς στη σύγχρονη πολεμική ιστορία, αν και δεν σπούδασε σε καμία στρατιωτική σχολή. Άλλωστε και ο Μάο δάσκαλος ήταν!

Τα παιδικά του χρόνια

Ο Γκιαπ γεννήθηκε στο χωριό Αν- Ξα της επαρχίας Κουάνγκ Μπινχ, στο κέντρο του δέλτα του Θανχ Χόα, τον Σεπτέμβριο του 1909. Ο πατέρας του είχε χάσει όλη του την περιουσία κατά τον λιμό του 1896 και καλλιεργούσε με ρύζι, ένα μικρό χωράφι που του είχε απομείνει.

Από τα πρώτα χρόνια των σπουδών του στο αριστοκρατικό κολέγιο της Χουέ, ο Γκιαπ στράφηκε προς την πολιτική και τον κομμουνισμό.

Ένας από τους συντρόφους του τον περιέγραφε ως εξής: “Ήταν ένα μικρό αγόρι, λεπτό, καχεκτικό, με βίαιο χαρακτήρα που αγαπούσε την ποίηση”.

Σε ηλικία 17 ετών, πήρε μέρος στις εκδηλώσεις που έγιναν κατά την κηδεία του Φαμ Σου – Τρινχ, ενός εκ των δημοκρατικών ηγετών του Αννάμ, οργανώνοντας διαδηλώσεις φοιτητών, ενώ ίδρυσε μια σχολική εφημερίδα. Την ίδια χρονιά έγινε μέλος της αριστερής οργάνωσης “Ταν Βιετ”. Έπειτα από δύο χρόνια, συνελήφθη και φυλακίστηκε.

Όταν αφέθηκε ελεύθερος προσχώρησε στο Κομμουνιστικό Κόμμα.

Σε ηλικία 22 ετών, έπειτα από 7 χρόνια απουσίας, επέστρεψε στο σπίτι του αλλά πολλά πράγματα είχαν αλλάξει. Οι κακές σοδειές και οι φόροι είχαν καταστρέψει όλους τους εύπορους χωρικούς, ανάμεσα στους οποίους ήταν και οι γονείς του.

Για μία ακόμη φορά εγκατέλειψε το πατρικό του και μετανάστευσε στο βορά της χώρας του όπου παρέδιδε μαθήματα στο ιδιωτικό σχολείο Θανγκ Λονγκ. Στο σχολείο υπήρχε ένα κρυφό κέντρο επαναστατικής δραστηριότητας.

Επί 8 χρόνια ο Γκιαπ δίδασκε ιστορία και ταυτόχρονα σπούδαζε στο Πανεπιστήμιο του Ανόι. Το 1937 πήρε το πτυχίο Νομικής και Πολιτικών Επιστημών.

Τον επόμενο χρόνο οι Γάλλοι έθεσαν με διάταγμα εκτός νόμου το Κομμουνιστικό Κόμμα, γεγονός που προκάλεσε νέα κατασταλτικά μέτρα στην Ινδοκίνα.

Από τον Οκτώβριο του 1939 έως τον Ιανουάριο του 1940, η αστυνομία διέλυσε όλες τις “νόμιμες” κομμουνιστικές οργανώσεις. Ο Γκιαπ έφυγε με κατεύθυνση προς την Κίνα με μία φωτογραφία του θρυλικού Χο Τσι Μινχ στην τσέπη και άρχισε να τον ψάχνει. Η συνάντηση έγινε στο Κουνμίνγκ, στη Νότιο Κίνα όπου ξεκίνησε μια βαθιά φιλία.

Από καθηγητής ιστορίας, ανώνατος ηγέτης του στρατού των Βιετμίνχ

Το καλοκαίρι του 1941 ο Χο και ο Γκιαπ έβαλαν τα θεμέλια του περίφημου κινήματος της σύγχρονης ιστορίας του Βιετμίνχ.

Επί τέσσερα χρόνια ο Γκιαπ έθετε τις βάσεις του “λαϊκού στρατού για τον λαϊκό πόλεμο”.

Έπρεπε να κινηθούν από επαρχία σε επαρχία για να εξασφαλίσουν την απόλυτη εξουσία και τον έλεγχο του Βιετμίνχ στις παραμεθόριες ζώνες με την Κίνα.

Ο Γκιαπ και οι ταξιαρχίες του τοποθετούσαν σε κάθε κατοικημένο χωριό ανθρώπους της εμπιστοσύνης τους για να επιτευχθεί ο σκοπός τους. Όπου χρειαζόταν, ο Γκιαπ επέβαλλε τρομοκρατικά μέτρα. Όσοι δεν συνεργάζονταν υποβάλλονταν σε βασανιστήρια και όσοι προέβαλλαν αντίσταση, δολοφονούνταν.

Ο Γκιαπ και οι άνθρωποι του, ξεκίνησαν τον αντάρτικο πόλεμο. Από τις ορεινές περιοχές οι δυνάμεις τους ξεχύνονταν στην πεδιάδα εναντίον φρουρών, κυρίευαν αυτόματα όπλα, αποθήκες πολεμοφοδίων, άρματα μάχης και καύσιμα και εισχωρούσαν σιγά σιγά στην στενή ορεινή διάβαση του Ντινχ Κα. Οι Γάλλοι και οι Ιάπωνες ηττούνταν και ο Γκιαπ ανακηρύχθηκε ως “Ο Πρώτος αντάρτης του Βιετνάμ”.

Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η κυβέρνηση Βιετμίνχ είχε να αντιμετωπίσει ένα σοβαρό πρόβλημα.

Έπρεπε να έρθει σε συνεννόηση με την Γαλλία, που είχε επιστρέψει στην Ινδοκίνα με νέες στρατιωτικές δυνάμεις. Οι Γάλλοι ήταν έτοιμοι να παραχωρήσουν την ελευθερία του Βιετνάμ, αλλά υπό την αιγίδα του Παρισιού.

Ο Γκιαπ δεν ήθελε καμία δέσμευση και καμία εξάρτηση.

Τον Φεβρουάριο του 1946 δήλωσε στους δημοσιογράφους: “Αν οι όροι μας για τους οποίους δεν πρόκειται να δεχτούμε ποτέ κανένα συμβιβασμό και που μπορούν να συνοψισθούν σε δυο λέξεις, Ανεξαρτησία και Συμμαχία, δεν γίνουν δεκτοί και η Γαλλία φανεί τόσο κοντόφθαλμη και προκαλέσει πόλεμο, μάθετε πως εμείς θα αγωνιστούμε μέχρι τελευταίας πνοής χωρίς κανείς να μπορέσει να μας εμποδίσει”.

Ο Γκιαπ επισκέφθηκε τον στρατηγό Λεκλέρ και κατέληξε σε μια συμφωνία με τη Γαλλία λέγοντας στον λαό: “προτιμήσαμε τις διαπραγματεύσεις για να δημιουργήσουμε τις ευνοϊκές εκείνες συνθήκες που απαιτούνται για την πλήρη ανεξαρτητοποίηση της χώρας μας”.

Η συμφωνία με τη Γαλλία κράτησε μόνο μερικούς μήνες. Στις 20 Δεκεμβρίου του 1946 ο Γκιαπ πήρε στα χέρια του τις βασικές εξουσίες, επωφελούμενος από το γεγονός ότι ο Χο Τσι Μινχ ήταν άρρωστος και απογοητευμένος.

Ηγήθηκε του αντιγαλλικού πραξικοπήματος που οδήγησε στην απαρχή ενός πολέμου.

Αρχικά οι Γάλλοι τον κατατρόπωσαν τρεις φορές. Έτσι ο Γκιαπ αποφάσισε να αφήσει τον ανταρτοπόλεμο και να οργανώσει μεγάλες μονάδες εν όψει μεγάλων μαχών παρατάξεως.

Η μεγάλη νίκη

Η πρώτη μεγαλοφυής ενέργεια του Γκιαπ ήταν η επίθεση στα υψίπεδα Τάι.

Οι Γάλλοι είχαν δημιουργήσει μια οχυρωμένη γραμμή, τη “γραμμή Ντε Λατρ”, με σκοπό να εμποδίσουν τον ανεφοδιασμό των Βιετμίνχ. Η επίθεση έγινε αιφνιδιαστικά και στα πλευρά της γραμμής. Εκεί οι Γάλλοι είχαν λίγους άνδρες και οι φρουρές τους βρίσκονταν μακρυά από κεντρικούς δρόμους και αεροδρόμια.

Ο Γκιαπ υπολόγισε ότι η υπεροχή του εχθρού σε όπλα, θα εκμηδενίζονταν από το  γεγονός ότι οι άνδρες του γνώριζαν άριστα την περιοχή, τις ιδιαιτερότητες του εδάφους και είχαν την κάλυψη και τη βοήθεια του ντόπιου πληθυσμού. Ο υπολογισμός του ήταν σωστός.

Οι Γάλλοι αντέδρασαν καταλαμβάνοντας το Ντιεν Μπιεν Φου, ένα απομονωμένο οχυρό σε μια ζώνη που κατεξοχήν έλεγχαν οι Βιετμίνχ και προσπάθησαν να προσελκύσουν τον Γκιαπ σε μια μάχη παρατάξεως.

Επρόκειτο για μια καλή παγίδα, καθώς το Ντιεν Μπιεν Φου βρισκόταν σε απόσταση μεγαλύτερη των 500 χιλιομέτρων από τις βάσεις ανεφοδιασμού των Βιετμίνχ. Ο Γκιαπ δέχτηκε την πρόκληση με υπομονή και αποφασιστικότητα και αντιμετώπισε τις δυσκολίες.

Οι γραμμές ανεφοδιασμού εξασφαλίστηκαν από 80.000 χωρικούς που διένυαν πεζοί την απόσταση. Οι χωρικοί μετέφεραν στον Γκιαπ 60 τόνους εφόδια την ημέρα.

Η γαλλική αεροπορία σκέφθηκε να προκαλέσει τεχνητή βροχή για να πλημμυρίσουν οι δρόμοι και να γίνουν αδιάβατοι. Ωστόσο, οι Βιετναμέζοι διέθεταν 200 κανόνια, τα οποία είχαν τοποθετήσει σε απόκρημνες πλαγιές.

Οι βόμβες άρχισαν να πέφτουν στο περιχαρακωμένο στρατόπεδο σαρώνοντας τα οχυρά και το αεροδρόμιο των Γάλλων. Ο αρχηγός του γαλλικού πυροβολικού καταβεβλημένος ψυχολογικά, κλείστηκε στη σκηνή του και έβαλε τέρμα στη ζωή του με μια χειροβομβίδα.

Σε συνέντευξη του ο Γκιαπ είχε πει: “το λάθος των Γάλλων ήταν ότι αμφέβαλλαν εάν απλοί χωρικοί που δεν είχαν αποφοιτήσει από στρατιωτικές σχολές θα μπορούσαν να λύσουν προβλήματα τακτικής και στρατηγικής”. Η επαναστατική στρατηγική του Γκιαπ κατατρόπωσε τους Γάλλους και επέφερε μεγάλες φθορές στους διαδόχους τους. Στο τέλος οι χωρικοί νίκησαν. Οι Γάλλοι έχασαν και οι Αμερικάνοι ετοιμάζονταν να δοκιμάσουν και αυτοί την πολεμική ικανότητα των χωρικών, που αυτή τη φορά ήταν επαρκώς εκπαιδευμένοι.

Ο στρατηγός ήταν πάλι εκεί, έτοιμος να καθοδηγήσει μεθοδικά τον στρατό του και να περιμένει υπομονετικά μέχρι την νίκη. Πέθανε το 2013 σε ηλικία 102 ετών.

Διαβάστε επίσης στη Μτχ: Η ιστορία ενός αμερικανού στρατιώτη στο Βιετνάμ που έγινε διάσημος μέσα από ένα φωτορεπορτάζ. Ενας πολεμικός ανταποκριτής κατέγραψε τις μάχες του, την επιστροφή στην πατρίδα, την απαξίωση και την ανεργία

Διαβάστε επίσης στη ΜτΧ:  Η επιστροφή των Αμερικανών πεζοναυτών στο τόπο του εγκλήματος μετά από χρόνια. Αυτή τη φορά οι Βιετναμέζοι τους υποδέχτηκαν με χαμόγελα και συμπάθεια